Kompyuter injiniringi

Tarmoqda ma’lumotlarni uzatish bosqichlari.

Xabarlar, ma’lumotlar, fayllar kompyuter tarmog’i bo’ylab uzatilganda bir necha bosqichlarni bosib o’tadi. Bu bosqichlar soni 7 ta bo’lib, ularning har biri berilmalr aniq va o’z vaqtida uzatilishini ta’minlash uchun xizmat qiladi.

1. 
   Ilovalar bosqichi foydalanuvchi kuzata oladigan yagona bosqich bo’lsa-da, bu bosqichda bajariladigan amallarning ko’pchiligidan foydalanuvchi bexabar qoladi. Bu bosqichda ma’lumotlar bitlar ketma ketligiga aylantiriladi va unga sarlovha qo’yiladi. Bu sarlovhada, xususan, uni jo’natayotgan va oladigan kompyuterlar manzillari ko’rsatiladi.
   
2. 
   Taqdimot bosqichida ma’lumotlarni kodlash uchun alifbo turi (masalan, ANSII,Unicod ) tanlanadi, hajmni kamaytirish uchun siqiladi, boshqalarning qo’liga tushganda oshkor bo’lmasligi uchun kriptografiya yordamida shifrlanadi.
   
3. 
   Sessiya bosqichida aloqalar o’rnatilishi boshlanadi. Bu bosqichda ma’lumotning chegaralari (boshi va oxiri ) belgilanadi. Bu amalani yana ma’lumotni qavsga olish deb xam atashadi. Bundan tashqari aloqa turi xam tanlanadi. Aloqa yarim dupleks tarzda bo’lsa, kompyuter har bir vaqt momentida ma’lumotlarni qabul qilish yoki uzatish tartibida ishlaydi, hamda bu tartiblarning biridan ikkinchisiga o’tib turadi. Aloqaning to’liq dupleks turida kompyuter bir vaqtda ma’lumotni qabul qilib olishi va uzatishi mumkin. Aloqa turi ham sessiya sarlovhasida yoziladi.
   
4. 
   Transport bosqichida jo’natiladigan ma’lumotlar tasodifiy o’zgarishlardan himoyalanadi. Buning uchun ma’lumot bo’laklarga, ya’ni segmentlarga ajratiladi, har segment uchun nazorat yig’indisi hisoblanadi. Nazorat yig’indisi – bu segmentdagi barcha bitlarning matematik yig’indisi bo’lib, ma’lumot uzatilgach, uning nazorat yig’indisi qayta xisoblanadi va bu qiymat nazorat yig’indisining qabul qilingan qiymatiga teng bo’lsa, demak ma’lumot bexato jo’natilgan bo’ladi. Bu bosqichda ma’lumotlardan nusxa olinadi va u ma’lumot uzatilguncha saqlab turiladi. Har bir segment uchun sarlovxa yaratiladi va unga segmentning tartib raqami, nazorat yig’indisi kiritiladi.
   
5. 
   Tarmoq bosqichida ma’lumotlarni uzatish yo’li (mashruti aniqlanadi. Segmentlardan paketlar yaratiladi, paketlar soni, ketma-ketligi, ma’lumotlarni jo’natayotgan va qabul qilib olayotgan kompyuter manzillari paketlarning sarlovhalari (convert) ga kiritiladi.
   
6.