Kompyuter grafikasi va kartalarni jihozlash fanining mohiyati va vazifalari

Qalam bilan chizish
Injenerlik grafikasida qalam bilan chizish mahorati katta ahamiyatga ega. Plan va kartalarni tush bilan ko’tarishdan ilgari qalamda chiziladi.

Qalamda chizganda qo’yilgan xatoni tushda ko’targanda to’g’irlash qiyin. Geodeziya dala ishlarida asosiy chizmalar (abrislar, sxemalar, piketlash jurnali) va o’lchash natijalari (jurnallar) qalamda qayd qilinadi.

Qalamda chizilgan chizmaning hamma elementlari tugatilgan aniq, ravshan va nafis bo’lishi uchun qalam uchun to’g’ri va o’tkir qilib chiqariladi.

Qalamni bosmasdan erkin haraktlantirganda u qog’ozni qirqmaydi va chiziq bir tekisda ravon chiziladi.

Qog’ozdagi ikki nuqta orasidagi chiziqni chizishda, chizg’ich qirrasini nuqtalarga qo’yib qalam uchi nuqtalar markaziga tushiriladi, qalamni tik holatda ushlab chap nuqta tomonga harakatlantiriladi. Bunda qalamni o’ng tomonga 15⁰ gacha og’dirish mumkin.
CHiziq o’tkazishda quyidagi shart bajarilishi zarur.

1. 
   Yorug’lik nuqtalar ustiga qo’yilgan chizg’ichning qirrasini yoritishi kerak;
   
2. 
   Nuqtalar ustiga chizg’ichning o’rta qismi qo’yiladi;
   
3. 
   chiziq chizilayotganda qalam tik bo’lishi, qalamning o’ng tomonga og’ishi 15⁰ oshmasligi kerak;
   
4. 
   CHiziq chapdan o’ngga chiziladi;
   
5. 
   CHiziq o’tkazish vaqtida qalamni aylantirish mumkin emas;
   
6. 
   CHiziq aynan nuqtalar markazidan o’tkaziladi.
   

Qalam bilan chizish mahoratini oshirishda bir qancha mashg’ulotlar o’tkazib ko’plab geometrik shakllar yasaladi.