|
10.1-jadval
4-marshrutizatorning marshrutlash jadvali
Tayinlanish
tarmog‘ining
raqami
Keying
marshrutizatorning
tarmoq raqami
Chiquvchi
portning
tarmoq
raqami
Tayinlanish
tarmog‘igacha
bo‘lgan masofa
S1
M1(2)
M4(1)
1
S2
-
M4(1)
0(ulanish)
S3
M1(2)
M4(1)
1
S4
M2(1)
M4(1)
1
S5
-
M4(2)
0(ulanish)
129
S6
M2(1)
M4(1)
2
Default
M5(1)
M4(2)
-
Jadvalning birinchi ustunida, intertarmoqqa kiruvchi tarmoqlar raqamlari
ko'rsatilgan. Jadvalning har bir qatorida tarmoqraqamidan keyin, keyingi
marshrutizatorning tarmoqmanzili (to'g‘riroq aytganda keyingi marshrutizatorning
muvofiq portining tarmoqmanzili) ko'rsatilgan, unga paketlarni yuborish kerak.
Paketlar to'g‘ri yo'nalish bo'yicha ushbu raqam bilan tarmoq tomon harakat qilishi
uchun ko'rastilgan.
Marshrutizatorga yangi paket kelganda, kelgan kadrdan tayinlangan
tarmoqraqami birin-ketin jadvalning har bir qatoridagi tarmoqlar raqami bilan
solishtiriladi. Mos kelgan tarmoqraqamli qator, paketni eng yaqin marshrutizatorga
yuborilishi kerakligini ko'rsatadi. Masalan, agar S6 tarmoqqa yuborilgan paket 4-
marshrutizatorning har qaysi portiga paket kelib tushsa, unda marshrutlash
jadvalidan ko'rinib turibdiki, keyingi marshrutizator manzili M2(1), ya'ni ushbu
paket harakatining navbatdagi bosqichi, 2-marshrutizatorning 1-portiga boradi.
Paket tarkibiy tarmoqning har qanday tarmog‘iga yuborilish mumkinligi
sababli, marshrutlashning har bir jadvali tarkibli tarmoqqa kiruvchi hamma
tarmoqlar to'g‘risida yozuvlarga ega bo'lishi kerak deb qaralishi mumkin. Lekin
bunday yondoshishda, katta tarmoq bo'lsa, marshrutlash jadvalining hajmi katta
bo'lishi mumkin. Bu esa uni ko'rib chiqish vaqtiga ta'sir etadi va saqlash uchun
ko'p joy talab etadi.
Shuning uchun marshrutlash jadvalida yozuvlar sonini maxsus yozuv- ―Sukut
saqlash bo'yicha marshrutizator‖ (default) ishlatish hisobiga kamaytiriladi.
haqiqatda, tarkibiy tarmoq topologiyasini inobatga olsak, unda tarkibiy tarmoq
tashqarisida joylashgan marshrutizatorlar jadvalida, ushbu marshrutizatorga
bevosita ulangan yoki yaqin orada, boshi berk yo'nalishda joylashgan tarmoqlar
raqamini yozish kifoya bo'ladi. Qolgan hamma tarmoqlar to'g‘risida, ushbu
tarmoqlarga boruvchi yo'llar o'tuvchi marshrutizatorni ko'rsatuvchi yagona yozuv
jadvalida yoziladi. Bunday marshrutizator, sukut saqlash marshrutizatori deyiladi,
130
tarmoqraqami o'rniga, muvofiqqatorda, alohida yozuv joylashtiriladi, masalan,
default. Bizning misolimizda S5 tarmoqi uchun bunday marshrutizator bo'lib, 5-
marshrutizator, to'g‘rirog‘i uning M5(1) porti hisoblanadi. Bu shuni bildiradiki
katta tarkibiy tarmoqning qariyb hamma tarmoqlariga S5 tarmog‘idan yo'l
marshrutizatorning ushbu porti orqali o'tadi.
Keyingi marshrutizatorga paketni uzatishdan oldin hozirgi marshrutizator,
o'zining bir nechta portlaridan qaysi biriga joylashtirishini aniqlab olishi kerak.
