Klassik universitet darsligi o'zbekiston Milliy universitetining 100 yilligiga bag’ishlanadi

 
Nazorat  savollari: 
1. Geoinformatsion texnologiyalar qaysi sohalarda ishlatiladi? 
2. GATning qaysi vazifalaridan foydalaniladi? 
3. GAT va geoaxborot texnologiyalari sohasida ishlaydigan mutaxassislar 
qanday masalalar bilan shug'ullanishadi? 
 
1.6. Geomatika tushunchasi va uning tizim tarkibidagi roli 
 
Hozirgi  vaqtda  mavjud  bilimlarning  integratsiyalanish  jarayoni 
jadalligi  shunchalik  yuqoriki,  bu  holat  yangi  yo‘nalishlarning  yuzaga 
kelishiga  olib  kelmoqda,  Shunday  yo‘nalishlardan  biri  -  bu  «
geomatika
» 
hisoblanadi.  Bu  atama  geologik  fanlar,  matematika  va  informatikani 
birlashtiradi.  Fransuz  atamashunoslik  izohli  lug‘atida  (glossariy) 
«
geomatika
» tushunchasi - «geografik ma’lumotlar, jumladan kartografik 
ma’lumotlarni  qayta  ishlash  uchun  informatikaning  umumiylikda 
foydalanilishi» sifatida ta’riflanadi.  
Ko‘pincha  holatlarda,  geomatika  va  geoinformatika  tushunchalari 
o‘zaro  teng  ma’noga  ega  tushunchalar  sifatida  qayd  qilinadi.  Keltirilgan 
ta’riflarga  ko‘ra, 
geomatika
  -  bu  geoaxborotlar,  ya’ni  geomatik 
(geoaxborotlarga  oid)  tizim  bilan  bog‘liq  holatda  haqiqiy  mavjud 
masalalarni  hal  qilish  maqsadini  amalga  oshiruvchi  ilmiy-texnik  fan 
sohasi  hisoblanadi.  Geomatika  o‘z  tarkibiga  -  matematika,  fizika, 
informatika, kartografiya, geodeziya, fotogrammetriya va masofadan turib 
zondlash kabi fan sohalarini qamrab oladi. Geomatika - bu makon bo‘ylab 
koordinatsion  tavsifda  joylashgan  axborotlarni  ishlab  chiqish  va  ularni 
boshqarish  uchun,  makon  bo‘ylab  koordinatsion  tavsifda  joylashuvchi 
ma’lumotlarni  yig‘ish  va  boshqarishning  barcha  vositalarini  tizimi 
yondoshuv  asosida  integratsiyalashni  amalga  oshiruvchi,  ilmiy-texnik 
faoliyat  sohasi  hisoblanadi.  Geomatika  -  bu  tegishli  qarorlarni  qabul 
qilishni ta’minlovchi, makon bo‘ylab koordinatsion tavsifda joylashuvchi 
ma’lumotlarni yig‘ish, saqlash, tahlil qilish, taqdim etish, tarqatishga oid 
axborot  texnologiyalari  va  kommunikatsiya  vositalari  bilan  ish  olib 
boruvchi  fan  va  texnikaning  faoliyat  sohalaridan  biri  hisoblanadi. 
Tuproqshunoslikda geomatika - bu makon bo‘ylab koordinatsion tavsifda 
joylashuvchi  ma’lumotlarning  tuzilishi  va  tavsiflarini  o‘rganuvchi,  bu 
ma’lumotlarni  yig‘ish  uslublari,  tashkillashtirish,  klassifikatsiyalash, 
baholash,  tahlii  qilish,  boshqarish,  aks  ettirish  va  tarqatish  uslublari, 
shuningdek ushbu axborotlardan optimal darajada foydalanish uchun talab 

---

 
21 
qilinuvchi  infratuzilmalar  haqidagi  fan  va  texnologiyalardan  tashkil 
topadi.