O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Har bir inson "3G" va "4G" so'zlarini eshitgan, ammo hamma "G" "generation" — "avlod" degan ma'noni anglatmaydi. "G" tarixi 1980-larda boshlangan va kelgusi o'n yil ichida bizni yangi, yanada rivojlangan simsiz avlod bilan quvontirdi. Beshinchi avlod, 5G, "butun insoniyat uchun ulkan pog'ona" bo'lishni va'da qiladi. 5G ning faqat ikkita foydasi - ma'lumotlar uzatish tezligini bir necha marta oshirish va javob vaqtini sezilarli darajada qisqartirish-hamma narsani o'zgartiradi. 4G tarmoqlarining tezligi 1 Gbit/s ga teng bo'lib, oldindan yuklamasdan yaxshi sifatli filmlarni juda qulay ko'rish imkonini beradi. 5G, bizga 20 Gbit/s gacha tezlikni beradi — mobil telefon bilan birga tarmoqqa uchib ketmaslik kabi! To'rtinchi avloddagi 50 millisekundli signal kechikishi beshinchi soniyada 1 millisekundga tushadi va aslida millisekundning bir soniyasining mingdan bir qismi. Javob vaqti shunchalik kamayadi, u butunlay ko'rinmas bo'ladi. Autopilot, robotika, telemeditsina va eSPORTS qanday bo'lishini tasavvur qiling! 5G o'yin sohasida uzoq kutilgan yutuqni keltiradi. Fanatik onlayn futbolchilar endi "buvisining qishlog'ida" yaxshi internetni qayerdan olish kerakligi haqida o'ylashlari kerak emas. Qayerda bo'lishingizdan qat'i nazar, sevimli onlayn-harakatlardan voz kechishingiz kerak emas
5G — yaqin kelajak texnologiyasi. Oldinda turgan — 5G (beshinchi avlod) uchun marketing faoliyati yanada qiziqarli bo‘ladi. Agar to‘rtinchi avlod texnologiyasi sifatini oshirishga chiroyli yondashuv mavjud bo‘lgan bo‘lsa, 5G uchun asoslar hali mavjud emas. Beshinchi avlodga o‘tish uchun tezlikni 200–500 marta oshirish va 10–50 Gbit/s gacha tezlikka erishish zarur. Tezlikning bunday ko‘rsatkichlari uchun apparatlar takomillashuvi ham shart bo‘ladi. Bu beshinchi avlod ma’lumotlarini uzatish uchun juda zarur. Bu nafaqat insonlarni, balki buyumlarni ham o‘zaro bog‘laydi, shuningdek, farqli va bir turdagi tarmoq xizmatlarining ko‘rsatilishini ta’minlaydi. Bu kabi yechimlar 5G standartining industrial internet va industrial raqamlashtirishga yanada sifatli xizmat qilishiga imkoniyat beradi.
5G texnologiyasini tadbiq etishni tezlashtirish muhim va kerakliligi haqida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2019- yilning aprel oyida Pekinda Huawei kompaniyasining Tadqiqotlar va innovatsiyalar markaziga tashrifi davomida aytib o‘tgan. O‘zbekistonda 5G ni tadbiq etish bo‘yicha Prezident topshirig‘ini bajarish uchun “Coscom” MChJ (Ucell savdo belgisi) mobil aloqaning beshinchi avlodi – 5G ni sinash jarayonini boshladi, bu texnologiya o‘zining yuqori tezlikda ma’lumot uzatish imkoniyatlari bilan chindan ham innovatsion hisoblanadi.