Komputerning tizimlarining dasturiy ta’minoti kirish



Download 7,94 Mb.
bet76/129
Sana06.11.2022
Hajmi7,94 Mb.
#861171
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   129
Bog'liq
Komputerning tizimlarining dasturiy ta’minoti QO\'LLANMA

MatCad haqida tushuncha.



  • Zamonaviy kompyuter matematikasi matematik hisoblarni avtomatlashtirish uchun butun bir birlashtirilgan dasturiy tizimlar va paketlarni taqdim etadi. Bu tizimlar ichida Mathcad oddiy, yetarlicha qayta ishlangan va tekshirilgan matematik hisoblashlar tizimidir.

  • Umuman olganda Mathcad – bu kompyuter matematikasining zamonaviy sonli usullarini qo‘llashning unikal kollektsiyasidir. U o‘z ichiga yillar ichidagi matematikaning rivojlanishi natijasidayig‘ilgantajribalar, qoidalar va matematik hisoblash usullarini olgan.




1-rasm. Mathcad paketioynasivauningmatematikpanelvositalari.



  • Colculator (Kolkulyator) – asosiymatematikoperatsiyalarshabloni; Graph (Grafik) – grafiklarshabloni; Matrix (Matritsa) – matritsavamatritsaoperatsiyalarinibajarishshabloni; Evluation (Baholash) – qiymatlarniyuborishoperatorivanatijalarnichiqarishoperatori; Colculus (Hisoblash) – differentsiallash, integrallash, summanihisoblashshabloni; Boolean (Mantiqiy operatorlar) – mantiqiyoperatorlar; Programming (Dasturlashtirish) – dasturtuzishuchunkeraklimodullaryaratishoperatorlari; Greek (Grekharflari) -simbolikbelgililarustidaishlashuchunoperatorlar.

  • Boshlang‘ichholatda ekranda kursor krestik ko‘rinishda bo‘ladi. Ifodani kiritishda ukiritilayotgan ifodani egalla bolgan ko‘k burchakli holatgao‘tadi. Mathcadning har qanday operatorini kiritishni uchta usuldabajarish mumkin:

  • Menyu buyrug‘idan foydalanib;

  • Klaviatura tugmalaridan foydalanib;


2-rasm. Oddiymatematikifodalarnihisoblash.

  • Mathcad 200 danortiqo‘zidaqurilganfunktsiyalariga egabo‘lib, ularnimatematikifodalardaishlatishuchunstandartpanelvositasidagi Insert Function (Funktsiyaniqo‘yish) tugmasigabog‘langanmuloqotoynasidanfoydalaniladi.

  • Mathcad hujjatigamatnkiritishuchunboshmenyudan Insert →Text Region (Qo‘yish→Matnmaydoni) buyrug‘iniberishyokiyaxshisiklaviaturadanikkitalikavichka (“) belgisinikiritishkerak. Bundamatnmaolumotinikiritishuchun ekrandamatnkiritishmaydonipaydobo‘ladi. Matnkiritishmaydonigamatematikifodaniyozishuchunmatematikmaydonnihamqo‘yishmumkin. Buninguchunshumatnmaydonidaturib Insert→Math Region (Qo‘yish→Matematikmaydoni) buyrug‘iniberishkifoya. Bumaydondagikiritilganmatematikifodalarhamoddiykiritilganmatematikmaydonkabihisoblashnibajaradi.


3-rasm. Hsoblashlardafoydalanuvchifunktsiyasinituzish.

  • Ikkio‘lchamlifunktsiyagrafiginiqurishuchunquyidagiprotseduralarnibajarishkerak.

  • 1.Qaysijoygagrafikqurishkerakbo‘lsa, shujoygakrestlikursorqo‘yiladi.

  • 2.Matematikpanelining Graph (Grafik) panelidan x-y Plot (Ikkio‘lchovligrafik) tugmasibosiladi.

  • 3.Hosilbo‘lganikkio‘lchamligrafikshablonigaabstsisso‘qiargumentinomi, ordinatao‘qigafunktsiyanomikiritiladi.

  • 4.Argumentningberilgano‘zgarishdiapazonidagrafikniqurishuchungrafikshablonitashqarisisichqonchadabosiladi. Agarargumentningdiapazonqiymatiberilmasa, uholdaavtomatikholdaargumentdiapazonqiymati 10 dan 10 gachabo‘ladivashudiapazondagrafikquriladi


5-rasm. Funktsiyagrafiginiqurish.
Limitlarnihisoblash. Mathcadda limitlarnihisoblashninguchtaoperatoribor.
1.Matematikapanelidan Calculus Toolbar (Hisoblashpaneli) tugmasibasilsa, Colculus (Hisoblash) paneliochiladi. Uyerningpastkiqismidalimitlarnihisoblashoperatorlarinikiritishuchunuchtatugmachamavjud. Ularningbirinibosishkerak.
2.lim so‘ziningo‘ngtomonidagikiritishjoyigaifodakiritiladi.
3.lim so‘ziningostkiqismigao‘zgaruvchinomivauningintiladiganqiymatikiritiladi.
4.Barchaifodalarburchaklikursordayokiqorarangaajratiladi.
5.SymbolicsEvaluateSymbolically (SimvollihisoblashBaholashSimvolli) buyruqlariberiladi. Mathcad agar limit mavjudbo‘lsa, limitningintilishqiymatiniqaytaradi.


Dastur qatorini kiritish. Dasturni tuzish uchun uning qatorlarini kiritish kerak bo‘ladi. Bu quyidagi keltirilgan protsedurada bajariladi:

  1. Dastur ifodasi nomini kiritish.

  2. Yuborish operatorini (:=) kiritish.

  3. Dasturlash panelidan Add Program Line (Dastur qatorini qo‘shish) tugmasini bosish.

  4. Paydo bo‘lgan kiritish joyiga kerakli operatorlarni kiritish, ortiqcha kiritish joyini olib tashlash.



Download 7,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   129




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish