Konfransinin

DƏNİZ NEFT-QAZ QURĞULARININ QALIQ 

İSTİSMAR RESURSLARININ 

QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ 

 

Magistr:                                                Elmi rəhbər: 

Fərzəliyev Əlizadə Ərəstun oğlu        dos. R.Ə.İsmayılov  

I kurs, qrup A2128 

 

Texniki diaqnostika işləri həyata keçirilməklə dəniz neft-

qaz 

mədən 

hidrotexniki  qurğularının  qalıq  istismar 

resurslarının  qiymətləndirilməsində  məqsəd  diaqnoz  olunan 

obyektin  sonrakı  istismar  imkan  və  şərtlərinin  müəyyən 

edilməsi  və  bunun  nəticəsində  sənaye  və  həmçinin  ekoloji 

təhlükəsizlik  şəraitinin    təmin  edilməsidir 

  .  Qoyulmuş 

məqsədə çatmağın təmin olunması üçün texniki diaqnostikanın 

əsas məsələləri aşağıdakılardan ibarətdir:  

-  qüsur  və  normativ  sənədlərlə  uyğunsuzluqların  aşkar 

edilməsi,  onların  baş  vermə  səbəbləri  və  bunun  əsasənda  da 

obyektin texniki vəziyyətinin müəyyən edilməsi;  

-  texniki  vəziyyətin  qiymətləndirilməsi  və  qalıq 

resursunun  təyini  (obyektin    iş  qabiliyyətinin  qorunub 

saxlanılması  müddətinin    və  həmçinin  yükgötürmə 

qabiliyyətinin verilmiş ehtimalla təyin edilməsi).  

Texniki  diaqnostikanın    ən  ümdə  problemi  isə  məhdud 

informasiya  şəraiti  daxilində  texniki  nasazlığın  müəyyən 

edilməsidir 

  . 

Qalıq istismar resurslarının qiymətləndirilməsi məqsədilə 

aparılan  texniki  diaqnostika    işləri  dəniz  stasionar 

platformaların  dayaq  blokları  konstruksiyalarında,dəniz 

stasionar  platformaların  yuxarı  tikililərində,  estakadayanı 

meydançalarında,  dəniz  estakada  xətlərində,  müxtəlif  təyinatlı 

dəniz meydança və qurğularında aparılır 

  . 

 

Texniki  diaqnostika  işlərinin  ardıcıllığı  bir  neçə 

mərhələlərdən  ibarət  olur.İlkin  olaraq  müayinə  obyektlərinin 

---

43 

 

(platformalar, estakada xətləri, estakadayanı meydançalar və s.) 

layihə  və  istismar  prosesi  sənədlərinin    analiz  edilməsi  ,  əsas 

yükgötürən 

element 

və 

hissələrin 

müəyyənləşdirilməsidir.Sonra  yoxlanılacaq  qurğunun  vizual 

müayinə  ilə  tədqiq  edilməsidir  ki  bunlara  da  zədələrin  və 

qüsurların,  ən  zəif  olan  elementlər  və  hissələrin 

müəyyənləşdirilməsi 

aiddir.Növbəti 

mərhələ 

qurğunun 

instrumental  tədqiq  edilməsidir.  Bu  zaman  əsas  hissə  və  

elementlərin  faktiki  olan    qalınlıqlarının  ölçülməsi  prosesi 

həyata  keçirilir.Bundan  sonra  aparılmış  vizual  müayinə  və 

həmçinin instrumental ölçmələrin  nəticələrinin analiz edilməsi 

və obyekt(və ya qurğunun) əsas başlıca yükgötürən  element və 

hissələrinin 

 

faktiki 

olan 

həndəsi 

parametrlərinin 

müəyyənləşdirilərək  qiymətləndirilməsi  və  həmçinin  ilkin 

layihə parametrlərilə müqayisəli şəkildə analiz edilməsi həyata 

keçirilir.Daha  sonrakı  mərhələ  isə  obyektin  və  onun  əsas 

yükgötürən element və hissələrinin  faktiki olan parametrlərinə 

görə  normativ  sənədə  uyğun  olan  hesablamara  əsasən  qalıq 

istismar 

resurslarının 

qiymətləndirilməsidir.Son 

olaraq 

obyektin  cari texniki vəziyyəti və  həmçinin sonrakı  təhlükəsiz 

istismarın  mümkün  olması  haqqında  rəy  və  təkliflərin 

işlənməsi həyata keçirilir 

  . 

Hesablamanın nəticəsinə əsasən təkliflər verilir və qeyd 

olunan  təkliflər  yerinə  yetirildikdən  sonra  hidrotexniki 

qurğunun  yük götürmə qabiliyyəti müəyyən olunur  və  yüklə 

birlikdə  ümumi  çəkisi  hesabat  nəticəsində  alınmış  şəkidən    az 

olan maşın və mexanizmlərin hərəkətinə icazə  verilir.Bununla 

da təhlükəsiz istismar iş şəraiti təmin olunur 

  .