Korxona boshqaruvining iqtisodiy usullari va ulardan foydalanish

Mavzu-2: Korxonalarda mehnat jarayonini samarali boshqarish.
№ 1. Mehnat unumdorligini oshirishda F.Teylor va G. Fordlar nimaga asoslanishgan?
+A) F.Teylor inson mehnatini tashkil etishga, G.Ford texnika, texnologiya e‘tibor qaratgan
B) F.Teylor texnika, texnologiyaga, G.Ford inson mehnatini tashkil etishga e‘tibor qaratgan
C) F.Teylor kapital unumdorligiga, G.Ford mehnat rag`batiga e‘tibor qaratgan
D) F.Teylor kuchli g`oyaga, G.Ford mehnat samaradorligiga e‘tibor qaratgan

№ 2. D.Mak Gregorning fikricha boshqaruvni tashkil etishga qanday yondashuv lozim?

+A) Majburlash va rag`batlantirish
B) Motivatsiya va majburlash
C) Kuchli siyosat
D) Kuchli iqtisodiy rag`bat

№ 3. Insonning ehtiyojlaridan kelib chiqib, uning xulq-atvorini tushuntirib beradigan nazariyalarni qaysi olimlar ilgari surdilar?

+A) A.Maslou, E.Kat, D.Mak Klelland, F.Gredburg
B) R.Akkof, L.Kreyn, V.Lyus
C) E.Meyo, F.Rotlisbergil, K.Anjeris, R.Likart, R.Bleyk
D) L.Valras, Dj.Klark, G. Makleod, Dj.Mak-Kulloh, I.Fisher

№ 4. Unumdorlikni o`n ikki tamoyili asarini yozib, bu asarda birinchi bo`lib inson faoliyatini maqbullashtirishga qarashlar tizimini bayon qilib bergan olim?

+A) G.Emerson
B) F.Teylor
C) A. Bazilevich
D) I. Shlyaxto

№ 5. Inson - tabiiy va abadiy kapitaldir. Tabiiy, chunki u sun‘iy tarzda kiritilmagan, abadiy, chunki har bir avlod o`ziga o`xshaganlarni takror barpo etadi degan fikrni olg`a surgan olim?

+A) L.Valras
B) F.Teylor
C) A. Bazilevich
D) I. Shlyaxto

№ 6. Inson mavjudoti kaptal – emas, inson bu – boylik mavjud bo`lishining maqsadidir degan fikrni olg`a surgan olim

+A) Dj.S.Mill
B) L.Valras
C) F.Teylor
D) A. Bazilevich
№ 7. Qaysi olim ishlab chiqarish va boshqaruvning barcha muommolariga inson munosabatlari nuqtai nazaridan qarash lozim. Bu nazariya orqali insonning ma‘lum ijtimoiy va ruhiy ehtiyojlari qondirilsa, u yanada unumli mehnat qilishi mumkin degan g`oyaga asoslangan?
+A) E.Meyo
B) F.Rotlisbergil
C) K.Anjeris
D) R.Likart

№ 8. Majburlash va rag`batlantirish usuli hamda tashabbuskorlik va mustaqillikni iloji boricha namoyon qilish uchun sharoit yaratish lozimligini ta`kidlagan olim?

+A) D.Mak Gregor
B) E.Meyo
C) F.Rotlisbergil
D) K.Anjeris

№ 9. Qaysi olim o`zining “Biznes psixologiyasi”, “Psixologiya va industrial samaradorlik” kitoblarida birinchi marta xodimlarni boshqarishning psixologik jihatlariga qaratib, ishga qabul qilishda, kadrlarn tayyorlashda va ishlab chiqarish samaradorligini oshirish sohasidagi tashkiliy tadbirlarda testlashtirish ahamiyatini bayon qilib berdi?

+A) Guto Myustererg
B) D.Mak Gregor
C) E.Meyo
D) F.Rotlisbergil

№ 10. Qaysi olim o`z asarlarida inson kapitali konsepsiyasi zamonaviy iqtisodiy tahlilda muhim rol o`ynaydi degan ilmiy ta‘rifini bergan. U boshqaruvning maqsadi – rahbarlik qilish bo`yicha ijobiy tajriba va mavjud xatolarni o`rganishdan iborat, deb tasdiqlaydi?

+A) D.Turou
B) Guto Myustererg
C) D.Mak Gregor
D) E.Meyo

№ 11. Ijtimoiy tizimlar maktabining taniqli namoyondalari?

+A) D.March, G.Saymon, A.Etsioni va boshqalar
B) T.Draker, R.Devis, L.Nyuman, D.Miller va boshqalar
C) Yuldoshev N.K., Mirsaidova Sh.A., Goldman Y.D va boshqalar
D) Lisin B.K, Fridlyanov V.N. va boshqalar

№ 12. Emperik maktabning eng yorqin namoyondalari?

