Kitobat san’ati Grafika san’ati. O‘zbekiston kitob grafikasi san’atining tarixi, haqida ma’lumot berish

Titul varog’i – 
muallif familiyasi, kitob nomi, nashr joyi, yili, nashriyot 
nomi va boshqalar yoziladi. 

---

22 
Bosh bezak
– kitob matnli betining yuqori cheti, yoki o’rtasi badiiy 
bezatiladi va bezak nashli yoki tasvirdan iborat bo’ladi. Ular katta kichikligi 
jihatidan turlicha bo’lib, ular muvaffaqiyatli tasvirlangan taqdirda mazkur kitob 
bobini, ba’zan butun kitob mazmunini o’zida aks ettirishi mumkin. 
Zarhak harl
– kitobning matnini har bir bobi yoki paragrafining birinchi 
harfi hisoblanadi va u yirik holda ishlanadi, rang bilan naqsh haqida turli real 
tasvirlar bezatilgan bo’ladi. 
Zarhal harflardan namunalar turli kitoblardan shuningdek o’qituvchining o’zi 
tayyorlagan ko’rgazmali quroli orqali ko’rsatiladi. Misol: “O’zbek xalq ertaklari” 
kitobini namuna sifatida o’rganish va o’quvchilarga ko’rsatish mumkin. 
O’qituvchi yuqoridagi kabi illustratsiya va yakuniy bezak haqida ham 
gapirib, ulrning naminalarini turli kitoblardan ko’rsatadi. 
Yakuniy bezak
– boshbezak kabi o’lchovda, shaklda, rangda bo’lib kitob 
yoki bob oxitida beriladi. U ko’proq bob yoki kitobga xulosa yasaydi. Kitoblarning 
matnli qismi atrofdagi naqshli qilib bezatilishi mumkin. 
Kitobning ichki bezagi
yuzasidan umumiy tushunchalar berib bo’lingach 
o’qituvchi asosiy vazifaga o’tadi. Har bir guruhlarda alohida ertak berib, qisqacha 
mazmuni bolalarga tushuntirib, uning ichki bezagini ko’rsatadi, so’ng qisqacha 
ko’rsatma beradi. U quyidagicha bo’ladi. Bezak ishlariga kirishishdan avval bosh 
bezak, zarhal harf, yakuniy bezak ishlanadigan kitob betlaridagi matn o’rnini 
albom varog’ida belgilash shuningdek bu varoqda bosh bezak, yakuniy bezak, 
zarhal harflarning varoqdagi o’z o’rnini ham belgilab qo’yish kerakligi uqtiriladi. 
Kitob matni uchun qoldirilgan joyni albom varog’ining chekkasidacha taqalmaydi. 
Albom varog’ining to’rt tomonidan joy qoldiriladi. Albomga kitobning matni 
yozilmaydi. 

---

23 
Dars ikki soatga mo’ljallanganligi uchun birinchi darsda ish oddiy qora 
qalamda qoralama sifatida bajariladi. Ikkinchi darsda ishni akvarel bo’yoq, tush, 
flomaster, quyosh bilan bajarish mumkin. 
Bezashga kirishishdan oldin o’qituvchi ko’rsatgan kitob bezaklarini yana bir 
bor ko’rib chiqiladi va ulardan ijodiy foydalaniladi. Hech vaqt kitoblardan 
ko’chirib olishga ruhsat etilmaydi, har bir o’quvchi mustaqil ravishda kitobdagi 
bezaklardan o’zgacharoq, yanada qiziqarliroq ishlashga harakat qilishi lozim. 
Vazifa tushunarli bo’lgach ishlashga ruhsat beriladi. O’zi partalararo yurib 
qiynalayotgan o’quvchilarga yordam beradi. O’quvchilarning ko’pchiligi bir xil 
xatoga yo’l qo’ysa butun sinf to’xtatilib, ularning xatolari tushuntiriladi.