Kiritmalar qani, kiring, ichkarida bemalol gaplashamiz. Yolg'on gapirish, albatta

BIR SO‘Z YOKI SO‘Z BIRIKMASI BILAN IFODALANAYOTGAN 
KIRITMALARNI ANIQLANG. 
1. Qaysi ishni qilmoqchi bo‘lsang, eng avvalo, o‘z ko‘ngling bilan kengashib ko‘rgin. 
(Yusuf Xos Hojib)
2. Naql qilibdilarki, yo‘ldan uzoq, o‘tkinchidan xoli bir yerda ko‘l bor edi. («Kalila va 
Dimna»)
3. Kimga pand-u nasihat qilsang, unga, avvalo, o‘zing amal qil. (Luqmoni Hakim) 
4. To‘g‘ri, qulog‘ini burasang bas, gazlamasi ham ichida. (A.Qahhor)
5. Biz (Men harbiy kiyim – leytenant formasida edim) – ko‘z doktori Muhtarama 
Hamidova (hozir u kishi professor) ikkalamiz Hamza nomidagi O‘zbek Davlat akademik drama 
teatrining eski binosiga, Uyg‘unning «Qaltis hazil» komediyasini tomosha qilgani borgan edik
. 
(K.Qahhorova) 6. Otinoyi, ko‘pincha, o‘z ishi bilan shug‘ullanar, darsda, asosan, xalifa (hozirgi 
til bilan aytganda, sinf boshlig‘i) rahbarlik qilar, sho‘xlik qilgan qizlarga hаm xalifaning o‘zi 
jazo berar edi. (K.Qahhorova) 
Kiritma barcha bo‘laklar kabi (tuzilishiga ko’ra) sodda va murakkab bo‘ladi. Sodda 
kiritmalar so‘zlar va so‘z-gaplar bilan, murakkab kiritmalar esa so‘z birikmasi, kengaygan 
birikma va gaplar bilan ifodalanadi. 
TINISH BELGILARINI O‘RNIGA QO‘YING. KIRITMALARNI QANDAY 
MA’NO ANGLATAYOTGANIGA KO‘RA TASNIFLANG. 
1. Zero sen mening emas, o‘z qorningning g‘amini yeyapsan.
2. Hayotda ham shunday, yomon niyatli kishilar, agar oqil odamlarga biror bir yovuzlik 
qilmoqchi bo‘lsalar, ko‘zlagan barcha makr-u hiylalari, baribir albatta fosh bo‘lgay.
3. Demak agar odam bir-biriga zid bo‘lgan ikkita ishga baravar kirishsa, uning hech 
qanday samaraga erisha olmasligi muqarrar.
4. Shuningdek ko‘p odamlar ham birovning shohona ziyofatida mehmon bo‘lishdan o‘z 
uylarida kamtarona kun kechirishni afzal ko‘radilar. 
5. Alqissa yaxshi odamlar uchun foydali bo‘lgan har qanday amalni yovuz niyatli kishilar 
manfur ish deb biladilar. 
6. Binobarin bizlar ham o‘zimizda boriga shukur qilmog‘imiz va ochko‘zlik tufayli bor-
budimizdan mosuvo bo‘lishimiz mumkinligini unutmasligimiz kerak.