Konfransinin

 

GƏDƏBƏYİN VEZUVİAN DAĞININ VƏ URALIN ŞİŞİM 

DAĞLARININ VEZUVİANLARININ MÜQAYİSƏLİ 

TƏDQİQİ 

Tələbə:      

 

                                 Elmi rəhbər: 

Məmmədəliyev Ruslan 

                      Dos. Ağayev A.M. 

IV kurs, qrup 115.5 

---

10 

 

Tədqiqat  işində  Azərbaycanın  Gədəbəy  rayonunun  və 

Rusiya  Federasiyasının  Ural  dağlarının  vezuvianlarının 

rentgen-difraktometrik  analizi  aparılmış,  onların  bir  səra 

kristalloqrafik və mineraloji parametrlərinin müqayisəli analizi 

edilmişdir. 

Vezuvian, kristallarının müxtəlifliyi və bəsit formalarının 

zənginliyi  ilə  seçilən  minerallardandır.  Onun  kristallarının 

morfologiyasının ətraflı öyrənilməsi ilə ilk dəfə olaraq məşhur 

rus kristalloqrafı N.Kokşarov məşğul  olmuşdur. Azərbaycanın 

Gədəbəy 

rayonunda 

yerləşən 

“Vezuvian 

dağının” 

vezuvianlarını  isə  professor  A.Z.Vəzirzadə,  S.Mahmudov  və 

başqaları tədqiq etmişlər. 

Başlıqda  verilən  məqsədimizi  yerinə  yetirmək  üçün 

ADNSU-nun 

Mineralogiya  muzeyinin  kolleksiyasından 

Gədəbəy və Şişim vezuvianlarının nümunələri seçilmiş, onların 

rentgen-difraktometrik  analizi  aparılmışdır.  Analiz  nəticəsində 

məlum  olmuşdur  ki,  Gədəbəy  və  Ural  vezuvianları  arasında 

kimyəvi cəhətdən müəyyən fərqlər vardır. Belə ki, Azərbaycan 

vezuvianlarında  yalnız  5%  kvars  iştirak  etdiyi  halda  (təmiz 

vezuvian), Şişim dağlarının vezuvianlarında isə xeyli miqdarda 

kalsit  (18%),  kvars  (7%)  və  kaolinit  (5%)  mineralları  iştirak 

edirlər.  Müxtəlif  yataqlardan  götürülmüş  bu  iki  vezuvianın 

oksid tərkiblərində də fərqli cəhətlər müəyyən edilmişdir. Belə 

ki, Azərbaycan yatağının vezuvianları təkcə oksid zənginliyi ilə 

deyil  (Al

2

O

3

-16.93%,  SiO

2

-39.56%,  Fe

2

O

3

-2.26%),  həm  də 

qələvi metalların oksidləri ilə də (Na

2

O və K

2

O) zəngindirlər.