Konchilik ele k tr mexanikasi

AMALIY ISH №19
Mavzu: Elektr yuritmalarni tezligi va vaqt bo`yicha avtomat boshqarish sxemasi bilan tanishish.

Ishning maqsadi: Elektr yuritmalarni avtomat ravishda boshqarish usullarini va ularning sxemalarini o’rganish.
Elektr yuritmalarni tezlik bo’yicha avtomat boshqarish sxemalarini o’rganish.
Elektr yuritmalarni pog’onali ishga tushirish jarayonida, ularning aylanish tezligi ortib boradi. Tezlik qiymatining o’zgarishiga yuritgichni avtomat ravishda boshqarishni moslash mumkin. Buning uchun tezlikni nazorat qilish talab etiladi. Tezlikni bevosita yoki yordamchi vositalar yordamida nazorat qilish mumkin va bu usul ancha qulay hisoblanadi. O’zgarmas tok yuritgichlari uchun E.Yu.K orqali va o’zgaruvchan tok yuritgichlari uchun chastota orqali nazorat qilinadi va tegishli relelar qo’llaniladi.

Parallel qo’zg’atishli o’zgarmas tok yuritgichini tezlik buyicha avtomat boshqarish.

18-rasm. Parallel qo’zg’atishli o’zgarmas tok yuritgichini tezlik buyicha avtomat boshqarish sxemasi
Bu elektr yuritmaning boshqarish jarayonini amalga oshirish uchun QF avtomati ulanib, sxemani ishga tayyorlanadi. Ishga tushirish knopkasi SVS ulanganda, KM kontaktori ishga tushadi. U o’zining asosiy kontakti bilan R1, R2 reostat pog’onalari orqali yuritgichning yakorini tarmoqqa ulaydi, yordamchi kontakti bilan esa SVS knopkasini shuntlaydi.
Tarmoqqa ulangan yuritgich aylana boshlaydi va uning tezligi oshadi, E.Yu.K ham osha boshlaydi. E.Yu.K ma’lum qiymatga yetganda, unga moslangan KR1 tezlik (e.yu.k ga proportsional) relesi ishga tushadi va o’zining kontaktlari bilan R1 qarshilikni shuntlaydi. Zanjirda qarshilik kamaygandan keyin yuritgichning tezligi va E.Yu.K yana ham osha boradi. E.Yu.K ma’lum qiymatga yetganda KR2 unga moslangan tezlik relesi ishga tushadi va o’zining kontakti bilan R2 qarshilikni shuntlaydi. Yuritgichning zanjirida qo’shimcha qarshilik qolmagani uchun tezlik yana ham oshadi va tabiiy tavsifida ishlay boshlaydi.