Kompyuter arxitekturasi faniga kirish ushbu bobda quyidagi bilimlar bayon etilgan

Kompyuter arxitekturasi faniga kirish.
1.1§ Yangi informatsion texnologiyalar haqida
"Ogoh bo‘lsang olam seniki", degan edi Alisher Navoiy. Xaqiqatan, bilim bu axborotlar majmui. Axborot esa bu - tushuntirish izohdir. Bilgan doimo botir, bilmagan johil bo‘lgan. Inson doimo bilimga intilgan. Bu borada barcha vosita va bilimlarini qo‘llagan. Yangi vositalarni yaratgan. Shu tariqa u qalam, yozuv mashinkasini, telegraf, telefon, radio, televideniye, sputnik va nihoyat kompyuter va Internetni yaratdi. Insonni bilimdonligi uning bilimlari bilan aniqlanadi. Jamiyatning boyligi insonlarning bilimdonligi bilan belgilanadi.
Oxirgi yillarda siyosiy va iqtisodiy sohalarda yuz bergan revolyutsiya barcha sohalarda keskin uzgarishlarga olib keldi. Biz yana bir revolyutsiya - informatsion revolyutsiya guvohi bo‘ldik. 1989 yili Berlin devori ag‘darilganligi kabi, bu revolyutsiya xalqlar o‘rtasidagi chegarani olib tashladi. Yangi elektron tarmoqlar Toshkent bilan Vashingtonni, Vilnyus va Vankuver, Bishkek va Dakarlarni birlashtirmokda. Jurnalistlar kommunikatsiya soxasining mutaxassilari sifatida mana shu revolyutsiyaning boshida bo‘lishlari lozim.
Revolyutsiya vositalari bu - kompyuterlar, modemlar, telefon tarmoqlari, audio va video studiyalardir. Jurnalistlar xam bu revolyutsiyadan istisno emas, xolbuki gazetalar, radio va televideniyada materiallarni tayyorlashda, tipografiya maketlarini yasashda va grafik tasvirlarni yasashda kompyuterlardan foydalanilmoqda. Shuning uchun axborotlarni yig‘ishda yoki kitobxonlarga yetkazishda butun dunyoda kompyuterlardan foydalanilmoqda.
Avtomatlashtirilgan hisoblash qurilmalarining arxitekturasi qariyb ikki asr oldin qurilgan bo‘lib, mexanik tizimlardan biz har kuni to‘g‘ridan-to‘g‘ri va bilvosita foydalanadigan zamonaviy elektron hisoblash texnologiyalariga aylandi. So‘nggi o‘n yilliklarda, masalan, 1980-yillarda hisoblash uskunalari haqida ma’lumot olishga intilgan talabalar va texnik mutaxassislar cheklangan ma’lumotlarga ega edilar. Agar ularning kompyuteri bo‘lsa, bu IBM PC yoki Apple II bo‘lishi mumkin edi. Agar ular hisoblash qurilmasi bo‘lgan tashkilotda ishlagan bo‘lsalar, ular IBM asosiy freymidan yoki Raqamli uskunalar korporatsiyasi VAX minikompyuteridan foydalangan bo‘lishlari mumkin. Ushbu misollar va shunga o‘xshash tizimlarning cheklangan soni ko‘pchilikning o‘sha davrdagi kompyuter tizimlariga ta’sirini qamrab olgan. Bugungi kunda turli xil foydalanuvchilarning ehtiyojlarini qondirish uchun ko‘plab maxsus hisoblash arxitekturalari mavjud. Biz telefon qo‘ng‘iroqlarini amalga oshiradigan, video yozib oladigan va internetdan to‘liq ishtirokchi sifatida faoliyat ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan, minikompyuterlarini hamyonimizda olib yuramiz. Shaxsiy kompyuterlar o‘tgan o‘n yilliklarning kompyuterlariga tashqi o‘xshash formatda mashhur bo‘lib bormoqda. Biroq bugungi kundagi PC lar hisoblash quvvati, xotira hajmi, disk maydoni, grafik ishlash va aloqa qobiliyati bo‘yicha birinchi avlodlarga qaraganda kuchliroq qurilmalardir. Yuz millionlab foydalanuvchilarga veb-xizmatlarni taklif qilayotgan kompaniyalar g‘aroyib tezlik va aniqlik bilan doimiy so‘rovlar oqimiga javob berishga qodir minglab kompyuter tizimlari bilan to‘ldirilgan ulkan omborlarni qurishadi. Ushbu bob bir nechta asosiy tarixiy hisoblash uskunalarini va ular bilan bog‘liq texnologiyadagi o‘sish jarayonlarini taqdim etishdan boshlanadi.

2.