Konferensiyasi

ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ГИГИЕНАСИ ВА УНИНГ АХАМИЯТИ 
 
Нишонова Дилафрузхон Тожиматовна 
Жисмоний маданият факультети 
Жисмоний маданият назарияси ва услубиети кафедраси 
Аннотация:
ушбу мақолада жисмоний тарбия, бадан тарбия – соғлиқни 
мустаҳкамлашга, одам организмини уйғун равишда ривожлантириш, шахсий ва 
умумий гигиенага риоя қилиш хамда спорт машғулотлари анжомларидан 
фойдаланишда гигиена қоидаларига риоя қилиш тўғрисида ѐзилган.
Кали сўзлар:
спорт, машғулот, анжом, гигиена, маданият, мехнат, 
саломатлик, турмуш, қоида.
Жисмоний тарбия, бадан тарбия – соғлиқни мустаҳкамлашга, одам 
организмини уйғун равишда ривожлантиришга қаратилган умумий тарбиянинг узвий 
қисми. Жамиятдаги жисмоний маданият аҳволини билдирувчи кўрсаткичлардан бири. 
Жисмоний тарбиянинг асосий воситалари: жисмоний машғулотлар, организмни 
чиниқтириш, меҳнат ва турмуш гигиенаси. Бундай тарбия ақлий, ахлоқий, меҳнат ва 
эстетик тарбия билан қўшиб олиб борилади. 
Ўзбекистонда мустақиллик йилларига келиб жисмоний тарбия ва спорт давлат 
сиѐсати даражасига кўтарилди. 1992 - йилда (2000 - йилда эса янги таҳрирда) 
«Жисмоний тарбия ва спорт тўғрисида» ги қонуннинг қабул қилиниши, 1993-йилда 
―Соғлом авлод‖ давлат дастурининг ишлаб чиқилиши, Вазирлар Маҳкамасининг 
спортнинг алоҳида турларини ривожлантиришга оид ва, ниҳоят, 1999-йилда 
«Ўзбекистонда жисмоний тарбия ва спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари 
тўғрисида» ги қарори жисмоний тарбиянинг ҳуқуқий асосларини яратди. 
https://medlife.uz/encyclopedia/j/jismoniy-tarbiya/ 
Жисмоний тарбияда гигиенанинг ўз ўрни бор. Спорт билан шуғулланадиган хар 
бир инсонда машғулот чоғида рўй берадиган биологик ўзгаришлар деярли бир хил 
яъни терлаш, чанқаш ва бошқалар.
Бунда хар бир инсон шахсий гигиена ва умумий гигиенага амал қилса турли 
ѐқимсиз оқибатларни ѐки терлаш, замбуруғ ва шунга ўхшаш нарсаларни юқтириб 
олишдан ўзини асраган бўлади. Машғулотдан олдин енгил ювиган бўлиш, тоза 
баданга тоза спорт кийимини кийиш, спортчилар машғулот чоғида бир-бири билан 
кийм алишмаслик, бир идишдан оғиз тегизиб сув ичмаслик, бегоналарнинг сочиғидан 
фойдаланмаслик керак. 
Спорт анжомларини ишлатишда уларни аввало созлигини текшириш зарур ва 
албатта уларда чанг, сиздан аввал кимдир фойдаланган бўлса тер ѐки қон йўқлигига 
ишонч хосил қилиш уларни махсус нам салфеткалар билан артиб кейин фойдаланиш 
шарт. Барчамиз ўз хаѐтимизда ва яқинларимиз орасида соғлом турмуш тарзини 
шакиллантиришимиз зурур, бунинг учун эса: 

---