Vektor modellar
. Vektor format haqidagi tushunchalar chiziqli
tavsifga ega bo‘lgan ob’ektlarning xosil qiluvchi nuqtalar to‘plami
ko‘rinishida ifodalanishi bilan bog‘liq hisoblanadi: ya’ni, bunda har
qanday hoxlagan egri chiziq berilgan aniqlik darajasida, ushbu nuqtalarni
96
o‘zaro tutashtiruvchi to‘g‘ri chiziqlar kesmalari (yoki vektorlar) yig‘indisi
yordamida tavsiflanishi mumkin. Shunday qilib, vektor GAT uchun
poydevor sifatidagi (fundamental) tushuncha sifatida - bitta yoki bir
nechta kesmalar yordamida tuzib chiqiluvchi balandlik (nuqta) va yoy
shaklida chiziq hisoblanadi. Maydonga ega bo‘lgan ob’ektlar (poligonlar)
yoylar to‘plami orqali ifodalanadi. Bunda har bir yoy kesmasi ikkita
poligon o‘rtasining chegarasi sifatida o‘rin tutishi mumkin. GAT tarkibida
ishlash uchun, rastr modellar bilan solishtirilganda, nisbatan vektor model
o‘ziga ko‘proq darajada jalb qiluvchi tavsifga ega bo‘lgan bir qator
farqlanuvchi xususiyatlarga ega hisoblanadi. Jumladan, vektor model
qavatlarni har qanday hoxlagan ketma-ketlik tartibida, turli xil ob’ektlar
bilan birgalikda joylashtirib chiqish imkonini beradi. Vektor model
nomlanishlar yoki identifikator bo‘yicha ob’ektlarga ihtiyoriy tarzda kirib
borish imkonini beradi. Bu ko‘rinishdagi shaklga ega bo‘lish ob’ektlar
ustida operatsiyalarni amalga oshirishni osonlashtiradi: jumladan,
ob’ektlarni xossalari bo‘yicha tanlab olish, tahlil qilish, shartli
belgilashlarni almashtirish va hakozo turdagi ishlar nisbatan oson amalga
oshiriladi. Vektor model aniqlik darajasi bo‘yicha ham sezilarli
ustunliklarga ega hisoblanadi. Hisoblashlar uchun foydalaniluvchi
ko‘pgina grafik ilovalar faqat vektor fayllar bilan ish bajaradi, ya’ni bu
ko‘rinishdagi texnologiyadan foydalanish nisbatan yuqori samaradorlikka
ega hisoblanadi. Vektor tasvirlarni buzilishlarsiz holatda, har qanday
hoxlagan masshtabda ko‘rsatish imkoni mavjud hisoblanadi bunda
ekranda ko‘rsatish davomida foydalaniluvchi dastur har bir ob’ektning
matematik jihatdan tavsiflanishini amalga oshirishi funksiyasidan
foydalanib, har doim ekranda tasvirni optimal darajada aks ettirish
imkonini beruvchi qiymatda piksellarning joylashish holati va rangi
hisoblab chiqilishi mumkin. Shuningdek, vektor modellarda rastr
ma’lumotlarda axborotlarni aks etirishda o‘xshashi mavjud bo‘lmagan
ko‘rsatish rejimlari mavjud hisoblanadi - masalan, yuzani sinch
ko‘rinishida ko‘rsatish imkoni mavjud hisoblanadi. Vektor modellarda
diskret ma’lumotlar to‘plami (chiziqlar, poligonlar) yordamida uzluksizlik
tavsifiga ega bo‘lgan ob’ektlar yoki hodisalarni aks ettirish mumkin. O‘z
navbatida, ushbu holatda vektor diskretizatsiya haqida fikr bildirish
mumkin. Bunda vektor tavsifda aks ettirish rastr modellarga nisbatan
solishtirilganda, nisbatan katta o‘lchamlarga ega bo‘lgan makon bo‘ylab
o‘zgaruvchanlikni ifodalash imkonini beradi va bu holatda chegaralarning
nisbatan yuqori darajada aks ettirilishi qayd qilinadi. Nihoyat, kompyuter
xotirasida saqlash davomida vektor ob’ektlar nisbatan kam hajmni
egallaydi (rastr ma’lumotlarga nisbatan 100-1000 martacha kam),
97
Shuningdek bu shakldagi ma’lumotlar osonlik bilan tahrirlanadi,
masshtablari
osonlik
bilan
o‘zgartiriladi
va
buzilishlarsiz
transformatsiyalanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |