Klasterlarni shakllantirish: tajribalar, natijalar va innovatsion yondashuvlar

 
 
1-расм. Аграр соҳада инсон капиталини шаклланиш алгоритми 
[3] 
Аграр соҳада инсон капиталини шаклланиш алгоритми бевосита инсоннинг 
индивидуал хусусиятларига боғлиқ. Индивидуал хусусиятлар эса инсоннинг ёшига қараб 
ўзгариб туради. Шу сабабли инсон капиталини ҳаёт цикли моделида манфаатли ёндашув 
асосида баҳолаш мақсадга мувофиқдир. 
Баҳолашнинг ҳаётий цикл моделидан фойдаланиш инсон капиталининг турли 
даражадаги инсон тараққиёти жараёнини тавсифлаш учун жуда самарали ҳисобланади. 
Инсон капиталини шаклланиши ва ривожланишини ҳаёт цикли модели асосида 
бошқариш, корхонани ривожлантиришнинг стратегик йўналишларини ишлаб чиқиш, 
1. Инсон 
капиталига 
инвестициялар
2. Инсон 
томонидан зарур 
капиталнинг 
жамғарилиши
3. Тўпланган 
капиталдан 
меҳнат фаолияти 
жараёнида 
фойдаланиш
4. Меҳнат 
унумдорлигининг 
ортиши ва ишлаб 
чиқаришнинг 
ривожланиши
5. Инсон меҳнатига 
ҳақ тўлашнинг 
кўпайиши, унинг 
даромадларининг 
ортиши
6. Инсон турмуш 
даражаси ва 
турмуш 
сифатининг 
ортиши
7. Инсоннинг ўз 
капиталига янги 
инвестициялар 
киритишга 
мотивациясининг 
ортиши

---

75 
ташқи муҳитнинг салбий таъсирини юмшатиш, даврий ривожланишнинг келажакдаги 
муаммолари ва қонуниятларини ҳисобга олган ҳолда корхонанинг ички ташкилий, 
технологик, кадрлар таркибини изчил ва мақсадли оптималлаштиришга имкон беради. 
Аграр соҳада ҳаёт цикли модели асосида инсон капиталини ривожланишини 
бошқариш механизмини амалга ошириш стратегик бошқариш принципларига (хусусан, 
форсайт-технологияси)га асосланган ҳамда “мақсадлар дарахти”, экстраполяция ва 
эксперт баҳолаш усулларини ташкилот ичидаги ўзгаришларни бошқариш воситаси 
сифатида қўллашни ўз ичига олади. Механизмдан фойдаланиш экологик талабларнинг 
ўзгаришига мувофиқ қишлоқ хўжалигини ривожлантириш бўйича бошқарув қарорларини 
оқилона танлашга имкон беради. 
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати 
[1] Жаҳон банкининг инсон тараққиёти тўғрисидаги 2020 йил 
ҳисоботи.https://strategy.uz/index.». 
[2] Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий Мажлисга 
Мурожаатномаси. https://president.uz/uz/lists/view/4057. 
[3] Муаллиф тадқиқотлари асосида ишлаб чиқилди.