Buning uchun marshrutlash jadvalining uchinchi ustuni xizmat qiladi, yana bir
marta ta'kidlab o'tamizki, har bir port o'z tarmoqmanzili bilan aniqlab olinadi.
Tarmoq protokollarning ayrim amalga oshiruvchilari marshrutlash jadvalida
bir vaqtda bitta tayinlash tarmoqmanziliga muvofiq bir nechta qator bo'lishlariga
ruxsat beradi. Bu holda yo'nalish tanlashda ―Tanlash tarmog‘igacha bo'lgan
masofa‖ ustuni inobatga olinadi. Shu bilan birga masofa deganda tarmoq
paketining berilgan mezoniga (ko'pgina servis sinfi deyiladi) muvofiq
ishlatiladigan har qanday metrika tushuniladi. Masofa xoplar, aloqa liniyalari
bo'yicha paketning o'tish vaqti, ushbu yo'nalishda aloqa liniyalari ishonchligining
bironta tavsifi yoki berilgan mezonga nisbatan bu yo'nalishning sifatini aks
ettiruvchi boshqa kattalik bilan o'lchanishi mumkin. Agar marshrutizator
paketlarning bir necha servislar sinfini quvvatlasa, unda servisning (yo'nalishni
tanlash mezoni) xar bir turi uchun yo'nalishlar jadvali aloxida tuziladi va
qo'llaniladi.
10.1-jadvalda tarmoqlar orasidagi masofa xoplar bilan o'lchangan edi.
Marshrutizator portiga bevosita ulangan tarmoqlar uchun masofa bu yerda ―0‖ ga
teng qilib olinadi, lekin ayrim amalga oshiruvchilarda masofa xisobi ―1‖ dan
boshlanadi. Bitta tugunga bir nechta yo'nalish bo'lganligi, ushbu tugunga parllel
aloqaning bir nechta kanali bo'yicha trafikni uzatishga imkon beradi, bu
tarmoqning o'tkazish qobiliyati va ishonchliligini oshiradi. Marshrutlash
masalalarini nafaqat oraliq tugunlari–marshrutizatorlar, xamda oxirgi tugunlar–
kompyuterlar bajarishlari mumkin. Oxirgi tugunda o'rnatilgan, tarmoqli daraja
vositalari, paketni qayta ishlashda eng avvalo paket boshqa tarmoqqa yoki ushbu
131
tarmoqning qaysi bir tuguniga yuborilayotganini aniqlash kerak bo'ladi. Agar
tayinlangan tarmoqraqami ushbu tarmoqraqami bilan mos kelsa, unda ushbu paket
uchun marshrutlash masalasini yechish talab etilmaydi. Agar yuboruvchi
tarmoqbilan tayinlangan tarmoqlar raqamlari mos bo'lmasa, unda marshrutlash
kerak bo'ladi. Oxirgi tugunlarning marshrutlash jadvallari marshrutizatorda
saqlanayotgan marshrutlar jadvallari bilan bir xil.
10.1- rasmda ko'rsatilgan tarmoqqa e'tibor beramiz. Oxirgi B tugun uchun
marshrutlash jadvali quyidagi ko'rinishda bo'lishi mumkin (10.2- jadval).
Bunda MB-B kompyuter portining tarmoqli manzili. Ushbu jadval asosida B
oxirgi tugun lokal tarmoqdagi ikkita S3 marshrutizatorlarning qaysi biriga, u yoki
bu paketni yuborish kerakligini tanlaydi. Oxirgi tugunlar marshrutizatorlarga
nisbatan ko'proq marshrutlashning sukut saqlash usuli bilan foydalaniladi. Garchi
ular umumiy xollarda o'z tarkibida marshrutlash jadvaliga ega bo'lsa xam, uning
xajmi odatda ko'p emas, bu xamma oxirgi tugunlar chegarada joylashganligi bilan
izoxlanishi mumkin.
10.2-jadval
Do'stlaringiz bilan baham: |
