Konstruktsion materiallar texnologiyasi


Po’lat yuzasini azot bilan boyitish



Download 0,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/91
Sana01.04.2022
Hajmi0,88 Mb.
#522545
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   91
Bog'liq
1 kurs MATERIALSHUNOSLIK VA KONSTRUKTSION MATERIALLAR TEXNOLOGIYASI (2)

Po’lat yuzasini azot bilan boyitish.
Po’lat yuzasini azot bilan diffuzion 
to’yintirishga azotlash deb ataladi. 
Azot po’lat tarkibidagi metallar bilan birikib
nitridlarni hosil qiladi. Metall nitritlari bilan modifikatsiyalangan po’lat yuzasi bir 
qator maxsus xususiyatlarga ega bo’ladi, ya’ni nisbatan yuqori temperaturada yuza 
qattiqligi barqaror bo’ladi, chidamliligi, ishqalanishdagi yeyilishga hamda 
karroziyaga 
qarshiligi 
ortadi. 
Azot 
bilan 
boyitilgan 
yuza 
qattiqligi 
sementatsiyalanib, so’ngra toblangan yuza qattiqligidan ancha yuqori bo’lib, yuqori 
ishchi temperaturada (600-650
o
C) ham shu qattiqlik saqlanib qoladi.
Azotlash jarayonida yuzada hosil bo’layotgan fazalarni tahlil qilish uchun Fe-
N diagrammadan foydalanish kerak. Yuzani azot bilan to’yintirishda quyidagi 
fazalar hosil bo’ladi: azotning α - temirdagi qattiq eritmasi; temirning γ - 
modifikatsiyasi asosida qattiq eritma; temir nitritlari (FeH, Fe
3
H) asosidagi qattiq 
eritmalar; 450
o
C temperaturada azot miqdori 11,35 % bo’lganda Fe
2
H ham hosil 
bo’lishi mumkin. 591
o
C da γ - faza evtektoid reaksiyasiga binoan ikkita qattiq faza 
parchalanadi: γ α+γI, natijada azotli perlit hosil bo’ladi. boyitilgan yuza atrofida 
aktiv azot atomlarini hosil qilish uchun ammiak yuqori temperaturada parchalanadi: 
2NH
3
=N
2
 +3H
2

Azotlash jarayonining tezligi aktiv azot atomlarining hosil bo’lish 
tezligiga bog’liq. Azotlash temperaturasi evtektoitdan pastda va yuqorida bo’lishi 
mumkin. Evtektoitdan past temperaturada 
e ga 
o’zgarish sodir bo’ladi, evtektoitdan 
yuqori temperaturada α γ+γI + 

qatlam hosil bo’ladi. Tez sovish natijasida γ – faza 
parchalanib, α+ γI strukturani hosil qiladi. Har qanday uglerodli po’latlar va hatto 
cho’yanlarning yuzalarini azot bilan to’yintirish mumkin. Po’latlarga azotlashdan 
oldin termik va mexanik ishlovlar berilgan bo’lishi kerak. Azotlash shart bo’lmagan 
qismlar qalay yoki suyuq oyna bilan qoplanadi. Azotlash jarayoni odatda 520 – 530 
0C da olib boriladi (39 – rasm). Azotlangandan keyin po’latlar amiyak muhitida 
pech bilan birgalikda sovitiladi. 

Download 0,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   91




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish