Konstitutsiyaviy

partiyalar  o‘z  moliyaviy  faoliyati,  davlat  tomonidan  ajratilgan 

mablag‘lardan to‘g‘ri foydalanish haqida davlatga (Oliy Majlisga) 

---

231

hisobot taqdim qiladi. Umuman, har qanday jamoat birlashmalari-

ning mablag‘lari, ularning sarflanishi, soliq to‘lashlari ham davlat 

organlari tomonidan nazorat qilinadi.

Jamoat birlashmalarining faoliyati qonun va o‘z nizomlariga 

muvofiq olib borilishi ustidan nazoratni olib borish borasida Adliya 

vazirligiga alohida vakolatlar yuklatilgan.

O‘zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisi  Qonunchilik  pala- 

tasi  va  Senatining  2010-yil  12-noyabrdagi  qo‘shma  majlisidagi 

nutqida  Prezidentimiz  fuqarolik  jamiyati  shakllanishi  jarayonida 

davlat va jamoat birlashmalari munosabatlariga to‘xtalib, bunday 

tashkilotlarning davlat va hokimiyat tuzilmalari faoliyati ustidan 

ta’sirchan  jamoatchilik  nazoratini  amalga  oshirishdagi  roli  ortib 

borayotganligini ko‘rsatib o‘tdi

 1

 hamda nodavlat notijorat tashkilot- 

larining  davlat  tuzilmalari  bilan  o‘zaro  munosabatlaridagi  aniq 

chegaralarni  belgilovchi  va  tashkiliy-huquqiy  mexanizmlarini  ta

-

komillashtiruvchi “Ijtimoiy sherikchilik to‘g‘risida”gi Qonun qabul 

qilish zarurligini uqtirdi

 2

.

Bulardan  ko‘rinib  turibdiki,  faqat  davlat  va  uning  organlari 

jamoat birlashmalari faoliyatini nazorat qilishda ishtirok etish bi

-

lan cheklanmay, davlat organlari faoliyati ustidan jamoatchilik na

-

zoratining muhim ko‘rinishlaridan biri – jamoat birlashmalarining 

nazorati olib boriladi. 

Ya’ni, davlat va jamoat birlashmalari o‘rtasidagi munosabatda 

nazorat, ularning munosabatlarini ko‘rsatuvchi shartlardan bo‘lib, 

u ikki tomonlama xarakterga ega, birinchisi, davlat organlarining 

jamoat birlashmalari ustidan davlat nazorati, ikkinchisi, davlat or

-

ganlari ustidan jamoat birlashmalarining nazorati – bu jamoatchi

-

lik nazoratidir.

Har ikki nazoratda ham davlat organlari, jamoat birlashmalari 

biri-birining ishiga aralashmaydi, biri ikkinchisining o‘rnini egal

-

lashga, vazifasini bajarishga harakat qilmaydi.

1 Qarang: Karimov I.A. Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish 

va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi. – T.: O‘zbekiston, 2010. – 42-bet.

2 O‘sha joyda. – 45-bet.

---

232