+A) T.Draker, R.Devis, L.Nyuman, D.Miller va boshqalar
B) D.March, G.Saymon, A.Etsioni va boshqalar
C) Yuldoshev N.K., Mirsaidova Sh.A., Goldman Y.D va boshqalar
D) Lisin B.K, Fridlyanov V.N. va boshqalar

№ 13. Boshqaruvda matematik modellash, matematik mantiq, dasturlash, iqtisodiy jarayonlarni matematik modellashtirish usullarini, kibernetika va jarayonlarni o`rganishni rivojlantirish joriy qilish bilan ajralib turgan maktab namoyondalari?

+A) R.Akkof, L.Kreyn, V.Lyus va boshqalardir
B) T.Draker, R.Devis, L.Nyuman, D.Miller va boshqalar
C) D.March, G.Saymon, A.Etsioni va boshqalar
D) Yuldoshev N.K., Mirsaidova Sh.A., Goldman Y.D va boshqalar

№ 14. “Mehnatni ilmiy tashkil etish”, ”Tashkil etish tamoyillari”, ”Vaqt uchun kurash”, ”O`zingni o`zing tashkil et” singari asarlari muallifi hamda ishlab chiqarayotgan mahsulotlarni standartlash, mehnat sharoiti, moddiy vositalardan to`g`ri foydalanish haqidagi takliflari bergan olim?

+A) P.Kerjensev
B) D.Turou
C) Guto Myustererg
D) D.Mak Gregor

№ 15. Jahondagi turli mamlakatlarda turmush sifatini baholash uchun kim boshchiligidagi BMT ekspertlar guruhi tomonidan integral ko`rsatkich – inson salohiyatini rivojlantirish indeksi (ISRI) ishlab chiqildi?

+A) Mahbub ul Xaq
B) Amartiya San
C) Guto Myustererg
D) D.Mak Gregor

№ 16. Inson salohiyatini rivojlantirish indeksi (ISRI) indeksning konseptual tarkibi qaysi Nobel mukofoti laureati, iqtisodchi olim izlanishlari natijasi asosida yaratilganligan?

+A) Amartiya San
B) Mahbub ul Xaq
C) Guto Myustererg
D) D.Mak Gregor

№ 17. ISRIning hisoblash usuli bo`yicha kompleks ko`rsatkichlardan nechtasining o`rtacha arifmetik qiymati olinadi?

+A) 3
B) 2
C) 4
D) 5

№ 18. Sinergetika nazariyasining asoschisi kim?

+A) German Xaken
B) Amartiya San
C) Mahbub ul Xaq
D) Guto Myustererg

№ 19. Qaysi olim inson omili― bu o`zaro ta‘sir etuvchi, turli pog`ona (klass) holatlarini egallovchi qatlam va guruhlarning jamiyatni taraqqiyparvar rivojlanishini ta‘minlovchi faoliyat va o`zaro ta‘sirdir– deya ta‘rif beradi?

+A) T.I.Zaslavskaya
B) P.Kerjensev
C) D.Turou
D) D.Mak Gregor

20. Bоshkaruv faоliyati –bu…

+A) Bоshqarishda barcha bo’linmalarni qatnashish jarayonidir
B) Bоshqaruv оb’еkti va sub’еktining o’zarо bоg’likligidir
C) YOllanma bоshqaruvchini kоrхоnaga jalb qiliщ jarayonidir
D) Bоshkaruvchi shaхs yoki idоra tоmоnidan bоshkaruv amallarini bеvоsita va bilvоsita kоmandalar (buyruk, tavsiya va ko’rsatmalar) shaklida ishlab chikish va amalga оshirishdir

№ 21. Mehnat unumdоrligining umumashgan kursatkichi bu-

+A) Muayyan turdagi maхsulоt birligini ishlab chikarish uchun vakt sarfi
B) Muayyan ish turining birligiga yoki vakt birligi ichida bajarilgan ishlar хajmiga sarflangan vakt
C) Bitta ishlоvchining ishlab chikargan urtacha yillik, оylik, kunlik va urtacha sоatlik maхsulоti kiymatining ifоdasi
D) Mehnat unumdоrligining umumlashgan kursatkichi

22. Mehnat unumdоrligi bu –

+A) Хоdimlar mehnat faоliyatining iqtisodiy samaradоrligi kursatkichidir
B) Kursatilgan хizmatlar mikdоri
C) Mehnat sharоiti bilan mehnat faоliyati оrasidagi bоglanish
D) Iqtisodiy samaradоrlik

23.Sоtilgan maхsulоtning хar bir sumi kancha sоf fоyda kеltirganini aks ettiradi.

+A) Sоtish rеntabеlligi
B) Хususiy kapital rеntabеlligi
C) Aktivlar rеntabеlligi
D) Sоtish samaradоrligi