Kontentilarini tayyorlash va nashr etish

Saparboyeva Shohruza Faxriddin qizi

Guruh: 103

Fakultet : Ingliz tili 2

15-AMALIY MASHG’ULOT. LMS MOODLE DA FOYDALANISH UCHUN O’QUV

KONTENTILARINI TAYYORLASH VA NASHR ETISH

Mashg’ulotning maqsadi: LMS Moodle da foydalanish uchun o’quv kontentilarini

tayyorlash va nashr etish to’g’risida nazariy bilim olish va amaliyotda qo’llash.

Amaliy mashg’ulotning qisqacha bayon

Kursga quyidagi resurslarni qo‘shish mumkin:

Гиперссылка resursi o‘qituvchiga veb-havolani kurs resursi sifatida qo‘yish imkonini

beradi. Havola Internetda mavjud bo‘lgan ixtiyoriy resurs bilan bog‘lanishi mumkin (masalan,

hujjatlar va tasvirlar). Havola sayt bosh sahifasi bilan bog‘lanmasligiga e’tibor qaratish kerak,

ya’ni aniq veb-sahifa manzilini ishlatish muhim.

Havolani sahifaga bog‘langan yoki yangi oynada ochiladigan variantlari ham mavjud.

Sahifa uchun zarur hollarda axborot uzatish, masalan talaba ismini yuborish mumkin.

Yana shuni qayd etish kerakki, URL-manzillar resursning ixtiyoriy boshqa turiga yoki

faol elementga matn muharririni qo‘llab, bog‘lanishi mumkin.

Kitob resursi kitobga o‘xshash, bob va qismiy boblardan iborat ko‘p sahifali resurs

yaratishga mo‘ljallangan. Kitob media-fayllar hamda bo‘limlarga ajratilgan uzun matnli

axborotlardan tashkil topishi mumkin.

Kitob quyidagi hollarda ishlatilishi mumkin.

o O‘rgatiladigan materialni alohida bo‘limlar bo‘yicha tasvirlash uchun

o Spravochnik sifatida

o Talabalar bajargan ishlarning portfoliosi

IMS tarkibidagi paket o‘zida mos standart bo‘yicha yig‘ilgan fayllar to‘plamini

tasvirlaydi va ular turli tizimlarda qayta ishlatilishi mumkin. “IMS tarkibidagi paket” moduli

arxiv ko‘rinishida yuklanib, kursga resurs ko‘rinishida qo‘shilishi mumkin.

Tarkib odatda bir nechta sahifalardan iborat bo‘ladi. Tarkibni tasvirlashning bir necha

turlari mavjud – suzuvchi oynada, navigatsiyali menyu yoki tugmalarda va b.

IMS tarkibidagi paket ko‘pincha multimedia va animatsiyalarni tasvirlash uchun

ishlatiladi.

Papka resursi o‘qituvchiga bir nechta fayllarni papkada tasvirlashga ruxsat beradi.

Papka quyidagilar uchun ishlatilishi mumkin:

o Bir mavzuli fayllar uchun

o O‘qituvchilar tomonidan materiallarni yuklashni ta’minlash uchun (papka talabalar uchun

yashiringan ko‘rinishda bo‘ladi)

Izoh resursi kurs sahifasida kursning boshqa resurs va elementlaridagi havolalar orasida

matn va multimedia qo‘yishga ruxsat beradi. Izohlar universal bo‘lib, kurs ko‘rinishini

o‘zgartirishga imkon beradi.

Izohlar quyidagilar uchun ishlatiladi:

o Ish sohasining ko‘rinishini kichik sarlavha va tasvirlar bilan ajratish uchun

o O‘rnatilgan video- yoki audio- fayllarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri kurs sahifasida ko‘rish uchun

o Kurs bo‘limida qisqacha ta’rif qo‘shish uchun

Страница resursi o‘qituvchiga matn redaktori yordamida “veb-sahifa” yaratishga ruxsat

beradi. Sahifa matn, tasvir, ovoz, video, veb-havolalar va kiritilgan kod, masalan, Google Maps

larni tasvirlashi mumikn.

Sahifa quyidagilar uchun ishlatilishi mumkin:

o Kurs muddati yoki shartlarini yoki kurs dasturini tasvirlash uchun

o Tushuntiruv matniga turli video- va ovozli fayllarni o‘rnatish uchun

Fayl resursi o‘qituvchiga faylni kurs resursi sifatida tasvirlashga ruxsat beradi. Mumkin

bo‘lgan hollarda, fayl kurs interfeysida tasvirlanadi, aks holda talabalarga uni yuklab olish taklif

etiladi. Fayl yordamchi fayllardan tashkil topishi mumikn, masalan, HTML-sahifa o‘rnatilgan

(vstroennыe) tasvirlar yoki flesh-ob’ektlardan iborat bo‘lishi mumkin.

Talabalar faylni ochishi uchun o‘z kompyuterlarida zaruriy dasturiy ta’minotga ega

bo‘lishi kerakligi talab etiladi!

Fayl quyidagi holatlarda qo‘llanilishi mumkin:

o Ma’lumotlarni umumiy qo‘llash uchun.

o Kurs resursi sifatida mini-saytni qo‘shish uchun.

o Aniq dasturlar loyihalari fayllarini taqdim etish uchun.

