Koreya tarixi

123
IX  Bob.
 
KOREYA VA 0'ZBEKISTON
K o r e y a   v a   0 'z b e k i s t o n  
K o re y sla r va  M a rk a z iy  O siy o  xalq la- 
o 'r t a s id a g i  ta r ix iy  
rin in g   o 'z a ro   a lo q a la ri  tarix i  q ad im -
a lo q a la r  
8*  d a v rla rg a   b o rib   taq alad i.  U sh b u
m in ta q a n in g   b a 'z i  v ilo y a tla ri  zam o - 
n av iy   ilm iy  ta sa v v u rla rg a  k o ‘ra,  k o rey s e tn o sin in g   g en ezisid a  h am  
m u h im  ro l  o 'y n a g a n .  O lto y   va 0 'r t a  O siy o  ra y o n la rid a  jo y la sh g a n  
x a lq la rn in g   k o re y sla r  e tn o g e n ez id a   q a tn a sh g a n ig a   qaram ay ,  ko- 
re y sJar  va  0 'r t a   O siy o   m in ta q a si 
o 'rta s
id ag i  a lo q a la r  V II  asrg a ch a  
b o 'lg a n   ta rix iy  a d a b iy o tla rd a   q ay d   etilm a g a n .
K o reya  va 0 'r t a   O siy o n in g   aloqalari b o rasid ag i  d astlabki hujjatli 
d alil  S am arq an d d ag i A fro siy o bd a  saq lan g an  d evo riy   tasv irlar san a- 
lad i,  u nd a  ik k ita  k o rey s elch isi  Sam arq an d   hokim i  h u zu rid a  tasvir- 
langan ,  u sh bu   tash rif  vaqti  V II  a sr  b ilan   b elg ilan ad i.  Sh u n in g d ek, 
k oreys  m o n arxi  X ech x o n in g   0 'r t a   O siy o   b o 'y la b   V III  asrd ag i  say o- 
hati  m a'lu m . A rablar  va x itoy lik lar o 'rtasid ag i Talas jan g id a esa  (751 
y.),  X itoy  q o 'sh in ig a   k oreys  g en erali  K o  S o n   C hji  q o 'm o n d o n iik   qil- 
g an   (xito y liklarga asir b o 'lg a n  jan g ch i K o  Sa G en in g  avlodi).  K o reys 
olim lari  van  X en g d o k   m aq b arasi  (Silla,  IX  asrjd a g i  tosh  h ay k aln i 
M ark aziy  O siy o d an  ch iq q an  kishi tasv iri  h isoblayd ilar.
K o re y a n in g   h o z irg i  0 ‘zb ek isto n   h u d u d id a g i  x a lq la r  b ila n   k e- 
y in g i  a lo q a la ri  b o sh q a  q ay d   etilm ag an .
X IX   asrn in g   ik k in ch i  y a rm id a   k o rey s  im m ig ra tsiy a si  b o sh la n - 
g an d an   so 'n g ,  h o z irg i  0 'z b e k is to n ,  Q o z o g 'isto n   va  Q irg 'iz isto n  
h u d u d id a   b irin c h i  m a rta   k o rey sla r  1897  y ild a   o 'tk a z ilg a n   R o ssiy a 
im p eriy a sin in g   u m u m iy   ah o li  ro 'y x a tid a   qay d   etilg an .  1926  y ild a - 
gi  B irin ch i  U m u m ittifo q   ah o li  ro 'y x a ti  bu   b o ra d a   87  n a fa r  k o rey s- 
ni  qay d   etg an :  Q o z o g 'isto n d a   -   42  n afar,  0 'z b e k is to n   d a  - 3 6   va 
Q irg 'iz isto n d a  -  9  k ish i  y a sh a g a n in i  k o 'ris h   m u m k in .
Y u q o rid ag i  y illa rd a   M ark aziy   O siy o d a   y a sh o v ch i  k o rey sla r  ilk 
m a ro ta b a   o 'z la rin in g  ta sh k ilo tla rin i tu z ish g a  h a ra k a t qilad i.  M a sa - 
lan,  1921  y ild a  T u rk isto n   R esp u b lik a si  m illiy   ish lari  b o ‘y ich a  xalq
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

124
IX  Bob.  K O R EY A   VA   Z B E K IS T O N
q o 'm ita sid a   k o rey s  sek siy asi  tu zilg an .  1924  y il  26  av g u std a  esa 
T u rk isto n  R esp u b lik asi  N K V D sid a T u rk isto n  R esp u b lik a si  k o rey s- 
lari  Ittifo q i  q ay d   etilg a n ,  u n g a  28  k ish i  k irg an .  1926  y ild ag i  q ay ta 
ro 'y x a td a n   o 'tish d a   Ittifo q   ro 'y x a ti  33  k ish ig a  o rtg an .  B iro q ,  1926 
y il 29  sen ty ab rd a  k o re y sla r Ittifo qi  0 'z S S R   N K V D si  to m o n id a n   tu- 
g atilg an .
1 937 y ild a  esa U z o q S h a r q d a g ib a rc h a  k o rey s a h o !is iO 'z b e k is to n  
va Q o z o g 'isto n g a   d ep o rtatsiy a  q ilin g an .