Korxonalarda moliyaviy qarorlar qabul qilish asoslari

6. Korxona moliyaviy faoliyati strategik maqsadli me’yorlarini ishlab chiqish.

Bu bosqichda barcha darajadagi shakllantirilgan strategik maqsadlar miqdor ko’rsatkichlari asosida amalga oshiriladi. Mazkur bosqich jarayonida strategik moliyaviy maqsadlarning barcha turlari aniq miqdoriy ko’rsatkichlarda – summalarda, dinamik sur’atlarda, tarkibiy nisbatlarda amalga oshirish muddatlarida va hokozolarda aks etgan bo’lishi lozim. Korxona moliyaviy faoliyatining maqsadli strategik me’yorlarini ishlab chiqish jarayonida bir tomondan asosiy va yordamchi strategik maqsadlar o’rtasida aniq o’zaro bog’liqligini ta’minlash, boshqa tomondan maqsadli strategik me’yorlar aniqlashtirilishini ta’minlash zarur. Bunday bog’liqlik korxonani strategik moliyaviy rivojlantirishning dominant sohalari kesimida ham ta’minlanishi kerak.

7. Barcha strategik maqsadlar o’rtasida bog’liqlik va korxona moliyaviy strategiyasi “maqsadlar daraxti”ni shakllantirish.

Bosh, asosiy va yordamchi maqsadlar yagona kompleks tizim sifatida qaraladi va shuning uchun ularning muhimligi hamda darajasini hisobga olgan holda aniq o’zaro bog’liqlik talab qilinadi. Bunday korxona moliyaviy faoliyati alohida strategik maqsadlari bog’liqligi “maqsadlar daraxti” asosida ta’minlanadi. Bu metodik usul asosida faoliyatning turli maqsadlari o’zaro bog’liqligi va bo’ysunuvchanligi grafik tasviri yotadi. Korxona moliyaviy strategiyasi “maqsadlar daraxti” qurilishining printsipial sxemasi quyidagi rasmda keltirilgan (-rasm).

• Moliyaviy menejmentda korxona moliyaviy siyosati odatda uchta tipga – agressiv (keskin moliyaviy siyosat), o’rtamiyona (mo’tadil) va konservativ moliyaviy siyosatlarga bo’linadi.
• Agressiv moliyaviy siyosat yuqori darajadagi moliyaviy risklarga qaramasdan moliyaviy faoliyat bo’yicha eng yuqori natijalarga erishishga yo’naltirilgan moliyaviy boshqaruv qarorlari qabul qilish uslubi va metodlari bilan izohlanadi. Moliyaviy faoliyatning yuqori darajadagi natijaviyligi uning alohida parametrlari bo’yicha odatda xuddi shunday darajadagi risklar bilan korrespondentsiyalanadi. Moliyaviy siyosatning agressiv tipi amal qilishida moliyaviy risklarning eng yuqori darajada harakat qilishini amaliyot tasdiqlaydi.

• O’rtamiyona (mo’’tadil) moliyaviy siyosat o’rtacha darajadagi moliyaviy risklar sharoitida moliyaviy faoliyatdan tarmoq bo’yicha o’rtacha natijalarga erishishga mo’ljallangan boshqaruv qarorlari qabul qilish uslubi va metodlari bilan izohlanadi. Korxona moliyaviy siyosatining mazkur turi bo’yicha moliyaviy risklardan qochib bo’lmaydi, lekin yuqori moliyaviy natijalar kutilayotgan bo’lsada yuqori darajadagi risklar bilan bog’liq moliyaviy operatsiyalar amaliyotini rad etadi.
• Konservativ moliyaviy siyosat moliyaviy risklarni umuman minimallashtirishga yo’naltirilgan boshqaruv qarorlari qabul qilish uslubi va metodlari bilan izohlanadi. Korxona moliyaviy xavfsizligini yetarli darajada ta’minlaydigan bunday moliyaviy siyosat tipi moliyaviy faoliyat bo’yicha yetarli darajadagi moliyaviy natijalarni ta’minlamasligi mumkin.