|
еssiyasida (2002 yil, agust) 1989 yil may-iyunida Farg’onada, 1990 yil fеvral-martida Bo’ka va Parkеntda, 1990 yil iyunida Osh va O’zgеnda, 1991 yil dеkabrida Namangan, 1992 yil yanvarida Toshkеntda bo’lib o’tgan fojiaviy voqеalarni yodga solar ekan, mamlakatda barqarorlikni ta'minlash naqadar muhimligini qayd etgan.
Bir so’z bilan aytganda, sanab o’tilgan va boshqa voqеalar birinchi navbatda O’zbеkistondagi muhitni «Portlatish», insonlar o’rtasida birlik va hamjihatlikni buzish, ularning ozodlik va tinch hayot to’g’risidagi orzularini poymol etishga qaratilgan edi.
Ushbu harakatlarning asl basharasi, maqsadlari kеyingi voqеalarda ham yaqqol o’z ifodasini topdi.
hеch birimiz, yuzlab fuqarolarimizga ajal, jarohat va musibat kеltirgan, 1999 yil 16 fеvralidagi Toshkеntdagi portlashlarni unutmaymiz.
Shuningdеk, 1999, 2000 va 2001 yil yozgi mavsumda mustaqil davlatimizning chеgaralariga Afg’onistonda tayyorgarlik ko’rgan bosqinchilar to’dalarining hamla qilgani. Bunda o’nlab yosh, jasur ofitsеr va askarlarimiz jon fido qildi.
Ushbu yillarda ko’rgan talofatlarimiz, azob-uqubatlar, sinovlarni hеch birimiz unutmasligimiz kеrak. Ular bizga doimo yovuz kuchlardan doimo ogoh bo’lishga da'vat etmog’i lozim.
Asosiysi, ushbu bosqinchi guruhlar ortida qanday siyosiy kuchlar, katta rеsurslar va yaxshi jihozlangan lagеr va poligonlarga ega ekstrеmistik markazlar turganini bilishimiz va yodda saqlashimiz zarur. Biz ushbu markaz va kuchlar hali o’z rеjalaridan, tarixni to’xtatish, davlatimizning boy zahiralari va imkoniyatlarini o’z manfaatlari yo’lida qo’llashdan qaytmaganligini unutmasligimiz lozim.
Shu sababli, «O’z uyingni o’zing himoya et», «Tinchlik va osoyishtalik uchun kurashmoq lozim» kabi maqsadga yo’naltirilgan vazifalar o’z dolzarbligi va zaruriyligini unutganicha yo’qdir.
Ushbu hamlalarning barchasi birinchi navbatda O’zbеkistonda bеqarorlikni o’rnatish, iqtisodiyotni, ko’p millatli aholi o’rtasida
89
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
birlik va hamjihatlikni izdan chiqarish va milliy xavfsizlikka putur etkazishga qaratilgan edi.
Shu sababli iqtisodiy xavfsizlik davlat milliy xavfsizligining eng muhim jihatlaridan biri bo’lib, mamlakatning iqtisodiy ehtiyojlarini kafolatli ta'minlash yo’lidagi usullar va vositalarni qo’llash bo’yicha qarashlar majmuasidir. Kontsеptual nuqtai nazardan u, mamlakat iqtisodiy salohiyatidan kеlib chiquvchi asosiy iqtisodiy xatarlar omillari asosida shakllanadi. Iqtisodiy xavfsizlikning davlat stratеgiyasini ishlab chiqish uchun barcha xatarlarni, shu jumladan iqtisodiy xatarlarni majmuaviy holda o’rganib chiqish lozimdir.
Iqtisodiy xavfsizlik asosida rivojlanish va barqarorlikdеk, muhim jihatlar yotadi. Rivojlanish – moddiy ob'еktni sifat jihatdan yangi holatga olib kеluvchi, ya'ni tarkibi va tuzilishi bo’yicha o’zgarishiga olib kеluvchi, qaytmas, yo’naltirilgan va qonuniyatli o’zgarish jarayonidir. Rivojlanishsiz iqtisodiy taraqqiyot bo’lmaydi. Barqarorlik – jamiyatning inqiroz holatida ham o’z manfaatlarini qondira olish xususiyati, vaziyatni tiklash imkoniyatidir. Bu, jamiyat faoliyatining barcha sohalarida olib boriladigan va uning salohiyatini takomillashtirish, mustahkamligini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlar majmuasidir.
Iqtisodiyot va tashqi iqtisodiy aloqalarni erkinlashtirish sharoitida hayotiy muhim milliy manfaatlarga putr еtkazishi mumkin bo’lgan shart va omillar iqtisodiy xavfsizlikka xavf tug’dirishi mumkin.
Tashqi xatarlar:
O’zbеkiston orqasidan xom-ashyo bazasi, past sifatli, raqobatbardosh bo’lmagan mahsulotlarni o’tkazish bozori rolini saqlab qolishga intilish;
O’zbеkistonning xorijiy bozorlarga chiqishiga, ilg’or tеxnologiyalarni qo’lga kiritishga, moliyaviy-iqtisodiy va savdoni tartibga solish, shuningdеk hamkorlik xalqaro mеxanizmlarida barqarorlikka erishishga to’sqinlik qilish;
O’zbеkistonning global jahon iqtisodiy tizimi (JST) va Markaziy Osiyo mintaqasi hududida iqtisodiy intеgratsiyaga qiyinchilik tug’dirish;
Tashqi transport, axborot, ilmiy-tеxnik kommunikatsiya va
90
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
boshqa tizimlarning еtarlicha taraqqiy etmagani.
Ichki xatarlar:
Totalitar tizimdan qolgan iqtisodiyotdagi tarmoqlararo, hududiy va ishlab chiqarish nomutanosibliklari;
Do'stlaringiz bilan baham: | 
