Классик иқтисодий мактабнинг моҳияти, предмети ва усуллари

Физиократлар мактабига хос хусусиятлар

(1) Физиократизм фақатгина Францияда юзага келган.
(2) Физиократлар ғоялари нисбатан қисқа, 1750 йилдан 1780 йилгача бўлган даврни ўз ичига олади.
(3) Физиократлар етакчиси - Франсуа Кенэ (1694-1774). Унинг ғоялари издошлари томонидан сўзсиз қабул қилинар эди.
Classical

Физиократлар мактаби

Classical
табиий қонун-қоидаларга амал қилиш керак, шу йўл билан мамлакат бойлигини орттириш мумкин
ишлаб чиқариш, асосан қишлоқ хўжалигини мамлакатни оғир аҳволдан чиқаришнинг бош йўли
фермерлар синфини ҳимоя қилиш
Физиократлар меркантилистлардан фарқли, ўз тадқиқотларини иқтисодиётнинг муомала соҳасидан ишлаб чиқариш соҳасига кўчирдилар. Аммо физиократлар ишлаб чиқариш соҳасини фақат қишлоқ хўжалиги соҳаси билан чеклаб қўйдилар (Франциянинг таъсири), улар саноат (ҳунармандчилик)ни самарасиз соҳа деб билишди.

• Аграр масалани ҳал этиш физиократларнинг асосий вазифаси бўлиб қолди. Улар қишлоқ хўжалигини мамлакат бойлигининг асоси, деб тушундилар.

Classical
1789 йилда (инқилоб бошланган йил) Францияда икки миллион хонавайрон бўлган деҳқон бор эди, бу пайтда солиқ доимо ошиб борган.
Францияда деярли барча ҳайдаладиган ер, яйлов ва ўрмонларнинг 80 фоизи дворянларга тегишли эди.
Ижарага олинган ернинг ҳосили ер эгаларига (помешчикка) тўланган.
Эксплуатациянинг асосий шакли оброк бўлиб, у пул ва натурал маҳсулот шаклида олинган.
Оброк шампар - дон сифатида тўланган ва ҳосилнинг 25 фоизини ташкил этган.
«Табиий тартиб концепцияси», «Соф маҳсулот (миллий даромад» «Унумли меҳнат» тўғрисидаги таълимотни яратди.
«Иқтисодий жадвал»ида такрор ишлаб чиқаришни ва синфларни таҳлил этди, капиталга (доимий ва айланма) изоҳ берди.
Алмашув эквивалентлиги таълимотини илгари сурди, унда бойлик яратилмаслиги
Classical
Франсуа Кенэ
(1694-1774)