Konfransinin

RESEPT 

 

 

SULFAT ANİONUNUN TİTAN DİOKSİDİN FAZA 

TƏRKİBİNƏ TƏSİRİ  

 

Tələbə:                                                     Elmi rəhbər:  

Bayramov Hüseyn                                 k.f. e.d. Hüseynova E.A. 

Qrup: 343.6 

  

Titan  dioksidin  dörd  sayda  diafraktoqramları  tədqiq 

edilmişdir:  verilmiş  sənaye  növü;  sulfat  anionunda 

modifikasiya  edilmiş  sənaye  növlü;  alkoksiddən  kül-gel 

 

İnqrediyentin adı 

 

100k.h 

kauçuka, 

k.h 

Kütlə 

payı 

% 

Rezin 

qarışdırıcı 

Vərdənələrdə 

k.h. 

BK-2045 

PVX-E62 

MQF-9 

Fenolformaldehid 

qətranı 

ZnO 

Petrolatum 

Stearin turşusu 

Texniki karbon 

300 

1,6 

0,1 

5,7 

 

6,0 

1,0 

0,1 

25 

56,3 

0,96 

0,11 

3,77 

 

3,94 

1,13 

10,71 

11,26 

113,0 

- 

- 

- 

 

7,90 

2,26 

39,6 

22,6 

- 

1,0 

0,12 

4,0 

 

Cəmi 

343,34 

91 

191,01 

5,12 

---

204 

 

metodikası ilə əldə edilmiş dioksid titanı; eləcə də onun sulfat 

anionu  ilə  modifikasiya  edilmiş  analoji  növü.  Rentgen 

flüoresent  analizin  verilənlərinə  əsasən  TiO

2

-in  bütün 

araşdırılan  nümunələri  başlıca  anatazanın  (JCPDS  01-086-

1156) kristallik  quruluşuna malikdir  

Sənaye  əhəmiyyətli  sulfat  anionunun  daxil  edilməsindən 

sonra 2θ = 29-32° və 43° aralığında yeni reflekslərin yaranması 

və elə bu sahədə geniş qallonun yaranması hesabına difraksiya 

şəkli  dəyişir,  bu  isə  göründüyü  kimi  yeni  amorf  titan-sulfat 

fazasının  formalaşması  ilə  şərtləndirilir.  Anatazanın  kristallik 

quruluşu,  xüsusilə  də  (IV)  valentli  titanın  ion  radiusu  sulfat  – 

aniona  nəzərən  daha  az  olduğundan,  titan  dioksidin  kristallik 

qəfəsdə  stabilləşməsi  istisna  edilir  və  çox  güman  ki  sulfat 

anionları  hopdurma  şərtlərində  blokların  arasında  mövcüd 

sərhədlərin aralığında yerləşir. 

Titan dioksidin kül-gel modifikasiyası 8.33, 6.19, 5.71, 

4.21,  2.72  və  2.51  Å  müstəvi  arası  məsafələri  ilə  2θ  =  10-25° 

və  32-35°  aralığında  yeni  reflekslərin  təzahürü  ilə  müşayət 

edilir,  bu  isə  rentgenoqrafik  bazasına  əsasən  verilmiş  JCPDS 

titanın tetrasulfid  növünə (JCPDS 01-076-1715) aid  edilir. Bu 

fazanın  yaranması  verilənlər  ilə  tam  şəkildə  uyğunlaşmasında 

Ti

+4 

və S

+3 

ion radiuslarında

 

uyğun olaraq 0,62(0,64) Å və 0,37 

Å bərabərdir.  

İki sayda kristallik fazaların iştirakı: TiО

2

 (tetraqonal) и 

Ti

3

S

4

  (heksaqonal)  quruluşların  böyük  bucaqların  tərəfinə  və 

uyğun olaraq 27.31, 36.74, 38.19, 41.41, 54.07, 55.01° dərəcə 

ölçülərinin  əmələ  gəlməsi  ilə  anatazaya  aid  edilən  bir  sıra 

xətlərin yerdəyişməsi, eyni zamanda 54.37°-in refleksinin daha 

aşağı yerdəyişməsi ilə müşayət edilir.  

Beləliklə  əldə  edilmiş  təcrübi  verilənlər  titan  oksidin 

---

205 

 

faza  tərkibində  sulfat  anionlarının  təsiri  və  dərəcəsi 

nümunələrin əldə edilmə üsulundan asılıdır.  

Aktuallıq  :  Sirkonium,  titan,  alüminium  oksidlərinin 

əsasında  anion-modifikasiya  edilmiş  ultradispers  katalitik 

sistemlər  izomerləşmə,  hidroizomerləşmə,  alkilləşmə  və 

karbohidrogenlərin  krekinq  reaksiyalarında  geniş  tətbiqini 

tapmışdır.  Oxşar  katalizatorların  yaradılmasında  perpesktivlik 

misalı  qismində  sulfat  ilə  modifikasiya  uğradılmış  sirkonium 

dioksidi  xidmət  göstərir,  benzin  fraksiyalarında  baş  verən 

izomerləşmə  reaksiyaları  sənaye  aktivliyinə  görə  təkcə 

xlorlaşdırılmış  alüminium  oksidinə  yer  vermir  eyni  zamanda 

daha  texnolojidir:  hazırlanma  qaydasına    görə  maliyyə 

baxımından  daha  ucuz  başa  gəlir,  eyni  zamanda    yüksək 

aktivliyi, seçiciliyi və termiki sabitliyi ilə fərqlənir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

206