Komiljonova Sara

Komiljonova Sara

guruh: 3-2c-21

Seminarist:Inogamov S

Asosiy makroiqtisodiy ko`rsatkichlar.Yalpi ichki mahsulot va uni hisoblash mezonlari

Makroiqtisodiyot — mamlakat (yoki uning bir qismi, tarmoqlar) iqtisodiyotini, inflatsiya, ishsizlik, budjet taqchilligi (defisitit), iqtisodiy o'sish, iqtisodiyotning davlat tomonidan boshqarilishi va shu kabfhjncddi umumiy jarayonlarni oʻrganuvchi fan. Makroiqtisodiyot YaIM, YaMM, yalpi talab, yalpi taklif, to'lov balansi, pul bozori, tovar bozori va mehnat bozori kabi tushunchalar bilan ishlaydi.

Mamlakatning iqtisodiyoti holati va rivojlanishini ifolalovchi umumlashgan koʻrsatkichlar tizimi — milliy boylik, yalpi ichki mahsulot, yalpi milliy mahsulot, sof milliy mahsulot, milliy daromad, aholi daromadlari, davlat va xususiy investitsiyalar yigindisi, muomaladagi jami pul miqdori va sh k. jami xoʻjalik boʻyicha jamlanma, umumlashtiruvchi koʻrsatkichlar M. oʻrganadigan obʼyektlar hisoblanadi. Ayni paytda M. mamlakat miqyosida oʻrtacha daromadlar, oʻrtacha ish haqi, inflyasiya darajasi, ishsizlik, bandlik, mehnat unumdorligi singari oʻrtacha iqtisodiy koʻrsatkichlarni hamda ularga davlatning iqtisodiy siyosati koʻrsatadigan taʼsirini oʻrganadi va tadqiq etadi.

Makroiqtisodiy ko`rsatkichlar:

bir tomondan, maʼlum vaqt oraligʻida ishlab chiqarish hajmini hisoblash va milliy iqtisodiyotning faoliyat yuritishiga bevosita taʼsir qiluvchi omillarni aniqlash imkonini beradi

ikkinchi tomondan, ular yalpi milliy mahsulot harakatining barcha bosqichlarida, yaʼni ishlab chiqarish, taqsimlash, qayta taqsimlash va foydalanish bosqichlarida uni koʻrgazmali shaklda aks ettirishga imkon beradi.

Makroiqtisodiyotning asoslari ingliz olimi J.M.Keynsiint 1936-yilda nashr etilgan "Bandlik, foiz va pulning umumiy nazariyasi" asarida bayon etilgan. Hozirgi zamon M. nazariyasida 3 oqim (neokeynschilik, monetarizm va yangi klassik yoʻnalish) mavjud, ular oʻrtasidagi asosiy farq makroiktisodiy siyosatga nisbatan berilgan tavsiyalarning har xilligida hisoblanadi.

Nominal va real YaIM haqida

Nominal(ing. nominal YaIM) (mutlaq) - u hisoblangan yilning joriy narxlarida ifodalanadi.

Nominal YaIM- joriy davr narxlarida milliy ishlab chiqarish hajmi, ya'ni. tovar va xizmatlarning ushbu hajmini ishlab chiqarish vaqtida.

Haqiqiy(ing. real YaIM) (inflyatsiya bo'yicha tuzatilgan) - o'tgan yoki boshqa bazis yil narxlarida ifodalangan. Real YaIM o'sishi narxlarning oshishi bilan emas, balki real ishlab chiqarishning o'sishi bilan belgilanadigan darajada hisobga olinadi.

Haqiqiy YaIM- narxlar darajasining o'zgarishi (inflyatsiya yoki deflyatsiya) hisobga olingan holda nominal YaIM ko'rsatkichi; bazaviy yil narxlarida o'lchanadi.

Nominal va real YaIMning farqi shundaki,real YaIMga faqat ishlab chiqarilgan mahslotlar hamining o`zgarishi tasir qilishi mumkin. Nominal YaIMning o`zgarishiga sotilgan tovarlar va xizmatlar narxi bevosita tasir qiladi.

YaIM

deflyatori

Nominal YaIM- joriy yilning narxlarida hisoblanadi.
Real YaIM –basis yil,yilning narxlarida hisoblanadi.
Real YaIM = nominal YaIM
YaIM deflyatori

E`tiboringiz uchun rahmat!