Konferensiyasi

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 27-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublishing.
org
222 
BOSHLANG‟ICH SINFLARDA “UYUSHIQ BO‟LAKLI GAPLAR” MAVZUSINI 
O‟TISHDA INTERFAOL USULLAR 
 
Rahimova Dilafro„z 
Buxoro viloyati Vobkent tumani 
3-umumiy o‘rta ta‘lim maktab o‘qituvchisi 
 
Annotatsiya: 
Ushbu tezisda boshlang‘ich sinflarda ―Uyushiq bo‘lakli gaplar‖ 
mavzusini o‘tishda foydalaniladigan interfaol usullar bilan tanishish mumkin.
Kalit so‟zlar:
uyushiq bo‘lakli gaplar, interfaol usul, test. 
 
Bugungi kunda har bir pedagogning maqsadi o‘quvchilarga zamonaviy pe-dagogik 
texnologiyalar va multimedia vositalaridan samarali foydalanish orqali sa-marali dars o‘tish. 
Dars jarayonida turli interfaol va interaktiv usullar orqali dars o‘tish orqali esa 
o‘quvchilarning fanga bo‘lgan qiziqishlari hamda o‘rganishlari ancha oshadi. 
Ona tili darslarida ta‘limiy o‘yinlardan foydalanish mavzuni tez va oson 
o‘zlashtirishga yordam berishi bilan birga muammoli vaziyatlarni hal qila olishga ham 
o‘rgatadi. Ulardan biri ―Yosh tahrirchilar‖ o‘yinidir. Buning uchun o‘quvchi-larga lug‘aviy-
uslubiy, morfologik, sintaktik uslubiy va imloviy xatoliklarga yo‘l qo‘yilgan matnlar 
tarqatilib, diqqat bilan o‘qish va yo‘l qo‘yilgan xatolarni aniqlab, tuzatish topshirig‘i 
beriladi. 
Uzumzorda Ahmatjon kuz kunlarining birida tog‘asinikiga mehmonga bordi. Tog‘asi 
jiyanini ko‘rip xursan bo‘ldi. Tog‘asi Ahmatjonni uzimzorga olib bordi. Ahmatjon balan 
ishkomlarga o‘rmalab chiqqan husayni, charos uzim boshlarini ko‘rip hayratta qoldi.
Topshiriq: Matnni o‘qing. Matndagi imloviy xatolarni toping.
Ushbu topshiriqni bajarish orqali o‘quvchilar imloviy savodxonligini oshi-rishlari 
mumkin. Shuningdek, o‘quvchilar t-d, b-p, i-u kabi tovushlarning yozilish o‘rnini bilib 
olishadi.
4-sinf o‘quvchilari ona tili fanidan ―Uyushiq bo‘lakli gaplar‖ bo‘limini o‘r-ganadi. 
Har bir o‘quvchi uyushiq bo‘laklar, gapda qaysi gap bo‘lagi uyushib kelga-ni, gapda 
uyushiq bo‘laklarning bog‘lanish usullarini bilmog‘i lozim. O‘quvchilar bilimga ega 
bo‘lishi uchun innovatsion usullardan foydalanib, samarali dars o‘tmo-g‘i lozim. Agar 
o‘qituvchi ijodkor, izlanuvchan bo‘lsa, mavzuga oid innovatsion usullardan foydalanishi 
lozim.
Gapda bir xil so‘roqqa javob bo‘lgan, bir so‘zga bog‘lanib kelgan bo‘laklar uyushiq 
bo‘laklardir. Ular sanash ohangi bilan o‘qiladi. Polizdan tarvuz, sabzi, karam, qovoq,
pomidor, bulg‘or qalampiri, baqlajon keltirildi.
Gapda ega, kesim, ikkinchi darajali bo‘laklar uyushib keladi. Gapda uyushiq bo‘-laklar 
sanash ohangi bilan , shuningdek, va, ammo, lekin, biroq, so‘zlari bilan ham bog‘lanadi.
Hayvonot bog‘ida fil, sher, arslon, jirafa bor ekan. Bizning uyimizda sigir va mushuk bor. 
Test topshiriqlari bolaning nafaqat tafakkuri, balki eslab qolish, olgan bi-limlarini
takrorlash qobilyatini ham oshirib boradi. Ona tili darslarida bir mavzu-dan keyingisiga 

---