Klassik universitet darsligi o'zbekiston Milliy universitetining 100 yilligiga bag’ishlanadi

Ma’lumotlarning rastr modeli
. 
Rastr model
 - bu makonga tegishli 
ob’ektlarning  atribut  qiymatlari  berilgan,  rastr  kachakchalari  (piksellar) 
umumiy  yig‘indisi  ko‘rinishida  ifodalanishi  hisoblanadi.  Rastr  model 
tarkibida  har  bir  katakcha  (yacheyka)  o‘lchamiga  ko‘ra  bir  xilda  bo‘lib, 
biroq  ob’ekt  yuza  uchastkasini  ifodalashi  nuqtai  nazaridan  o‘zaro 
farqlanuvchi  tavsiflarga  ega  hisoblanadi.  Piksellar  to‘plami  bilan 
ifodalanuvchi makonga oid ob’ektlarning koordinatalarini belgilab chiqish 
talab  qilingan  vaziyatda  bu  koordinata  qiymatlari  hisoblab  chiqilishi 
mumkin.  Ko‘pincha  vaziyatlarda  rastr  formatidagi  ma’lumotlarning 
aniqlik  darajasi  pikselning  eni  va  balandligi  qiymatining  yarmisiga  teng 
hisoblanadi.  
Rastr  modellarni  ishlab  chiqish  asosan,  yuzaning  uzluksizlikda  aks 
ettirilishiga mo‘ljallangan. Boshqacha aytganda, agar vektor model u yoki 
bu ob’ektning qaerda joylashganligini aniqlab bersa, u holda rastr model - 
ob’ektning hududning u yoki bu nuqtasida joylashganligini aniq ko‘rsatib 
beradi.  Rastr  va  vektor  modellarni  o‘zaro  solishtirishga  o‘tishdan  oldin, 
qayd  qilish  kerakki,  ya’ni  vektor  modellar  ob’ektlarning  o‘zaro 
aloqadorlik  tavsifidagi  bog‘liqliklari  ustida  ishlash  uchun  nisbatan  qulay 
hisoblanadi.  Bundan  tashqari,  oddiy  uslublar,  masalan  jadval  tarkibiga 
atributlarni  kiritish  uslubini  rastr  tizimlarda  ham  o‘zaro  bog‘liqlikda 
tashkil  qilish  qilish  mumkin.  Rastr  modellar  uchun  bir  qator  o‘ziga  xos 
farqlanuvchi  xususiyatlar  xos  hisoblanadi:  jumladan, 
ruxsat  etilish 
darajasi, mo‘ljal olish, qiymatlar, zanalar
 qayd qilinadi.