Korxonaning investitsion faoliyati

KORXONANING INVESTITSION FAOLIYATI

3-1 BBKT-20 talabasi

Xodjayeva Firangiz Nabixonovna

REJA:

• -Investitsiya tushunchalari mazmuni, mohiyati va uning turlari.
• -Korxonada investitsiyalashning asosiy manbalari va yo’nalishlari

Korxonalar xo’jalik yuritish va ishlab chiqarish faoliyatining muhim jihatlaridan biri ishlab chiqarish va iqtisodiy salohiyatni rivojlantirish va saqlab qolishdir. Korxonalarning bu yo’nalishdagi faoliyati investitsion faoliyat deb ataladi hamda “Investitsion faoliyat to’g’risida” gi Qonun va boshqa huquqiy hujjatlar bilan tartibga solinadi.

• Investitsiyalar korxonalar va xalq xo’jaligi miqyosida yangi ishlab chiqarish korxonalari yaratish yoki mavjud korxonalarni zamonaviylashtirish, ilg’or texnika va texnologiyalarni o’zlashtirish, mahsulot ishlab chiqarish va foyda (daromad) olishni ko’paytirish maqsadida uzoq muddatli mablag’lar kiritilishidir. Investitsiyalar ijtimoiy ishlab chiqarish tuzilmasini yaxshilash, ishlab chiqarishdagi nomutanosibliklarini bartaraf qilish va iste’mol bozorini ta’minlashda alohida e’tiborga ega. Investitsiyalarni shakllantirish va ulardan foydalanish, mamlakat va xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning investitsion siyosati asosida amalga oshiriladi. Bu siyosat birinchidan, kapital qo’yilmalarning ustivor yo’nalishlarini, ikkinchidan, ishlab chiqarish kuchlarini to’g’ri joylashtirish va rivojlantirish, uchinchidan, fan-texnik taraqqiyoti va butun iqtisodiyotning rivojlanishini belgilab beradi. Investitsiyalarning “xo’jayini” sifatida korxonalarning o’zidan tashqari, davlatni, mahalliy hokimiyat idoralari va xususiy tadbirkorlarni ko’rsatish mumkin.

Kapital qo’yilmalar asosiy fondlarni qayta tiklash va o’stirish uchun sarflanuvchi moddiy, mehnat va pul resurslaridir. Ular asosan bir vaqtning o’zida amalga oshiriladigan xarakterga ega bo’lib, ishlab chiqarish xarajatlari yoki mahsulot tannarxi shaklidagi, joriy xarajatlardan farq qiladi. Kapital qo’yilmalar maqsadli xarakterga ega bo’ladi hamda xodimlarga mukofot to’lash, xizmat safari (komandirovka) xarajatlari va hokazolarga sarflanishi mumkin emas. Moliyaviy investitsiyalar qimmatbaho qog’ozlar, aktsiya va obligatsiyalar sotib olish, pul mablag’larini banklarga foiz olish maqsadida depozit hisob raqamlariga qo’yish bilan ifodalanadi. Real investitsiyalar pul mablag’larini kapital qurilish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va kengaytirishga kiritishni ifodalaydi. Real investitsiyalar korxona, tarmoq va butun xalq xo’jaligining kuch-quvvatini belgilab beradi.

• Kapital qo’yilmalar asosiy fondlarni qayta tiklash va o’stirish uchun sarflanuvchi moddiy, mehnat va pul resurslaridir. Ular asosan bir vaqtning o’zida amalga oshiriladigan xarakterga ega bo’lib, ishlab chiqarish xarajatlari yoki mahsulot tannarxi shaklidagi, joriy xarajatlardan farq qiladi. Kapital qo’yilmalar maqsadli xarakterga ega bo’ladi hamda xodimlarga mukofot to’lash, xizmat safari (komandirovka) xarajatlari va hokazolarga sarflanishi mumkin emas. Moliyaviy investitsiyalar qimmatbaho qog’ozlar, aktsiya va obligatsiyalar sotib olish, pul mablag’larini banklarga foiz olish maqsadida depozit hisob raqamlariga qo’yish bilan ifodalanadi. Real investitsiyalar pul mablag’larini kapital qurilish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va kengaytirishga kiritishni ifodalaydi. Real investitsiyalar korxona, tarmoq va butun xalq xo’jaligining kuch-quvvatini belgilab beradi.