Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida



Download 448 Kb.
bet128/191
Sana21.01.2022
Hajmi448 Kb.
#397755
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   191
Bog'liq
7 jah.тарих

Universitet-jamoa - student va o`qituvchilar jamoasi. Hozirgi kundagi oliy o`quv yurtlaridan biri.

29-§. G’arbiy Yevropada san'at va adabiyot. Gumanizm

Tayanch tushunchalar: Me 'morchilik. Me 'morchilikdagi uslubiyat. Haykaltaroshlik. Kitob miniaturasi. Adabiyot. Gumanizm.

Me'morchilik. XI asrda G’arbiy Yevropada katta qu-rilishlar boshlandi. Cherkov ibodatxonalarni kengaytirdi. Mustahkam bo’lmagan yog`och imoratlar o`rniga gumbazli g`ishtin binolar qurildi. Bu binolarning poydevorlari gumbazlarning og`irligiga bardosh berishi uchun juda qalin qilib qu-rilardi. Binokorlar qurilish ishlarida qadimgi Rim me'-morchiligi namunalaridan foydalandilar. Shuning uchun XII - XV asrlardagi inshootlar roman uslubidagi inshootlar deb ataladi.

Roman uslubidagi ibodatxonalarning devorlari silliq edi. Ularning baland minoralari va yarim doirasimon arklari bo`lgan. Yarim doiraviy ark shakli ibodatxo-naning hamma joyida - gumbazlarda, derazalarda, kirishdagi eshiklarda ham ko`zga tashlangandi. Roman uslubidagi ibodatxonalar katolik cherkovining kuch-qudratiga odamlarda ishonch uyg`otish uchun qal'aga o`xshatib, salobatli va hay-batli qilib qurilgan edi. Ko`-pincha ular atrofdagi aholi uchun boshpana vazifasini ham o`tagan.

Shaharliklar savdo rastalari, ratushalar, kasalxona va mehmonxonalar qura boshladilar. Shaharning eng chiroyli binosi sobor edi.

XII - XV asrlardagi binolar keyinchalik gotik uslubida qurilgan binolar deb ataldi.

Binokorlar mahoratining o`sib borishi yarim doira shaklidagi qo`pol gumbazlarni ancha yengil va o`tkir uchli baland qubbalar bilan almashtirishga imkon berdi. Qalin devorlar keraksiz bo`lib qoldi. Gotik uslubidagi soborlarda juda ko`p katta derazalar bo`lgan. Shu tufayli ular yengil va tiniq ko`rinishi bilan roman uslubidagi yarim qorong`i soborlardan farq qilgan. Gotik uslubda qurilgan eng katta soborlar minorasi Misr ehromlaridan ham baland bo`lib, 150 metrga yetgan.

Ibodat qilish uchun hashamatli ulkan soborga kelgan dindorlar xudoning kuch-qudrati oldida o`zlarini zaif va notavon banda deb his qilganlar. Yalinib-yolvorib yaratgandan yordam so`raganlar. Shu bilan birga, soborga kelgan kishi uning nafisligiga qoyil qolardi.

Sobor ko`p vaqtlargacha sha-harning birdan-bir katta binosi bo`lib keldi. Unda cherkov ibodatlari o`tkazilishi bilan birga, shahar aholisining yig`ilishlari, diniy mazmundagi teatr tomoshalari ham bo`lib o`tgan. Univer-sitetlarning professorlari ma'ruzalar o`qiganlar. Davlatlar o`rtasida tuzilgan shartnomalar imzolangan.


Download 448 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   191




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish