Klassik universitet darsligi o'zbekiston Milliy universitetining 100 yilligiga bag’ishlanadi

Nazorat savollari: 
1. Geo makonga oid tahlil va ma'lumotlarni tahlil qilish nimani o'z ichiga 
oladi? 
2. Geo makonga oid so'rov nima? 
3. Geo makonga oid  so'rov  qoidasi (Spatial Query) nima?  

---

 
110 
6.3. Overley operatsiyasi asosida geo-makonga oid o‘lchashlar  
 
Overley 
-  bu  GAT-tahlilni  bajarish  davomida  nisbatan  faol  tarzda 
foydalaniluvchi  GAT-qurollardan  biri  bo‘lib,  overley  (Overlay)  deb 
nomlanuvchi operatsiyani bajarishda qo‘llaniladi.  
Vektor grafika asosida overley operatsiyasini bajarishda kompyuter 
grafik  primitivlarni  o‘zaro  qo‘shish  va  hisoblash  operatsiyalarini  amalga 
oshiradi.  Overley  operatsiyasi  «
poligondagi  nuqta
»  sxemasi  bo‘yicha 
bajarilishi  mumkin,  ya’ni  bunda  nuqtali  tavsifga  ega  ob’ektni  poligon 
tavsifdagi  ob’ekt  tarkibiga  joylashtirish  amalga  oshiriladi  yoki 
«
poligondagi  chiziq
»  tipida  bajarilishi  mumkin,  bu  holatda  -  chiziqli 
tavsifga  ega  bo‘lgan  ob’ektni  poligon  (poligonal)  tavsifdagi  ob’ekt 
tarkibiga  qo‘shish  bajariladi,  Shuningdek  «
poligondagi  poligon
»  tipida 
bajarilishi  amalga  oshiriladi  -  ya’ni,  bu  holatda  bitta  poligon  tavsifdagi 
ob’ektning  boshqa  poligonal  ob’ekt  bilan  birlashtirilishi  va  hisobga 
olinishi ta’minlanadi. 
Masalan,  quyidagi  rasmda  o‘rmonlar  poligonining  ma’muriy 
poligonlar  chegaralari  bo‘yicha  aholi  punktlari  bilan  birlashtirilishi 
asosidagi  poligon  tipidagi  overley  operatsiyasini  bajarish  natijalari 
ko‘rsatilgan.  Ushbu  masalani  hal  qilish  o‘rmon  resurslarini 
inventarzatsiyadan  o‘tkazish  va  monitoring  qilish  masalasini  echishda 
ma’muriy chegaralar yoki yuridik shaxs sifatidagi maqomga ega bo‘lgan 
hududiy chegalardagi ob’ektlar ham hisobga olinishi talab qilinadi.