1.Samarqand bank kolleji direktori,iqtisod fanlari nomzodi,dosent Ibrohimov M.M..
2.Samarqand qishloq xo’jalik instituti « Buxgalteriya hisobi va audit« kafedrasi dosenti, iqtisod fanlar nomzodi Xolbayev D.X
Mundaraja
So’z boshi 6
1-mavzu.Korxonalar faoliyati tahlil va statistika asoslari fanining predmeti va usullari 7
1.1.Statistika to,g,risida tushincha va uning tarixi va ahamiyati 7
1.2. Statistikaning predmeti va usullari 8
1.3. Statistikaning boshqa fanlar bilan bog,liqligi. 8
1.4.Tahlil fanining shakllanishi va rivojlanish tarixi 8
2-mavzu. Statistik kuzatish 15
2.1.Statistik kuzatish to,grisida tushincha va uning dasturiy-uslubiy taminoti 15
2.2. Statistik kuzatish shakllari, turlari va usullari 15
2.3. Statistik kuzatish xatolari va ularni tekshirish 16
3-mavzu. Statistik svodkalash va guruhkash.Mutlaq va nisbiy miqdorlar 18
3.1.Statistik svodkalash va guruhkash usullari 18
3.2.Mutlaq miqdorlar to,grisida tushincha va ularning turkarini hisoblash tartibi 18
3.3.Nisbiy miqdorlar to,grisida tushincha va ularning turkarini hisoblash tartibi 19
4-mavzu. O,rtacha miqdorlar va variatsiya ko,rsatkichlari 20
4.1.O,rtacha miqdorkar to,grisida tushincha, turkari va ularni hisoblash tartibi 20
4.2.Moda va mediana tushinchasi va ularni qator turlarida hisoblash 21
4.3. Variatsiya ko,rsatkichlari va dispersion tahlil asoslari 23
5-mavzu. Korrelyatsion-regregritsion tahlil asoslari 26
5.1.Ijtimoiy hayotdagi bog,lanishlarning asosiy turlari va shakllari 26
5.2. Korrelyatsion tahlil asoslari 26
6-mavzu. Dinamika qatorlari 30
6.1. Dinamika qatorlari to,grisida tushincha va ularni tuzishni asosiy qoidalari 30
6.2.Dinamika qatorlarni turlari va hisoblash usullari 30
6.3.Dinamika qatorlarini qayta ishlash va tahlil qilish usullari 32
7-mavzu. Iqtisodiy indekslar 35
7.1.Iqtisodiy indekslar to,grisida tushincha va ularning tavsiflash belgilari, iqtisodiy tahlildagi ahamiyati 35
7.2. Indeks turlari 36
7.3.O,zgarmas va o,zgaruvchan tarkibli indekslar 36
8-mavzu. Erdan foydalanuvchilar va er turlari statistikasi 39
8.1.Erdan foydalanuvchilar va er statistikasining vazifalari 39
8.2.O,zbekiston Respublikasi Er Kodeksi 40
8.3.Erdan foydalanish samaradorlik ko,rsatkichlari 40
9-mavzu. Ekin maydonkari, mevali daraxtzorlar va agrotexnik chora-tadbirlar statistikasi 43
9. 1.Ekin maydonlari statistikasi 43
9.2.Mevali daraxtzorlar statistikasi 44
9.3.Arotexnik chora-tadbirlar statistikasi 45
10-mavzu. Hosil va hosildorlik statistikasi 47
10.1.Hosil va hosildorlik statistikasining vazifalari 47
10.2. Hosil va hosildorlik ko,rsatkichlari va ularni hisoblash 47
10.3. Hosil va hosildorlik ko,rsatkichlarining iqtisodiy-statistik tahlili 48
11-mavzu. Chorvachilik statistikasi 50
11.1.Chorvachilik statistikasining vazifalari va mollar bosh soni ko,rsatkichlari 50
11.2.Chorva mollarini takror ishlab chiqarish ko,rsatkichlari 51
11.3.Chorvachilik mahsuloti va mahsuldorligi ko’rsatkichlari va ularning iqtisodiy-statistik tahlili 52
12-mavzu. Qishloq xo’jaligida mahsulotlar va darovadlar statistikasi 54
12.1.Qishloq xo’jaligida mahsulotlar va darovadlar statistikasining vazifalari 54
12.2. Qishloq xo’jaligi mahsulotlari va daromadlarini ifodalovchi ko,satkichlarni hisoblash va statistic tahlil qilishi 54
12.3. Mahsulotni sotishdan olingan yalpi foydaning statistik tahlili 55
13-mavzu. Qishloq xo’jalik mahsulotlarini ishlab chiqarish hajmi va ularning o,zgarishiga ta,sir etuvchi omillar tahlili 57
13.1. O’simlikchilik mahsulotlarini ishlab chiqarish bo,yicha biznes-reja bajarilishining tahlili 57
13.2. Chorvachilik mahsulotlarini ishlab chiqarish ahvolining omilli tahlili 58
13.3.Mahsulot sotish dinamikasini tahlil omilli tahlili 58
14-mavzu. Mehnat resurslari bilan ta,minlanish, mehnat unumdorligi va mehnat haqi darajasining tahlili 60
14.1.Mehnat resurslari bilan ta,minlanish va ulardan foydalanishning tahlili 60
14.2. Mehnat unumdorligi ko,rsatkichlarini hisoblash va ularning tahlili 61
14.3. Mehnat haqining tahlili 62
15-mavzu. Moddiy resurslar bilan ta,minlanish va ulardan foydalanish samaradorligining tahlili 64
15.1 Moddiy resurslar bilan ta,minlanish daralasini hisobi va tahlili 64
15.2. Moddiy resurslardan foydalanish samaradorlik ko,rsatkichlari va ularni hisoblash usullari 64
15.3.Moddiy resurslardan foydalanish samaradorliginining tahlili 65
16-mavzu. Qishloq xo’jalik korxonalarida asosiy ishlab chiqarish vositalaridan foydalaishni tahlili 67
16.1. Asosiy ishlab chiqarish vositalaridan foydalaishni tahlilining ahamiyati,maqsadi va vazifalari 67
16.2. Asosiy ishlab chiqarish vositalari bilan ta,minlanish va qurollanich ko,satkichlarining tahlili 68
16.3. Asosiy ishlab chiqarish vositalaridan foydalaish ko,satkichlarini hisoblash va tahlili qilish usullari 68
17-mavzu. Qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish xarajatlari va tannarxini tahlili 70
17.1. Qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish xarajatlari va tannarxini tahlilining ahamiyati va vazifalari 70
17.2. Qishloq xo’jaligida ishlab chiqarish xarajatlari hajmining tahlili 70
17.3. Qishloq xo’jalik mahsulotlari tannarxining tahlili 71
18-mavzu. Korxonalar moliyaviy holatining tahlili. 73
18.1. Korxonalar moliyaviy holati tahlilining ahamiyati,maqsadi va vazifalari 73
18.2.Aktiv va passiblarning tahlili 74
18.3.Moliyaviy barqarorlik va to,lovga qodirlik koeffitsientlarning tahlili 74
19-mavzu. Mahsulotlarni sotishdan olingan moliyaviy natijalarining tahlili 77
19.1. Moliyaviy natijalar tahlilining ahamiyati,maqsadi va vazifalari 77
19.2. Mahsulotlarni sotishdan olingan moliyaviy natijalarning tahlili 77
19.3. Sotilgan mahsulotlar rentabelligini tahlil qilish 78
Masalalar to’plami 80