Kitap Kapağı. cdr

Danışma kaynağı: 

Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü (2019). İşbölümü maddesi. Erişim adresi: 

http://www.tubaterim.gov.tr/ 

 

 

---

Uluslararası Yaylacılık ve Yayla Kültürü Sempozyumu, 26 - 28 Eylül 2019 - Giresun 

International Symposium on Transhumance and Upland Settlement Culture, 26

th

 - 28

th

 of September 2019 – Giresun

 

225 

 

 

 

 

 

 

TÜRKÜLERDE YAYLA VE YAYLACILIK 

 

HİGHLAND AND TRANSHUMANCE İN FOLKSONGS 

Cengiz GÖKŞEN

*

 

Damarında akan Türk’ün kanıdır. 

Göğsünü kabartan Türk’ün şanıdır; 

Yayla Türk’ün canı, öz vatanıdır, 

Sarmaşır güneşle, öpüşür ayla, 

"Yaylalar içinde Erzurum yayla"  

(H. N. Zorlutuna

)

 

 

Özet 

Türkülerin en önemli  özelliği halkın duygu ve  düşüncelerini dile  getirmesidir. Türk halkı, 

içinde bulunduğu durumlar ve yaşadığı olaylara bağlı olarak ortaya çıkan sevinçlerini, hüzünlerini, 

ümitlerini,  yeislerini,  kabullerini,  protestolarını  türkülerde  dile  getirmiştir. Türküler  sadece  halkın 

duygu  ve  düşüncelerini  değil,  aynı  zamanda  halkın  günlük  hayatına  ve  yaşadığı  coğrafyaya  ait 

unsurları da yansıtır. Günlük hayatta yapılan işler, kullanılan eşyalar, yaşanılan yerler türkülerde yer 

bulmuştur. Bu durum bugüne kadar böyle olduğu gibi, bundan sonra da böyle olacaktır. Bu yüzden 

bir bölgenin türkülerine veya bir halkın türkülerine bakarak o coğrafyada yaşayan insanların kültürel 

dokularını deşifre etmek mümkündür.   

Yaylacılık, Türk kültüründe geçmişten günümüze varlığını devam ettiren olgulardan biridir. 

Geçmişte tarım ve hayvancılığın yaygın olduğu dönemde olduğu gibi bugün de ülkemizde yaylacılık 

devam  eden  bir  olgudur.  Hayvancılıkla  uğraşan  insanlarımız  temelde  hayvanlarına  daha  iyi  besin 

alanları bulmak için yaylalara çıkarken, şehir merkezlerinde, özellikle Akdeniz coğrafyasında sahil 

kesiminde,  yaşayanlar  sağlıklı  yaşamak  için  yaylalara  çıkmaktadırlar.  Kısacası  yaylacılık  Türk 

toplumsal hayatının bir geleneğidir. Bu bağlamda, yer adlarından bitki adlarına, yaylalarda yapılan 

çeşitli  iş ve  faaliyetlere  kadar birçok unsur türkülerimizde  yer almıştır. Bu durum, çevreyle  insan 

arasındaki ilişkiyi göstermesi bakımından da manidardır. Bu bildiride, türkülere konu olmuş yaylalar 

ve  bu  yaylalarda  yapılan  faaliyetlerle  ilgili  tespitler  yapılacaktır.  Çalışmanın  amacı,  yaylaların 

türkülerimize konu oluş biçimini ve yaylaların insanlar üzerindeki etkilerini göstermektir.