ҲИС-ТУЙҒУЛАР
Туйғулар одамлар учун табиийдир. Кўпгина ҳолларда, улар бизга яхшилик
учун берилади. “Туйғулар инсон учун зарур бўлганлиги сабабли, табиб уни ҳеч
қачон ҳиссиёт билан боғлиқ бўлган нарсалардан маҳрум қилмайди. Масалан,
қўрқув, одамнинг "кураш ёки қоч" реакциясини ўз ичига олади. Бундан ташқари, у
ғазабга айланиб, онанинг жанжалига сабаб бўлиб, болаларини ҳимоя қилади. Ёки
бошқа бир мисол келтиринг - яқинимиз вафот этганида, биз хафачилик ва қайғу
ҳис қиламиз. Қайғу ва хафачилик - бу ҳеч қачон ўчирилмаслиги керак бўлган
ҳис-туйғулар, чунки улар инсон учун зарурдир. Табиий ҳис-туйғулар ва одамнинг
ўзи томонидан атайлаб шакллантирилган ва кейин
обсессивно-компульсивные
энергияга
айланадиган ҳиссиётлар ўртасида фарқ бор ..
Дастурлар, бир томондан, зарарли бўлмаган энергия соҳалари бўлиши
мумкин, улар биз айтадиган сўзлар орқали ёки ўзимиз томонидан қабул қилинган
бошқа одамларнинг сўзлари орқали бизнинг онгимизда тарихий ва ирсий
даражаларда, шунингдек руҳ даражасида сақланади ва такрорланувчи номақбул
хатти-ҳаракатларни келтириб чиқаради. Бошқа томондан, агар бирон бир туйғу,
айтайлик нафрат, узоқ вақт давомида сақланиб қолса, у одамга жуда кўп
муаммоларни келтириб чиқарадиган дастурга айланиши мумкин. "Мен отамдан
нафратланаман" ёки "Мен онамдан нафратланаман" каби дастур яхши мисол
бўлиши мумкин. Инсоннинг ҳиссиётлари бундай дастурларга айланиши биланоқ
уларни бекор қилиш ва алмаштириш керак ..
Бешта ҳиссиёт бор, улар бизнинг ҳақиқий ҳис-туйғуларимиздир: ғазаб, севги,
қайғу, бахт ва қўрқув. Биз бу туйғуларни ҳар куни бошдан кечирамиз. Улар том
маънода бизнинг ҳаётимизни сақлаб қолишади. Гарчи ғазаб одатда салбий туйғу
сифатида қабул қилинса ҳам, онани боласини ҳимоя қилишга мажбур қилади.
Севги - бу таъсирсиз ҳиссиёт, бизнинг бутун мавжудотимиз манбаи. Яқин
кишининг ёки яқин дўстининг ўлими бизни чуқур қайғуга солади. Ҳамма нарса
тартибда бўлганда ва биз қониқсак, ўзимизни бахтли ҳис қиламиз. Хавфли
вазиятларда вазиятга қараб қўрқув бизни қочишга ёки ҳаётимиз учун курашишга
мажбур қилади. Бу ҳиссиётларнинг барчаси ҳаётимизнинг муайян даврларида
бизнинг фаровонлигимиз учун зарурдир ..
Ҳақиқий ҳис-туйғулар танамиздаги токсинлар ва кимёвий реакциялар таъсири
остида ўзгариши мумкин. Токсинлар ва кимёвий реакциялар одамни руҳий
тушкунлик каби ҳиссиётларга олиб келиши мумкин. Танадаги серотонин ёки
норепинефриннинг етарли миқдори депрессияни келтириб чиқаради. Генларнинг
ДНКини ўзгартириш танадаги кимёвий реакцияларни ва шунинг учун
ҳиссиётларни ўзгартириши мумкин ..
Бу биз бошдан кечирган ҳис-туйғулар, бизни чинакам мавжудотга айлантиради
ва ҳаётий тажрибамизнинг асосий қисмидир. Ҳам салбий, ҳам ижобий
ҳис-туйғулар
бизнинг
иммун
тизимимиздаги
ҳужайралар
ўсишини
рағбатлантиради. Ва биз ғазаб ва қайғу каби ҳис-туйғуларни назоратсиз эгаллаб
259
олишга йўл қўйганимизда, улар танамизга салбий таъсир кўрсатишни
бошлайдилар ..
Do'stlaringiz bilan baham: |