Korelatsion analiz yordamida pedagogik tadqiqot natijalarini tadqiqot qilish”

e) o’ng tomonlama kritik sohani toppish 

Kritik sohani qanday topish kerak? Bu masalaga asosli javob berish ancha murakkab

nazariyani jalb qilishni talab etiladi. Biz uning elementlari bilan cheklanamiz. Aniqlik 
uchun,

bu yerda 

tengsizlik bilan aniqlanadigan o‘ng tomonlama kritik sohani topishdan

boshlaymiz. 
Ko‘rib turibmizki, o‘ng tomonlama kritik sohani topish uchun kritik nuqtani topish
kifoya. Demak, yangi savol yuzaga keladi: bu nuqtani qanday topish mumkin? 
Shu maqsadda ancha kichik ehtimol — qiymatdorlik darajasi tanlanadi. So‘ngra
kritik nuqtani bunday talabga asoslanib izlanadi: nolinchi gipoteza o‘rinli bo‘lishi 

shartida kriteriyning

dan katta qiymat qabul qilish ehtimoli qabul qilingan 
qiymatdorlik darajasiga teng bo‘lsin:
Har bir kriteriy uchun tegishli jadvallar tuzilgan bo‘lib, ular bo‘yicha yuqoridagi 

talablarni qanoatlantiradigan kritik nuqta topiladi.

30 

---

1- eslatma. Kritik nuqta topilgandan so‘ng, tanlanmalardagi ma‘lumotlar bo‘yicha
kriteriyning kuzatilgan qiymati topiladi, va agar 
bo‘lsa, u holda nolinchi
gipoteza rad qilinadi: agar 
bo‘ladigan bo‘lsa, u holda nolinchi gipotezani rad
qilishga asos yo‘q. 
Tushuntirish. O‘ng tomonlama kritik soha nima uchun nolinchi gipoteza o‘rinli 

bo‘lganda

munosabat bajarilsin degan talabga asoslanib topiladi?

hodisaning ehtimoli

kichik bo‘lgani uchun ( — kichik ehtimol edi) bunday hodisa nolinchi gipoteza o‘rinli 
bo‘lganda kichik ehtimolli hodisalarning amalda mumkinmasligi prinsipiga asosan
yagona sinashda ro‘y bermasligi kerak. Shunga qaramasdan, u ro‘y bersa, ya‘ni 
kriteriyning kuzatilayotgan qiymati
dan katta bo‘lsa, u holda buni shu bilan 
tushuntirish mumkin: nolinchi gipoteza yolg‘on (noto‘g‘ri), binobarin, u rad qilinishi
lozim, Shunday qilib, (*) talab kriteriyning shunday qiymatlarini aniqlaydiki, bu 
qiymatlarda nolinchi gipoteza rad qilinadi, ana shu qiymatlar o‘ng tomonlama kritik
sohani tashkil qiladi.