ГРАЖДАНЛАРНИНГ АСОСИЙ ҲУҚУҚЛАРИ
ВА БУРЧЛАРИ
модда. Қорақалпоғистон Автоном Совет Социа-
листик Республикаси гражданлари меҳнат қилиш ҳуқу-
қига, яъни дилган меҳнатларининг миқдори ва сифатига
яраша ҳақ тўланадиган иш билан ҳамиша таъминла-
ниш ҳуқуқига эгадирлар.
Халд хўжалигининг социалистик асосда ташкил этил-
ганлиги, совет жамияти ишлаб чидарувчи кучларннинг
муттасил ўсиб бораётганлиги, хўжалик кризисларини
туғдирадиган сабабларнинг йўк дилинганлиги ва иш-
сизликнинг тугатилганлиги меҳнат қилиш ҳуқуқини таъ-
минлайди.
модда. Қорақалпоғистон АССР гражданлари дам
олиш ҳуқуқига эгадирлар.
Ишчилар ва хизматчилар учун етти соатлик иш куни
белгиланганлиги, иш шароити оғир бўлган бир қатор
касблар учун иш куни олти соатгача қисқартирилган-
лиги ва иш шароити жуда оғир бўлган цехларда эса —
тўрт соатгача қисқартирилганлиги; ишчилар ва хизмат-
чиларга маош тўланган ҳолда ҳар йили отпуска бери-
лиши; кўплаб санаторийлар, дам олиш уйлари ва клуб-
ларминг меҳнаткашларга хизмат қилиши учун бериб
қўйилганлиги дам олиш ҳуқуқини таъминлайди.
модда. Қорақалпоғистон, АССР гражданлари қа-
риган чоқда, шунингдек касал бўлганда ва меҳнатга
яроқсиз бўлиб қолганда моддий таъминот олиш ҳуқуқи-
га эгадирлар.
Бу ҳуқуқ ишчилар ва хизматчиларни давлат ҳисоби-
ra социал страхование қилиш кенг йўлга қўйилганлиги,
меҳнаткашларга текин медицина ёрдами берилиши ва
меҳнаткашлар фойдаланиши учун жуда кўп курортлар
бермб қўйилганлиги билан таъминланади.
модда. Қорақалноғистон АССР гражданларн илм
олиш ҳуҚуқига эгадирлар.
Умумий мажбурий саккиз йиллик таълимнинг жорий
қилинганлиги, ўкишни турмуш билан, игалаб чиқариш
билан боғлаб олиб бориш асосида ўрта умумий политех-
ника таълими, профессионал-техника таълими, ўрта
махсус ва олий таълимнинг кенг ривожлантирилиши,
кечки ва сиртқи таълимнинг ҳар томонлама ривожлан-
тирилиши; таълимнинг ҳамма турлари текинлиги, давлат
стипендиялари бериш системаси жорий этилганлиги,
мактабларда ўқиш она тилида олиб борилиши, заводлар,
совхозлар ва колхозларда меҳнаткашларга ишлаб чиқа-
риш, техника ва агрономия билимларини текин ўрга-
тиш уюштирилганлиги илм олиш ҳуқуқини таъминлайди.
модда. Судьялар мустақилдирлар ва фақат қо-
нунга бўйсукадилар.
модда. Ҳамма Министрликлар ва улар қарамоғи-
даги муассасалар ҳамда айрим мансабдор шахслар, шу-
нингдек барча гражданлар томонидан Қорақалпоғистон
АССР территориясида қонунларнинг аниқ бажарилиши-
ни юқоридан назорат қилиш бевосита СССР Генерал
Прокурори томонидан ҳамда Узбекистон ССР Прокуро-
ра ва Қорақалпоғистон АССР Прокурори орқали амалга
оширилади.
модда. Қорақалпоғистон АССР Прокурорини
СССР Генерал Прокурори беш йил муддатга тайин-
лайди.
модда. Қорақалпоғистон АССР район ва шаҳар
прокурорларини СССР Генерал Прокурорининг тасдиқи
билан Узбекистон ССР Прокурори беш йил муддатга
тайинлайди.
модда. Прокуратура органлари ўз вазифаларини
ҳар қаидай маҳаллий органлардан мустақил ҳолда ба-
жарадилар ва фақат СССР Генерал Прокурори ҳамда
Узбекистон ССР Прокурорига итоат қиладилар.
VIII боб
Do'stlaringiz bilan baham: |