Kompyuter injiniring" fakulteti "Kompyuter Tizimlari" kafedrasi

Bu ma’lumotlarni yozish va o‘qish uchun lazer nurlaridan foydalaniladi - (9). Lazer nurlari - (6) mahsus qoplamali qatlamga - (3) yuboriladi va undan qaytadi. Qaytgan nurlarni singal tariqasida fotodetektor - (8) qayd qiladi va uni modulyatsiya qilish uchun modulyatorga uzatatadi. Optikaviy disklar xotirasiga ma’luot xajmi bilan va ma’lumotlaning yozilish farmati biln farq qiladi va quydagi tiplari mavjud: • CD, bir qatlamli CD disklar xotirasida 700-750 Mb ma’lumot saqlash mumkin. • DVD, bir qatlamli DVD disklar xotirasiga 7 dan 8.5 Gb ma’lumot saqlash mumkin. • va Bly-ray, bir qatlamli Bly-ray disklar xotirasiga 25 dan 300 Gb gacha ma’lumot saqlash mumkin. Magnitli-optikaviy disklar (MOD) - magnitli disklardagi va optikaviy disklardagi xusisiyatlar jamlagan diklarga aytiladi. Bunday disklarda o‘qish vaqtida optikaviy sistemadagidek disklarni o‘qidi, yozganda esa birdaniga optikaviy sistema va magnitlik sistemani qo‘llaydi. 1980 yilarda jahon bozorlarida birinchi MOD paydo buldi. Uning xotirasiga 256 Mb ma’lumot yozsa bo‘ladigan edi. Shuning uchun usha vaqtda ishlab chiqaruvchilar MODlarni Operatsion sistema bilan bog‘lab qattiq diskdek ishlatishar edi. 1990 yillarda Jahon bozorida MOD ishlab chiqaruvchi Sony, Fujitsu, Hitachi Maxell, Mitsubishi, Nikon, Sanyo firmalari etakchilik qiladigan edi. 23 MODnig ishlash printsipi. MOD odatda ferromagnetiklarjan tayyorlanadi, masalan, Tbx(FeyCo1-y)1-x (x - 0.2 atrof-ida, y esa 0.9 atrofida) bo‘ladi. Birinchi MODnig o‘lchamlari 130 mm (5,25 dyuym), keyingisi esa 90 mm (3,5 dyuym) bo‘lgan. Bunday disklarga ma’lumot yozish quidagicha bo‘lgan: • Diskning ma’lumot yozish kerak bo‘lgan bo‘lagi lazer yordamida Kyuri nuqtasigacha qizdirilgan. Qo‘llanilayotgan material uchun bu 150 gradus selsini tashkil qiladi.

Axbortning adekvatligi Ushbu chizmani, kompyuterda uncha ko‘p bo‘lmagan ish tajribasiga ega foydalanuvchilar ham qaysidir darajada tushuntirib bera oladilar. Ammo zamonaviy kompyuterning ichki tuzilishi, uning qanday ishlashi, uning qanday dasturlanishi va umuman uning qanday tashkil qilinganligiga, ya’ni kompyuterning arxitekturasiga taaluqli bo‘lgan tushunchalarni, shu sohaning mutaxassisi sifatida mukammal tushunish, hamda ulardan o‘zining kundalik faoliyatida samarali foydalana olish ancha murakkab masala hisoblanadi. Zamonaviy kompyuter arxitekturasini o‘rganishga bag‘ishlangan adabiyotlarda kompyuter arxitekturasini, bir nechta sathlar ierarxiyasidan iborat ko‘rinishda ifodalab o‘rganish amalga oshirilgan. Ko‘pgina zamonaviy kompyuterlar ikki va undan ortiq sathlardan iboratdir. 1.2-rasmda kompyuter arxitekturasining olti sathdan iborat tuzilishga ega ko‘rinishda ifodalangan chizmasi keltirilgan.