Kirish,,0'rta asrlar tarixi haqida



Download 448 Kb.
bet165/191
Sana21.01.2022
Hajmi448 Kb.
#397755
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   191
Bog'liq
7 jah.тарих

Oltin o`rdaning qulashi. o`zbekxon vafotidan so`ng tushkunlik davri boshlandi. Toj-taxt uchun kurash avj oldi. Oqibatda 1360- yildan 1380- yilgacha 25 marta xon almashgan.

1380- yilda Mamayning Rusdan yengilishidan so`ng toj-u taxt uchun kurash kuchaydi. Bunday sharoitda ayrim shahzodalar jon saqlash maqsadida turli tomonlarga qochib keta boshlaganlar. Shulardan biri To`xtamish edi. U Jo`jining o`gii o`rda Ichenning beshinchi avlodi bo’lgan.

To`xtamishxon Amir Temur huzuriga qochib kelgan. Amir Temur o`z davlati manfaatini ko`zlab uni qo`llab-quvvatlashga qaror qilgan. Chunki bu davrda ham Oltin o`rda Xorazmni Movarounnahr davlatiga birlashtirish yo`lidagi asosiy to`siq edi.

Nihoyat, 1380- yilda To`xtamish Amir Temur yordamida Oltin o`rda taxtini egallagan. Afsuski To`xtamishxon Amir Temur bilan do`stona munosabat o`rnatmadi. Aksincha, Amir Temurga qarshi siyosat yurita boshlagan. 1383- yilda Xorazmda o`z nomi bilan pul zarb ettirishga jur'at etgan. Bu hodisa To`xtamishxonning o`la-o`lguncha unutmasligi kerak bo`lgan Amir Temur bilan ochiqdan-ochiq aloqani uzganligini anglatar edi. To`xtamishxon hatto Amir Temurga qarshi Misr sultoni bilan ittifoq tuzishga uringan. Qolaversa, 1388- yilda Movarounnahrga bostirib kirgan. Bu davrda Amir Temur Eronning Sheroz shahrida edi. Bu ham yetmaganidek, Xorazmda Amir Temurga qarshi qo`zg`olon tashkil etgan.

Tabiiyki, Amir Temur bu hodisalar oldida qo`l qovushtirib o`tira olmas edi. Endi har ikki hukmdorning to`qnashishi aniq edi.

Amir Temur To`xtamishxonga qarshi uch marta yurish qilgan. 1395- yildagi uchinchi yurishda To`xtamishxonning qo`shinini to`la tor-mor etgan.

Amir Temurning bu zarbasidan so`ng Oltin o`rda o`zining avvalgi shuhratini qayta tiklay olmagan. Shunday bo`lsa-da, To`xtamishxon Buyuk Litva knyazligi yordamida Oltin o`rda taxtini qaytarib olishga urinib ko`rgan. Buning uddasidan chiqa olmagan To`xtamishxon 1405-yilning yanvar oyida Tyumenda vafot etgan.

Oltin o`rdada taxt uchun boshlangan o`zaro urushlar uni halokat girdobiga tobora ko`proq torta boshlagan. Bu hodisa oxir-oqibatda Oltin o`rdaning parchalanishiga olib kelgan. XV asrda Sibir, No`g`oy, Qozon, Qrim, Qozoq va Astraxan xonliklari ajralib chiqdi.

Oltin o`rda XVI asr boshlariga kelib butunlay barham topdi.


Download 448 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   191




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish