бараваригача, мансабдор шахсларга эса — бир бараваридан икки
бараваригача микдорда жарима солишга сабаб булади.
Ушбу Кодекснинг 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 133, 134,
135, 136, 139, 140, 141-моддаларида транспорт воситалари де-
йилганда барча турдаги автомобиллар ва тракторлар, бошка хил
Узиюрар машнналар, трамвай ва троллейбуслар, шунингдек, мото-
цикллар ва бошка механик транспорт воситаларини тушунмок
керак.
1. Хайдовчиларнинг транспорт воситаларидан фойдаланиш
Коидаларини бузиши — йул харакати хавфсизлигига ва бу восита-
лардан фойдаланишнинг белгиланган тартибига тажовуз килувчи
маъмурий хукукбузарликдан йул харакати катнашчиларининг хавф-
сизлигини таъминлаш максадида Узбекистон Республикаси Ички
ишлар вазирлиги тасдикяаган йул харакати коидалари ва бошка
норматив хужжатлар транспорт воситаларидан фойдаланишга дойр
бир катор талабларни, уларнинг мажбурий равишда ДАН руйхати-
дан, техник курикдан утказилишини белгилаб беради.
2. Хавфсизлик максадларида коидаларда мотоцикл хайдовчи-
ларда мотошлем булиши назарда тутилади. Коидаларга муво
фик, транспорт воситаларининг харакатланиши вактида хайдов-
чи ва йуловчиларнинг хавфсизлигини таъминлашнинг айтиб
утилган воситаларидан фойдаланиш мажбурий хисобланади.
Курсатиб утилган Коидаларни бузиш Кодекснинг мазкур модца-
си 1-кисмида назарда тутилган маъмурий хукукбузарлик тарки
бини хосил килади.
3. Модданинг 2-кдсми носозликлари булган транспорт воси
таларини бошкариш билан боглик булган хУКУКбузарликлар тар
кибини хосил килади.
4. Мазкур модда 3-кисмининг объектив томони хайдовчилар
нинг техника куригидан утмаган ёки белгиланган тартибда руйхат
дан утказилмагаи ёхуд тормоз тизимида ёки руль бошкарувида
ёхуд уловчи курилмада носозлиги булган, худди шунингдек, иш-
лаётганида ташкарига чикарадиган ифлослантирувчи моддалар
микдори, шунингдек, шовкин даражаси белгиланган нормадан
ортик булган ёхуд тегишли рухсати булмай туриб кайта жихоз-
лангантранспорт воситаларини бошкаришда ифодаланади.
5. Йул харакати коидалари ягона норматив хужжат булиб,
транспорт воситалари кимга тегишли булишидан катьи назар,
улардан фойдаланишга дойр бир катор талаблар куяди. Маса
лан, Коидаларга мувофик, йул харакатида иштирок этувчи транс
порт воситаларининг харакат хавфсизлиги ва атроф-мухитни му
хофаза килишга тааллукди булган сохадаги техникавий холати
210
ва жщозлари тегишли андозаларга,'техник фойдаланиш коида
лари га, тайёрловчи корхоналарнинг йурикномаларига, руйхатдан
утказиш хужжатларига ва бошка норматив-техникавий хужжат-
ларга жавоб бериши лозим.
Кридалар транспорт воситаларидан фойдаланишни такикдай-
диган шартларни белгилаб беради. Кридаларда тормоз тизимига,
руль бошкарувига, ташки ёритиш асбобларига ва бошкаларга
тааллукди булган носозликлар курсатиб утилган.
6. Йул хдракати хавфсизлигини таъминлаш максадида транс
порт воситаларини узбошимчалик билан кайта жш рзлаш ман
этилади. Уларнинг кайта тузилиши хар бир хрлатда хавфсизлик
талабларини пасайтирмаслиги ва ДАН рухсати билан амалга оши-
рилиши лозим. Тегишли рухсатга эга булмай туриб, кайта жи-
хозланган транспорт воситаларини бошкариш Кодекенинг шарх
ланаётган моддасига кура жавобгарликка сабаб булади.
7. Узбекистонда транспорт воситаларини ягона хисобга олиш
ва руйхатдан утказиш жорий этилган. Хар бир транспорт воси-
тасига техник паспорт ва белгиланган намунадаги ракам белгиси
берилади. Руйхатдан утказилмаган транспорт воситасини бошка
риш ушбу моддага мувофик жавобгарликка сабаб булади.
8. Транспорт воситасидан фойдаланиш табиий едирилишга
олиб келади, унинг хавфеиз имкониятларини пасайтиради. Тех-
никавий жщ атдан носоз транспорт воситаларини ишлатишга
бардам бериш максадида бу воситалар мунтазам равишда техник
курикдан утказиб турилади, унинг натижалари асосида техник
паспортга транспорт воситасининг созлиги (ёки носозлиги) тугри-
сида белги куйилади. Техникавий курикдан утказилмаган транс-
/ порт воситасини бошкариш хдм ушбу моддада назарда тутилган
маъмурий ХУКУКбузарл ик таркибини хосил кил ад и.
9. Мазкур модца 4-кисмининг объектив томонини фойдала
ниш белгиланган тартибда ман этилган транспорт воситалари
ни,
худди
шунингдек, ракам белгиси узбошимчалик билан ечиб
олинган ёхуд ракам белгиси ясама ёки Узга усуллар билан узгар
тирилган транспорт воситаларини бошкариш хосил килади. Жуда
куп хрлларда транспорт воситаларидан, хох Узиники булсин, хох
олиб кочилган булсин, жиноятлар содир этиш максадида фойда-
ланилади.
10. Шархланаётган модда буйича жавобгарлик юкорида курса-
тиб Угилган талабларни бузган холда транспорт воситаларини бош
кариш фактининг Узи аникланиши билан бошланади. Агар бу хара
катлар йул-транспорт ходисасига сабаб булган такдирда окибатлар
хусусияти ва уларнинг хажмига караб, айбдорнинг харакатлари
ЖКнинг 266-моддаси буйича квалификация кдлинади.
11. Субъектив томондан хайдовчиларнинг транспорт восита-
211 .
ларидан фойдаланиш коидаларини бузиши кдсддан кдпинган
айб билан ажралиб туради. Хайдовчи транспорт воситаси хавф-
сизлик ва фойдаланиш талабларига жавоб бермаслигини билга-
ни холда уни бошк,аришни истайди.
Do'stlaringiz bilan baham: |