Konchilik ishi va metallurgiya” fakul`teti “umumkasbiy va iqtisodiy fanlar” kafedrasi

VAZIYATLI TOPSHIRIQLAR
1-topshiriq
«Korporativ madaniyat yoki samaradorlik»?
P.Anvarov, kompyuterlar savdo qiladigan kompaniyaning marketing bo‘limida rahbar bo‘lib ishlaydi. Bozor to‘lgan, raqobat keskinlashgan, savdo hajmi pasaygan.
Uning savdo vakillari komandasida, asosan oilasiz 25-30 yoshdagi insonlar band. Mijozlarni ushlash va yangi mijozlarni jalb etish uchun ular ko‘p, hattoki dam olish kunlari xam ishlar edilar.
Bir necha vaqt avval 35 yoshli Anvarov o‘z bo‘limiga 37 yoshli, 6 yoshli bolasini bir o‘zi tarbiyalaydigan, kompyuter texnikasi marketingi bo‘yicha tajribali mutaxassisni, Laylo Umarovani ishga olgan edi.
Etarlicha ko‘p ishlayotgan Umarova haftasiga 45 soatdan ko‘p va dam olish kunlaridan voz kechish ilojisi yo‘q edi. Qolganlar esa (bolasi yo‘qlar) unga qaraganda ko‘proq ishlashar edi, Umarovadan esa uncha mamnun emasdilar.
Oxiri borib, shunday bo‘ldiki, Umarova ish borasida hammadan orqada qoldi, faoliyat ko‘rsatkichlari past.
SHunda gurux menejeri 29 yoshli I.Salimova Anvarovdan Umarovani bo‘shatishini talab etadi.
Anvarov qanday yo‘l tutish kerak.
Albatta, kompaniya etarli bo‘lmagan darajada ishlayotgan xodimlarni ushlab turishni o‘ziga ep ko‘rmaydi. Lekin Anvarov shunga aminki, Umarova yaxshi mutaxassis va yaxshi munosabatga loyiq. Ikki bolaning otasi sifatida uni yaxshi tushunadi.
Bundan tashqari rahbariyat tomonidan xodimlarga oila qadriyatlari haqida ko‘p gapirilgan.
Bu tasdiqlar quruq gap bo‘lib qolaVasiladimi?


Vazifa
1.Vujudga kelgan nizo xarakterini aniqlang va vaziyatni tahlil qiling.
2.Ushbu muammoni echish uchun qanday har-xil takliflar berar edingiz?
3.Anvarovning o‘rnida bo‘lganingizda qanday qaror qabul qilgan bo‘lar edingiz?
Javoblaringizni asoslang.


2-topshiriq
“Boshliqni o‘rnini kim bosa oladi?”
Ikki yil oldin Dilmurod Usmonov bo‘lim boshlig‘i etib tayinlangan edi. SHu muddat ichida u birinchi bor betob bo‘lib qoldi va ishga chiqolmadi. Baxtga qarshi shu kuni boshqaruvchi bilan bir talay muhim ishlarni hal qilishi kerak edi.
Uni hayolida bir qancha fikrlar charx urdi. Bo‘limda nima bo‘layotgan ekan? Hamkasblari usiz qanday eplashar ekan? Nima uchun hech kim qo‘ng‘iroq qilmayapti, , maslahatlashmayapti. To‘g‘ri, ta’til vaqtida Fayziev o‘rnimga uncha muhim bo‘lmagan vazifalarni bajargan edi, muhimlarini esa qaytishimga qoldirgan. Lekin unda yoz vaqti, jim-jitlik edi. Balki o‘rinbosar to‘g‘risida o‘ylab ko‘rish kerakdir.
Garchand xush yoqmasada Usmonov bu haqda ilk bor o‘ylanib qoldi va hayolan vaziyatni tahlil qila boshladi.
Vaqtincha vazifasini bajaruvchi qanday vakolatlarga ega? U tajribani qaerdan oladi. SHundoq ham o‘zining ishlari etib ortadi, umuman o‘zi bunga rozi bo‘larmikan? Agar rozi bo‘lganda ham uning ishlarini kim bajaradi? Vaqtinchalik vazifasini bajaruvchi imzo qo‘yish huquqiga egami? Agar vaqtinchalik vazifasini bajaruvchi xatolikka yo‘l qo‘ysa, noto‘g‘ri qaror qabul qilsa u holda kim javob beradi.
Fayziev boshqa xodimlar bilan til topisharmikan? Balki, Rixsievdir, u har xolda jamoa bilan tez chiqishuvchan.
Bu fikridan Usmonovning harorati ko‘tarildi.
Agar Rixsiev bo‘lim boshlig‘i vazifalarini a’lo darajada uddalasa nima bo‘ladi. CHunki u yaqindagi malaka oshirishda bo‘lgan va murakkab kompyuter dasturlari bilan ishlashni yaxshi biladi.
Balki, shifokor ko‘rsatmalariga rioya qilmasdan, ishga chiqish kerakmikan?
Usmonov o‘zini yomon his eta boshladi va hammasini keyinroq o‘ylashga qaror qildi...


Vazifa:
1.Bo‘lib o‘tgan vaziyatni tahlil qiling va menejment atamalari asosida xarakterlang.
2.D.Usmonovda paydo bo‘lgan savollarga javob berishga harakat qiling va javoblaringizni ifodalang.
3.Siz D.Usmonovning rahbarlik uslubini qanday baholaysiz?
4.Alternativ o‘rinbosarlarning yutuq va kamchiliklarini tahlil eting:

• 
  shtat bo‘yicha o‘rinbosar;
  
• 
  o‘rindoshlik bo‘yicha vaqtincha vazifasini bajaruvchi.
  

Ushbu variantlarning qaysi biri qanday vaziyatlarda ma’qulroq?