Konchilik ishi va metallurgiya” fakul`teti “umumkasbiy va iqtisodiy fanlar” kafedrasi

4.4. Asosiy ishlab chiqarish fondlardan foydalanishni yaxshilsh yo‘nalishlari
Korxona asosiy ishlab chiqarish fondlaridan foydalanishni yaxshilashning asosiy yo‘nalishlari sifatida kuyidagilarni ko‘rsatish mumkin:

• 
  smena davomida uskunalar bekor turib kolishini qisqartirish va uning oldini olish;
  
• 
  uskunalarning smenalik koeffitsientini oshirish;
  
• 
  bekor turuvchi uskunalarni qisqartirish va tugatish;
  
• 
  ta’mirlash va profilaktika tadbirlarini o‘z vaqtida va sifatli ravishda amalga oshirish;
  
• 
  uskunalarni ekspluatatsiya kiluvchi xodimlar malakasini oshirish;
  
• 
  ishlab chiqarishni tashkil etish va resurslar bilan ta’minlashni yaxshilash.
  

Asosiy ishlab chiqarish fondlari xajmi va ulardan foydalanish darajasi korxonaning ishlab chiqarish kuvvati kattaligini belgilaydi.


Kalit so‘zlar
Asosiy fondlar, o‘rtacha yillik qiymati, amortizatsiya, ishlab chiqarish quvvati, o‘rtacha yillik quvvati, intensiv koeffitsient, ekstensiv koeffitsient, aktiv, passiv.
O‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar
1. Asosiy fondlarning mohiyati, ahamiyati, tarkibi.
2. Iqtisodiy maqsadiga ko‘ra asosiy fondlar.
3. Asosiy fondlarni baxolash usullari qanday?
4. Ishlab chiqarish fondlarining o‘rtacha yillik qiymati deganda nimani tushunasiz va u qanday hisoblanadi?
5. Asosiy fondlarning eskirish turlari qanday?
6. Amortizatsiya nima? Amortizatsiya ajratmalari deb nimaga aytiladi?
7. Ta’mirlash sikli deb nimaga aytiladi? Asosiy fondlarni ta’mirlashning qanday turlarini bilasiz?
8. Asosiy fondlardan foydalanish ko‘rsatkichlari qaysilar?
9. Ekstensiv, intensiv va integral ko‘rsatkichlar nimani aniqlaydi?
10.Asosiy ishlab chiqarish fondlaridan foydalanishni yaxshilashning asosiy yo‘nalishlarini sanang.


5 mavzu. Korxonaning aylanma mablag‘lari
Reja
5.1.Aylanma fondlar va aylanma mablag‘lar: tarkibi va tuzilishi
5.2.Aylanma mablag‘lardan oqilona foydalanish
5.3.Aylanma mablag‘lardan foydalanish ko‘rsatkichlari
5.4. Aylanma mablag‘larni me’yorlashtirish. Aylanishini tezlashtirish