Kompleks birikmalar kimyosi fani

Mavzuning maqsadi va vazifalari.
Koordinatsion soni 6, 7, 8, 9 bo’lgan kompleks birikmalarni 
о‘rganish. 
Yordamchi ma’lumotlar: 
A.Verner nazariyasi. Bog‘lanish turlari. Koordinatsion son. Ligand va 
uning turlari. Tashqi va ichki sferali kompleks birikmalar. Koordinatsion soni 6, 7, 8, 9 bo’lgan 
kompleks birikmalar sintezi. Ularni elektr о‘tkazuvchanligi, kimyoviy reaksiyalar yordamida, 
element analizi hamda infraqizil spektri yordamida tahlili.
 
 
 
 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
 
1. N.N. JelikovskaY., I.I.Chernyayev. “Ximiya kompleksnix soyedineniy”. M. Izd – vo. 
“Visshaya shkola”. 1966 g. 
2.
B.A.GolovnY., I.A.Fedorov. “Osnovniye ponyatiya ximii kompleksnix soyedineniy”. M. 1967 g. 
3.
N.A.Parpiyev, X.R.Raximov, A.G.Muftaxov. “Anorganik kimyo nazariy asoslari”. Toshkent. 
“О‘zbekiston”. 2000 y. 
4.
Kukushkin Y.N. “Ximiya koordinatsionnix soyedineniy”. M. “Visshaya shkola”. 1985 g. 
5. Glikina F.B i Klyuchnikov N.G. “Ximiya kompleksnix soyedineniy”. M. “Prosvesheniye”. 1982 g.
 

---

YOZMA ISH SAVOLLARI 
Kompleks birikmalar kimyosi fanidan joriy nazorat savollari 
 
1.
A.Vernerning koordinatsion nazariyasi. 
2.
Ligand va unga qо‘yiladigan talablar. 
3.
Kompleks birikmalarni elektro о‘tkazuvchanligi. 
4.
Atsidoligandlar. 
5.
Anionli komplekslarni tashqi sferadagi xlor kimyoviy reaksiyalar yordamida qanday aniqlash 
mumkin? 
6.
Tashqi va ichki sferali komplekslar. 
7.
Atsido va gidrokomplekslarga misollar keltiring. 
8.
Bir, ikki va us valentli elementlarni koordinatsion sonlari nechaga teng bо‘ladi? Misollar 
keltiring. 
9.
Mono va bedentant birikish. 
10.
Metallarni gidrazin Bilan kompleks hosil qilish reaksiya tenglamasini yozing. 
11.
Kationli, anionli va netral komplekslar. 
12.
3,4 va 5 valentli elementlarni koordinatsion soni nechaga teng bо‘ladi? Misollar keltiring. 
13.
Kationli kompleks birikmalarni nomlanishi. 
14.
Kompleks birikmalarni elektro о‘tkazuvchanligi. 
15.
Glikonli metallar Bilan kompleks hosil qilish reaksiya tenglamasini yozing. 
16.
A.Vernerning koordinatsion nazariyasi. 
17.
Anionli komplekslarni nomlanishi. 
18.
Kompleks tarkibiga kiruvchi galogenlarni qanday kimyoviy reaksiyalar yordamida aniqlash 
mumkin? 
19.
Markaziy atomning koordinatsion soni 6,7 va 8 bо‘lgan kompleks birikmalarga misollar 
keltiring. 
20.
Trilon – V (EDTA) ni metallar Bilan kompleks hosil qilish reaksiyasini yozing. 
21.
Kationli va neytral komplekslarni nomlanishi. 
22.
Koordinatsion soni 2,3,4,5 va 6 bо‘lgan kompleks birikmalarga misollar keltiring. 
23.
Misni amiakli komplekslarini sintezlash. 
24.
A.Vernerning koordinatsion nazariyasi. 
25.
Kompleks birikmalarning ahamiyati (Kimyo sanoatda, qishloq xо‘jaligida ishlatilishi). 
26.
Xozirgi Yangi nomenklaturani A.Verner nomenklaturasidan farqi nimada? 
27.
Trigonalli peramida, trigonalli bipiramida, kvadratli piramida, bipiramida va titrayedrik 
tuzilishlar qaysi metall komplekslariga xos va qanday kо‘rinishda bо‘ladi? 
28.
Ammiakli va akvokomplekslar. 
29.
Xinazalon – ni miss (II) tuzlari Bilan 1:1, 1:2 tarkibli kompleks birikmalarini sintezi. 
30.
Kompleks birikmalarning elekt о‘tkazuvchanligi 
31.
A.Vernerning koordinatsion nazariyasi. 
32.
Kompleks birikmalarning nomlanishi. 
33.
Kompleks tarkibini fizika – kimyoviy usullar yordamida о‘rganish. 
34.
Kompleks tarkibini fotometrik usulda о‘rganish. 
35.
Barqaror va barqaror kompleks birikmalar. 
36.
Kompleks birikmalarni analitik kimyodagi axamiyati. 
37.
Ligand va unga qо‘yiladigan talablar. 
38.
Kobalt (II) tuzlarini xinazalon – 4 bilan kompleks birikmalarini sintezi. 
39.
Bog‘lanish turlari. Donor – aktseptor bog‘lanish. 
40.
Ditilendiaminakvoxloridni formulasini yozing. 

---