Kompyuter lingvistikasi

Nazorat savollari:

1. “Matematik lingvistika“ atamasi va uning ikki ma’nosi.

2. Matematik lingvistika tilshunoslikning tarkibiy qismi sifatida.

3. L.Blumfildt, R.Yakobson, N.Xomskiy, N.Trubetskoylar formal grammatika yaratish nazariyasining asoschilari sifarida.

4. Ifodalanuvchi grammatika va aniqlovchi grammatikaning o‘zaro munosabari.

5. Til birliklarini matematik tahlil qilish metodlari va ularning uch ko‘rinishi: a) nazariy to‘plamlik belgilarini aniqlash metodlari; b) transformatsion yoki algoritmlik belgilarini aniqlash metodlari; v) ehtimollik belgilarini aniqlash metodlari.

6. G.Kantor to‘plamlar nazariyasining asoschisi sifatida.

7. Tilshunoslikdagi komponent tahlil metodi va uning to‘plamlar nazariyasi bilan o‘zaro munosabati.

8. To‘plamlardagi binar munosabatlar va ularning uch xususiyati: a) refleksivlik xususiyati; b) simmetriklik xususiyati; v) tranzitivlik xususiyati.

9. Transformatsion yoki algoritmlik belgilarini aniqlash jihatdan til birliklarini tahlil qilish metodlari.

Test savollari

1. Matnning formal ajraladigan eng kichik birligi … sanaladi.

A) fonema

B) grafema

C) so‘z

D) morfema

2. Besabrlikdandir so‘zida nechta morfema bor?

A) 6 ta

B) 5 ta

C) 4 ta

D) 3 ta
3. XX asr boshlarida grammatikani tavsiflashda sinxroniya va diaxroniyani farqlagan tilshunos olimini toping?

A) N.Chomskiy

B) F.de Sossyur

C) Avgust Shleyxer

D) Sh.Fisher
4. Yadro gaplar deb nimaga aytiladi?

A) bir butundan tashkil topgan gapga

B) konstruksiyali gapga

C) sodda yig‘iq, darak gaplarga

D) qismni ifodalovchi bo‘lakga