Klasterlarni shakllantirish: tajribalar, natijalar va innovatsion yondashuvlar

Jadval-2 
Respublikamizda faoliyat yuritayotgan klasterlar 
 
Jondor tumani azal-azaldan paxta yetishtirish bo’yicha nafaqat viloyatda balki 
Respublikadaham yetakchi tumanlardan biri hisoblanadi. Bunga asosiy sabab viloyatning 365 
kuni quyushli bo’lishi, yer maydonining cho’l zonalaridan tashkil topganligi, paxta 
maydonlarining ko’plab yerlarni egallaganligi, hozirda ham aholining asosiy qismi dehqonchilik 
bilan shug’ullanishiga sabab bo’lmoqda. Natijada bu tumanda paxta to’qimachilik klasterlarini 
yaratish zarurati tug’ilmoqda. 
Paxta-toʻqimachilik ishlab chiqarish va klasterlari 
Tumanlar nomi 
Paxta 
maydoni, 
gektar, ga 
Jami 
paxta-toʻqimachilik 
ishlab 
chiqarish 
va 
klasterlari yer maydoni 
907 783,0 
Buxoro viloyati misolida
“WBM Romiteks” MCHJ 
Buxoro, Jondor, 
Romitan 
23 270,0 
“Bahor Chance Textile” 
MCHJ 
Kogon 
1 501,0 
“Merganteks” MCHJ 
Qorakoʻl 
6 130,0 
“Qorakul 
Kumush 
Kalava” MCHJ 
Qorakoʻl 
1 837,0 
“Parvoz Xumo Ravnaq trans” MCHJ 
Olot 
7 915,0 
“BCT Cluster Agrokompleks” MCHJ 
Romitan 
7 303,0 
“Buxoro Zarxal Teks” MCHJ 
Shofirkon 
2 680,0 
“Buxoro Agroklaster” MCHJ 
Qorakoʻl, Vobkent, 
Gʻijduvon, 
Qorovulbozor, 
Peshku, 
Kogon, 
Shofirkon, Buxoro 
sh. 
47 264,0 
Jami 
97 900,0 

---

97 
Bu yil Jondor tumanida paxtachilikka ixtisoslashgan 396 ta fermer xo‘jaligi 
mirishkorlari ham 11 ming 680 gektar yerga chigit ekib, kech kuzga borib 38 ming 200 tonnalik 
“oq oltin” xirmoni bunyod etish maqsadida erta bahordan dala-dehqonchilik ishlarini boshlab 
yuborganlar. Bu borada “Romitex” MCHJ klaster korxonasi bilan davlat shartnomalari tuzilgan. 
Agrotexnik tadbirlar obi-tobida olib borilsa, pirovardida paxtachilikda har gektaridan olinadigan 
hosil salmog‘i 33 sentnerga yetkazilishi kutilmoqda. Shuningdek, boshoqli don yetishtirish 
bo‘yicha hududda 54 ta fermer xo‘jaligi bilan 806,5 gektar maydonda jami 5 ming 646 tonna 
g‘alla xirmoni yaratish yuzasidan davlat shartnomalari tuzilgan. Har bir gektar hosildorligini 70 
sentnerga yetkazish talabi qo‘yilgan. 
Klasterlar tomonidan mineral o‘g‘itlarni o‘z vaqtida yetkazib berilishi natijasida fermer 
xo‘jaliklariga talab qilinadigan me’yordagi o‘g‘itlar bilan ta’minlanishiga imkoniyat yaratildi. 
Jumladan, joriy yilda g‘o‘zani mineral o‘g‘itlar bilan oziqlantirishda sof holda azotli o‘g‘itlar 
275 ming 85 tonna, fosforli o‘g‘itlar 85 ming 45 tonna va kaliyli o‘g‘itlar 33 ming 19 tonnaga 
ta’minlandi. Paxta-to‘qimachilik klasterlari tomonidan 110 ming 259 tonna azotli, 26 ming 446 
tonna fosforli va 13 ming 468 tonna kaliyli o‘g‘itlar “O‘zagrokimyohimoya” AJ korxonalaridan 
xarid qilindi va 7 ming 261 tonna azotli, 13 ming 340 tonna fosforli va 2 ming 52 tonna kaliyli 
o‘g‘itlar chetdan olib kelindi. Yuqorida ta’kidlanganidek, natijadan ko‘ngil to‘ladi. Bugungi 
kunga qadar paxta to‘qimachilik klasterlari tomonidan 2 million 36 ming tonna paxta xom 
ashyosi yetishtirildi, yilning o‘tgan 10 oyi davomida qiymati 2,3 trillion so‘mlik investitsiya 
loyihalari amalga oshirilib, 13,5 mingta yangi ish o‘rinlari yaratildi. 
2020 yildan boshlab respublikamizda paxta xom ashyosi yetishtirish to‘liq klaster 
tizimida amalga oshirish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Paxta to‘qimachilik klasterlari 
tomonidan 2020-2021 yillarda jami 4,8 trillion so‘mlik loyihalar amalga oshirilishi hisobiga 19 
mingdan ortiq yangi ish o‘rinlari yaratilishi rejalashtirilmoqda