Компьютер тизимларининг архитектураси ва классификацияси. Компьютер тизимларининг функционал ва структуравий ташкил этиш, ҳамда уларнинг хусусиятлари. Кўп машинали ва кўп процессорли компьютер тизимлари

Тармоқ фильтрлари (масалан, Пилот типидаги) компьютерлар электр таъминоти занжирларини ва бошқа электрон аппаратурани кучланиш сакрашларидан ва электромагнит халақитлардан ҳимоя қилиш учун мўлжалланган.





Узлуксиз таъминот манбалари (УТМ) электр таъминот кўнгилсизликларидан компьютерни комплекс ҳимоя қилишни амалга оширади.

Улар икки асосий вазифани бажаради:
• кириш кучланиши тўлиқ, йўқ бўлиб қолганда ёки ўзоқ, вақт кескин пасайганда (ўрнатилган диапазондан ташқарида) захиравий электр таъминоти;
• кириш кучланишининг кўнгилсиз ҳолатларини бартараф қилиш йўли билан кучланишнинг маъқул сифатини таъминлаш.
Айтилган вазифаларни амалга ошириш учун УТМ мос равишда қуйидагиларга эга:
• зарядлаш қурилмасига эга бўлган аккумулятор батареяси;
• электромагнит ва импулс халақитларни бартараф этиш учун кириш фильтри.
УТМ уч типда ишлаб чиқарилади:
• захиравий (off line) — фақат минимал ҳимояни таъминловчи оддий УТМ;
• интерактив (line interactive), у захирадагидан кириш кучланишини доимийлаштириш схемасининг борлиги билан фарқ, қилиб, бу схема, хусусан, пасайган таъминот кучланишида аккумуляторнинг тез разрядланишининг олдини олади;
• алмаштирилувчи (on line) ёки кучланишни иккиланган ўзгартирувчи, у ҳимоянинг энг юқори даражасини таъминлайди, лекин улар нисбатан қимматдир (тахминан 2 марта қимматроқдир).
УТМ ни танлашда биринчи навбатда қуйидагиларга эътиборни қаратиш керак:
• қурилманинг чиқиш қуввати — у компьютернинг барча блоклари истеъмол қиладиган қувватдан тахминан 40 % га каттароқ бўлиши керак;
• ўзиб қуйилган таъминотда автоном ишлаш вақти;
• УТМ тармоқдан ишлайдиган кириш кучланишининг рухсат этилган оралиғи.
Пировардида бир неча маслаҳатларни берамиз:
• одатда УТМ ерга улаш сифатига жуда талабчандир; манба биринчи марта уланганда агар чийиллай бошласа хайрон бўлманг — электр тармоғининг «ерга улаш» ва нейтрал (бетараф)ини алохида ётқизилиши тўғрисида олдиндан ғамини ейиш тавсия этилади;
• УТМ га лазерли принтерларни улаш тавсия этилмайди — лазерли принтер қизиш вақтида истеъмол қиладиган ток номинал қийматдан 10 марта ошиб кетиши мумкин;
• бази бир ишлаб чиқарувчилар қурилмани Европача вариантда сотишади — ҳарид қилишда УТМ да кириш кучланиши 220 волт бўлишига ишонч ҳосил қилинг.

Назорат саволлари?

1. 
   Назарий қисмда берилаган маълумотлар билан танишиб чиқинг.
   
2. 
   Электр таъминоти параметрларини стандартдан турлича четга оғишлари деганда нима тушунилади.
   
3. 
   Тармоқ фильтрларига мисол келтиринг ва амалиётда компьютерни тармоқ фильтрига улаб ишлатинг.
   
4. 
   Узлуксиз таъминот манбалари ҳақида маълумот беринг. Амалиётда компьютерни УТМ қурилмаси орқали ишлатиш малакасини эгалланг.
   

Aim.uz