Компьютерные сети

Kompyuter tarmoqlari quyidagi belgilari bo’yicha klassifikatsiyalanadi:

• Geografik (xududiy) joylashuvi bo’yicha;
• Ishlab chiqarish bo’limlarining miqyosi bo’yicha;
• Boshqarish usuli bo’yicha;
• Axborotni uzatish tezligi bo’yicha;
• Aloqa (ulanish) topologiyasi tuzulishi bo’yicha.

• Abonent tizimlarining xududiy joylashuviga qarab kompyuter tarmoqlarini uchta asosiy turkumga ajratish mumkin:
• Lokal tarmoqlar- (LAN– Local Area Network);
• Mintaqaviy tarmoqlar- (MAN– Metropolitan Area Network);
• Global tarmoqlar- (WAN– Wide Area Network);

Lokal kompyuter tarmog'i uncha katta bo'lmagan xudud chegarasida joylashgan abonentlarni birlashtiradi. Masalan, tashkilotlar, firmalar, banklar miqyosidagi komppyuterlarni o'zaro birlashtiruvchi tarmoqlar lokal kompyuter tarmog'i turkumiga kiradi. Hozirgi vaqtda lokal hisoblash tarmoqlari abonentlarining xududiy joylashuvi bo'yicha qat`iy cheklashlar yo‘q.

• Lokal kompyuter tarmog'i uncha katta bo'lmagan xudud chegarasida joylashgan abonentlarni birlashtiradi. Masalan, tashkilotlar, firmalar, banklar miqyosidagi komppyuterlarni o'zaro birlashtiruvchi tarmoqlar lokal kompyuter tarmog'i turkumiga kiradi. Hozirgi vaqtda lokal hisoblash tarmoqlari abonentlarining xududiy joylashuvi bo'yicha qat`iy cheklashlar yo‘q.
• Mintaqaviy kompyuter tarmog'i bir-biridan ancha uzoq masofada joylashgan komppyuterlarni va lokal kompyuter tarmoqlarini o'zaro bog'laydi. U katta shaxar, iqtisodiy mintaqa va alohida mamlakat doirasidagi abonentlarni o'z ichiga olishi mumkin. Odatda, mintaqaviy hisoblash tarmog'i abonentlari o'rtasida masofa o'nlab, yuzlab kilometrni tashkil etadi.
• Global kompyuter tarmoqlari turli mamlakatlar yoki kit`alarda joylashgan abonentlarni birlashtiradi. Mazkur tarmoq abonentlar o'rtasidagi aloqa telefon, radio aloqa va kosmos aloqa tizimi negizida amalga oshiriladi.

Masofa (Дистанция)	Joyi (Место)	Turi (Тип)
1 м	Plata	Kompyuter
10 м	Xona (Комната)	LAN
100 м	Bino (Здание)	LAN
1000 м	Qo’shni binolar (Кампус)	LAN
100000 м	Shahar (Город)	MAN
1000000 м	Qit`a (Континент)	WAN
10000000 м	Планета	WAN

• Tarmoq miqyosi (o’lchami)