Kompyuterdin’ Qosi’msha quri’lmalari’

12 октября, 2021

Kompyuterdin’ Qosi’msha quri’lmalari’

Kompyuterdin’ qosimsha qurilmalari

1. Jeke kompyuter haqqinda tu’sinik

Birinshi jeke kompyuter 1973-ji’li’ Fransiyada Nruohg Trohg Ti ta’repinen jarati’lg’an. Da’slep jarati’lg’an usi’ jeke kompyuter elektron oyi’nshi’q si’pati’nda qabi’l qi’li’ng’an. Bul kompyuter 1977-jilda Amerikaliq Stiv Jobs basshilig’indag’i’ “Apple Computer” firmasi’ ta’repinen elede jetilistirilip, bag’darlamalardi’n’ u’lken bo’legin ju’zege asi’ri’p, massaliq tu’rde shig’ari’p basladi’. Sonnan beri kompyuter o’mirimizge qatti’ ornalasi’p, axbaratti’ qayta islewdin’ en’ zamanago’y qurilmasina aylandi’.

K ompyuter, degende tu’rli ko’lemdegi, ha’r qi’yli’ ko’rinistegi axbaratlardi’ tezlik penen islep beriwdi ta’miyinlewshi universal avtomatik quri’lmani’ tu’siniw mu’mkin.

Ha’zirde ha’r qi’yli’ zamanago’y kompyuterler insang’a xizmet etip ati’r. Olardi’n’ si’rtqi’ ko’rinisi da tu’rlishe. Lekin olardi’ du’ziwshi quri’lmalar menen jaqinnan tanissaq, tu’rli tu’rkimdegi mashinalardag’i’ quri’lmalarda uqsasli’q bar ekenin ko’remiz. Ha’r qanday kompyuter apparatli’ du’zilmesi tiykarg’i’ ha’m qosi’msha quri’lmalardan du’zilgen. Tiykarg’i’ quri’lmalar kompyuter islewin ta’miyinlese, qosimsha quri’lmalar kompyuter menen islew imka’niyati’n ken’eytiredi.

2.Jeke kompyuterdin’ qosi’msha quri’lmalari’

Printer- mag’luwmatlardi’ qag’azg’a shi’g’ari’w quri’lmasi’. Printerlerdin’ u’sh tu’ri bar: baspa (matrica- oyma qi’l’p), pu’rkewshi, lazerli. Baspa printerde qag’azdag’i’ basi’li’p ati’rg’an qatar boylap ha’reketlenetin arnawli’ quri’lmag’a ornati’lg’an metal iynesheler qag’az ha’m quri’lma arasi’na ornati’lg’an ren’li lentag’a tiyip qag’azda iz qaldi’ri’p mag’luwmatlardi’ payda etedi, usi’ noqatlardi’n’ toplami’ bolsa qag’azg’a belgiler yaki formalardi’n’ shi’g’ari’li’wi’n ta’miyinleydi. Ko’rinip turg’ani’nday, baspa printerden shi’g’ari’li’p ati’rg’an mag’luwmatlardi’n’ ren’i ornati’lg’an lenta ren’ine mas boladi’.