Korelatsion analiz yordamida pedagogik tadqiqot natijalarini tadqiqot qilish”

f) tanlanmaning statistik taqsimoti 

Bosh  to‘plamdan  tanlanma  olingan,  Bunda  x

1

  qiymat  n

1 

marta,  x

2

  qiymat  n

2

  marta 

kuzatilgan va ∑ n

i

 = n

 

bo‘lsin. Kuzatilgan x

i

 qiymatlar variantalar, variantalarning ortib 

borishi  tartibida  yozilgan  ketma  -  ketligi esa  variatsion qator deyiladi.  Kuzatishlar  soni 

chastotalar, ularning tanlanma hajmiga nisbati 

  esa nisbiy chastotalar deyiladi. 

Tanlanmaning  statistik  taqsimoti  deb,  variantalar  va  ularga  mos  chastotalar  yoki 

nisbiy  chastotalar  ro‘yxatiga  aytiladi.  Statistik  taqsimotni  yana  intervallar  va  ularga 

tegishli  chastotalar  ketma  -  ketligi  ko‘rinishida  ham  berish  mumkin  (intervalga  mos 

chastota sifatida bu intervalga tushgan chastotalar yig‘indisi qabul qilinadi). 

Shuni qayd qilib o‘tamizki, taqsimot deyilganda ehtimollar nazariyasida tasodifiy  

                                                              16 

 

miqdorning  mumkin  bo‘lgan  qiymatlari  va  ularning  ehtimollari  orasidagi  moslik, 

matematik  statistikada  esa  kuzatilgan  variantalar  va  ularning  chastotalari  yoki  nisbiy 

chastotalari orasidagi moslik tushuniladi. 

Misol. Hajmi 20 bo‘lgan tanlanmaning chastotalari taqsimoti berilgan: 

     2     

6 

12 

 

3 

10 

7. 

Nisbiy chastotalar taqsimotini yozing. 

Yechilishi.  Nisbiy  chastotalarni  topamiz.  Buning  uchun  chastotalarni  tanlanma 

hajmiga bo‘lamiz: 

,      

,       

 

Nisbiy chastotalar taqsimotini yozamiz: 

           2        6        12 

     0,15    0,5    0,35 

Kontrol qilish: 0,15 + 0,5 + 0,35 =1.