Klinik laboraтoriya тekshirish usullari

KLINIK DIAGNOSTIKA LABORATORIYALARI
VA ULARGA QO‘YILADIGAN TALABLAR
1.1. Klinik diagnostika laboratoriyalarining jihozlanishi.
Klinik diagnostika laboratoriyalarining tekshiruvlari
uchun material yig‘ish
KDL (klinik diagnostika laboratoriya)si uchun keng va yorug‘
bino ajratilishi shart. Ish stolida yoritilish ayniqsa yaxshi bo‘lishi
kerak. Albatta, vodoprovod, gaz plitasi, kanalizatsiya, tortuvchi
shkaf va sovitgich bo‘lishi shart. Laboratoriyadagi tekshirish jarayoni
uchun alohida xonalar bo‘lishi kerak, bular:
— biomateriallarni qabul qilish xonasi;
— biomateriallarni tekshirish xonasi;
— shifokorlar xonasi;
— tarozida ishlash xonasi;
— reaktivlarni saqlash xonasi;
— yuvish xonasi va hojatxona.
Laboratoriyaning poliga yaxshi yuviladigan material, masalan,
linoleum to‘shalishi kerak. Laboratoriyadagi stolda kimyoviy chidamli
va artilishi oson bo‘lgan materiallar bo‘lishi kerak.
Gaz va bug‘ ajratuvchi reaksiyalar tortuvchi shkaf tagida amalga
oshiriladi.
Ventilatsion shkaf ichiga vodoprovod, elektr toki va gaz plitasi
o‘rnatilishi kerak. Ventilatsion shkafda ish bajariladigan yuza kimyo-
viy ta’sirlarga va issiqlikka chidamli material bilan qoplanishi kerak.
1.1.1. Klinik laboratoriya tekshiruvlari uchun biomaterial yig‘ish
Klinik laboratoriya tekshiruvlari uchun quyidagi biologik
suyuqliklar olinadi: qon, plazma, zardob, peshob, najas, oshqo-
zon va o‘n ikki barmoqli ichak suyuqligi, oshqozon suyuqligi, o‘t,
orqa miya suyuqligi, sperma, ter, ekssudat, transsudat, paren-
ximatoz organlar to‘qimalari va biopsiya yo‘li bilan olingan
suyuqliklar. Yig‘ilgan biomaterial laboratoriyaga qisqa muddatda
yo‘llanma qog‘oz bilan (ism-sharifi, yig‘ilgan muddati, qaysi
tekshiruvlar uchunligi, bo‘lim nomi, taxminiy tashxis) yuboriladi.

---

6
Qon bemordan nahorda, ertalab soat 7.00–9.00 oralig‘ida,
jismoniy yuklamasiz va muolajalar o‘tkazmasdan oldin olinadi.
Qon venadan olinishi zarur bo‘lganda gemoliz bo‘lmasligi uchun
quruq shpris, quruq probirkaga steril holatda, xona haroratida
olinadi. Qon olishda bemorning xotirjam holatini imkon darajasida
ta’minlash kerak, aks holda hayajonlanish qon chiqishiga va tarkibiga
ta’sir qiladi (masalan, qondagi K miqdori kamayadi). Qon iloji
boricha venadan yoki barmoqdan olinishi kerak. Agar qon kateter
orqali olinsa, kateter doimiy ravishda geparinga chayilgani tufayli
qon shakliy elementlarining shikastlanishi kuzatiladi. (Barcha bio-
materiallarni yig‘ish qoidalari har bir tegishli mavzuda to‘liq yoritiladi.)