Korxonalar eksport va import faoliyatini tahlili

«B»mahsulot turi bo‘yicha mahsulot hajmining o‘zgarishigata’sir etuvchi omillar:
1. «B»mahsulot miqdorining o‘zgarishi hisobi100-80∙3000=+6,0 ming so‘m.
2. «B»mahsulot bahosining o‘zgarishi hisobiga3500-300∙100=5,0 ming so‘m.
Ikkala omil yig‘indisi =+6,0+5,0=11,0 ming so‘m.Yuqoridagi bog‘lanishlarni jami mahsulot qatori bo‘yicha hamhisoblash mumkin.Eksport operatsiyalari tahlilida korxona tashqi iqtisodiy faoliyatibo‘yicha savdo aylanmasi yoki ish hajmi o‘zgarishlariga tarkibli vaumumiy asosda baho beriladi.
4. Korxona import operatsiyalari tahlili.
Import operatsiyalari tahlilida import hajmining reja va o‘tganyillarga nisbatan o‘zgarishlari va tarkibiga, shuningdek, hududlar vamamlakatlar bo‘yicha hajmiga baho beriladi.
Import hajmi bo‘yicha reja bajarilishi va dinamikasi mutlaq vanisbiy o‘zgarishlarda o‘rganiladi. Uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchiomillar aniqlanadi va baholanadi.
Import hajmi bilan eksport hajmi orasidagi nisbat tahlilning muhimqatori hisoblanadi Ular orasidagi nisbat balansi orqali mamlakat yalpimilliy mahsulot va yalpi ichki mahsulotlari aniqlanadi. Ya’ni yalpimilliy mahsulot hajmini aniqlashda tashqi savdo aylanmasi bo‘yichamutlaq farqlanish qo‘shilgan, chegirilgan holda umumiy ko‘rsatkichaniqlanadi.
Tashqi savdo aylanmasida musbat farqlanishga ega bo‘lish shartlarishu asosda boshqariladi va belgilanadi. Bu jihat o‘zgarishlar ko‘proqmakro darajadagi tahlilda o‘rganiladi va mamlakat iqtisodining istiqbolko‘rsatkichlari dastaklarini tuzib chiqishda foydalaniladi.
Import hajmi va uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillarga tahlildaalohida ahamiyat beriladi. Quyidagi jadval ma’lumotlari asosida importhajmi va uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillarning tahlilini ko‘ribo‘tish mumkin.
Xo‘jalik subyektining import hajmi rejasi bajarilishi va uningo‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillar tahlili.

Korxonada import hajmi biznes rejaga nisbatan keskin oshgan.

Jumladan, «A» mahsulot turi bo‘yicha o‘sish 86 % ni, «B» mahsulot turibo‘yicha o‘sish esa 2,25 martani tashkil etgan. Korxona bo‘yicha jamio‘sish 97,1 foizni tashkil etgan.
Import hajmining o‘zgarishida miqdor omil o‘zgarishi hisobigayalpi import hajmi quyidagi o‘zgarishga ega bo‘lgan.
1. (62-50*2000+60-40*1000)=+24,0+20,0=44,0 ming so‘m.
Import hajmining o‘zgarishi baho omilining ta’sirida yalpi import
hajmi quyidagi o‘zgarishga ega bo‘lgan.
2. (3000-2000*62+1500-1000*60)=+62,0+30,0=92,0 ming so‘m
Har ikkala omil ta’sirida import hajmi o‘sishi quyidagicha bo‘lgan:
+44,0+92,0=136,0 ming so‘m.