Fayl resursi bilan ishlash

Kursga Файл resursini qo‘shish uchun Добавит ресурсы или элементы buyrug‘idan

Файл resursi tanlanadi va Добавить tugmasi bosiladi, natijada quyidagi oyna paydo bo‘ladi:

Bunda har bir funksiyaning o‘z vazifasi bor. Quyida ular haqida ma’lumot keltiriladi.

Общее funksiyasi

Bu funksiyada Файл resursi orqali kursga kiritilishi kerak bo‘lgan faylning nomi va u

haqidagi ma’lumot kiritiladi. Fayl nomi Название ga, u haqidagi ma’lumot esa Описание ga

kiritiladi. Oyna pastida joylashgan Отобразить описание tugmasi yoniga galochka qo‘yilsa,

ma’lumot foydalanuvchilar uchun ko‘rinarli holga keladi, galochka olib tashlansa, ma’lumot

ko‘rinmaydi.

Содержимое funksiyasi

Bu funksiyada Файл resursi orqali kursga kiritilishi kerak bo‘lgan fayl yuklanadi.

Buning uchun tugmasi bosilgandan keyin, faylni yuklab olish oynasi ochiladi. Bu

oyna ko‘rinishi quyidagicha:

Bunda tugmasi tanlanadi, chunki u faylni yuklab olish imkonini

beradi. So‘ngra Выберите файл tugmasi bosiladi va fayl kerakli papkadan tanlanadi. Fayl

tanlangandan keyin, Сохранить как tugmasi yoniga faylning nomi yoziladi va faylni yuklab

olish uchun Загрузить этот файл tugmasi bosiladi.

So‘ngra quyidagi oyna ochiladi:

Bunda yuklangan fayl piktogrammasi tasvirlanadi. Faylni xotirada saqlash uchun

Сохранить и вернуться к курсу buyrug‘i tanlanadi va kurs oynasiga o‘tamiz. Natijada

kursda quyidagi resurs paydo bo‘ladi:

Kitob resursi bilan ishlash

Kitob resuri kitobga o‘xshash, bob va qismiy boblardan iborat ko‘p sahifali resurs

yaratishga mo‘ljallangan. Kitob resursini o‘rnatish uchun

tugmasini bosib, paydo bo‘lgan oynadan

tugmasini tanlab, tugmasi bosiladi. Quyidagi oyna hosil bo‘ladi:

Unda kitob nomi, uning tavsifi kabi kerakli ma’lumotlarni kiritib, Сохранить и

вернуться к курсу tugmasini bossak, kurs oynasida quyidagi belgi ochiladi.

Uning ustida sichqoncha tugmasini bosib, quyidagi oynaga o‘tamiz:

Unda mavzu nomi, mavzuga oid ma’lumotlar kiritilib, Сохранить tugmasi bosiladi,

natijada quyidagi ko‘rinish hosil bo‘ladi:

Yangi mavzu kiritish uchun, oynaning chap tarafida turgan Оглавление oynasida

quyidagi amallar bajariladi:

yangi bob qo‘shishda qo‘shish tugmasi, kitobni tahrirlash uchun

tahrirlash tugmasi, kitobni o‘chirish uchun o‘chirish tugmasi, vaqtinchalik yopib qo‘yish

uchun ko‘z tugmasi, boshqa joyga ko‘chirish uchun ko‘chirish tugmasi bosiladi.

Страница resursi bilan ishlash

Страница resursi o‘qituvchiga matn redaktori yordamida “veb-sahifa” yaratishga ruxsat

beradi. Sahifa resursini o‘rnatish uchun tugmasini bosib, paydo

bo‘lgan oynadan tugmasini tanlab, tugmasi bosiladi.

Quyidagi oyna hosil bo‘ladi:

Общее funksiyasi quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi: Unda kiritiladigan resurs nomi, uning mazmuni yoziladi.

Soderjanie funksiyasi quyidagi ko‘rinishga ega:

Bunda sahifani tashkil etuvchi ma’lumotlar oddiy shaklda yoki HTML kodlari yordamida

kiritiladi. Unda ko‘pincha adabiyotlar ro‘yxati, kurs ishlari, mustaqil ishlar mavzulari, nazorat

savollari kiritiladi.

Внешний вид va Общее настройки модуля funksiyalarida resursning tashqi

ko‘rinishi va xavfsizlgi ta’minlanadi.

Sahifa resursi sozlovlari o‘rnatilgandan keyin

tugmalaridan biri tanlanadi. 1-tugma

resursni saqlaydi va kursga vaytishga ruxsat beradi. 2-tugma resursni saqlaydi va uni qanday

ko‘rinishda ekanligini namoyish etadi.

Sahifa resursi kursda quyidagi piktogramma ko‘rinishida tasvirlanadi:

. Resursga kirish uchun pigtogramma ikki marta bosiladi va quyidagi

oynaga o‘tiladi:

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

1. М.Ч. Алиев. “Ахборот технологиялари” ўқув қўлланмаси (ўзбек ва рус

тилларида). T.: ЎзДЖТУ 2018 й.

2. A.T.Kenjabayev, M.M.Ikramov va boshq. Axborot-kommunikatsiya

texnologiyalari: o’quv qo’llanma. Toshkent. 2017.

3. Ф.У.Анарбаева. Масофали ўқитиш амалиёти, ўқув-услубий қўлланма. С.:

СамДЧТИ 2018 й