|
17-Ma’ruza
Yer osti konveyer qurilmalarida elektr ta’minoti
Reja:
Kurakli konveyerlar elektr ta’minoti.
Plastinkali konveyerlar elektr ta’minoti.
Lentali konveyer elektr ta’minoti.
O’ziyurar vagonlarni elektr ta’minoti
Kurakli konveyerlar – kon qazish yo’llaridan ko’mirni yetkazib berish uchun asosiy transport vositasi hisoblanadi.Konveyerlarning elektr uzatmasi sifatida qisqa tutashtirilgan rotorli asinxron yuritgich qo’llaniladi. Konveyer yuritgichining VRT asosiy turi hisoblanadi.Kurakli konveyerlarda va yuk tushirgich va yuk ortgichlarda qo’llaniladigan elektruzatmalarning (kVt) quvvati keng chegarada tebranadi: SK38 - 22; SR60, SR70M, SP63M i dr. - 45; S50, SP80K, PTK‑1 ‑ 55; SP48M, SPTS161 - 3x55; SP87P - 2x110 konveyerlari.
Kurakli tub konveyerlar uchun ko’p yuritgichli har xil sonli yuritgichli elektro uzatmalardan keng foydalanish, ularni joylashtirish usuli va elektr ta’minlash sxemasi o’ziga xosdir. Eng ko’p radial sxemadan ko’p foydalaniladi, bunda mazkur konveyer elektrouzatmasi alohida kabel bo’yicha quvvatlanadi, ya’ni barcha yuritgichlarni ulash-o’chirish, qoida bo’yicha, boshqarish stantsiyasida yoki magnitli ishga tushirgichdan bir vaqtning o’zida amalga oshiriladi.
Ana shu maqsadda yangi konveyerlar va yuritgich konveyerlarida ag’dargichi bilan kabelli kirish qutisi kabel tutashtirgichni yaqinroqda joylashgan yuritgichga ulashda qo’llash uchun mo’ljallangan.
Katta quvvatli [27] uzatmali ko’p yuritgichli konveyerlarni quvvatlantirish quyidagicha amalga oshiraladi; ikki magnit ishga tushirgichlidan ( boshqaruv stantsiyasidan qo’llanilishida – ikki alohida kontaktor).
Bu bilan konveyer elektr yuritgichlarining yuqori va pastki uzatmasini ishga tushirish orasidagi vaqtning saqlanishi saqlash vaqti tavsiya etiladi.
Plastinkali konveyerlar lavadan asosiy ishlab chiqishgacha (PU50 konveyeri) ko’mir va jinslarni yetkazib berish uchun mo’ljallangan, shuningdek gorizontal-magistral, reja va profil(P65, P65M konveyerlari) ishlab chiqarish bo’yicha egri chiziqli va ko’mirni va jinslarni transport vositasida tashish uchun mo’ljallangan.
Rostlanmaydigan, asinxron –elektr uzatma. 22 - 37 kVt elektr yuritgichlari quvvati, uzatma bloklari soni -2-5. Elektr ta’minoti sxemasi asosan radial printsip bo’yicha quriladi.
Lentali konveyer – nishablik, bremsberg, shtrek bo’yicha foydali qazilmalarni transportda tashish uchun asosiy vosita hisoblanadi. Odatda uncha uzun bo’lmagan konveyerlar uchun tezlikni boshqarish amalga oshirilmaydi, shuning uchun uzatma sifatida qisqa tutashtirilgan rotor asinxron elektr yuritgich qo’llaniladi. Anachagina uzun bo’lgan bremsberg va nishabliklarda konveyer yuritgichi uzatmasi quvvati o’sadi, bundan tashqari, tezlikni boshqarish, dinamik yuklamani kamaytirish uchun ravon ishga tushirishni ta’minlash ehtiyoji tug’iladi. Ana shu holatda uzatma sifatida fazali rotorli asinxron yuritgichdan foydalaniladi. Lentasimon konveyerlarda elektr uzatmasining (kVt) quvvati quyidagilardan iborat: 1L80 ‑ 40; 1L100K1 ‑ 75; 2L80 - 2x55; 1LB100 ‑ 100; 1L100 ‑ 2x100; 2LL100 - 2x250; 1LU120 ‑ 500; 2LU120A ‑ 2x500 konveyerlari.
Lentasimon konveyerlar uchun ko’p yuritgichli elektr uzatma tizimi o’ziga xosdir, bu bilan u elektr ta’minlash sxemasining turli tumanligini shart qilib qo’yadi.
Bremsberg va shtreklarda birin-ketin statsionar konveyerlarda ishlovchi eng ko’p ommalashgan asosiy sxema bo’lib, bunda konveyer elektr yuritgichlari guruhi umumiy asosiy kabeldan quvvatlanadi.
SUV1L-100 va SUV2L-120 boshqarish stantsiyasi asosiy lentasimon konveyerlar elektr uzatmalarini masofadan turib boshqarish uchun mo’ljallangan.
Stantsiyalarning elektrli sxemasi avtomatik ish rejimi uchun mo’ljallangan bo’lib, bunda boshqarish avtomatizatsiya apparaturalarini boshqarish pulьtdan turib olib boriladi va induvidual ish rejimida konveyer elektr yuritgichlarini boshqarish bevosita stantsiyadan turib olib boriladi. Ta’mirlash yoki sozlash davrida elektr yuritgichini sinab ko’rish uchun oxirgi rejim nazarda tutilgan.
Bunkerni mexanizatsiyalash - ko’mirdan issiqlik to’plash uchun mo’ljallangan, jinslar yoki yer osti kon massalarini ishlab chiqarishda tozalash va tayyorlov(BS-60, BS-35P, BS-120 bunkerdan), ishlarini olib borishda, shuningdek shaxta ichidagi (BM-200A bunkeri). transport zvenolarini rad qilish davrida yuklar oqimini yig’ish uchun mo’ljallangan.
Katta sig’imli bunker va ko’p yuritgichli elektr uzatma unumdorligiga va elektr ta’minoti tegishli sxemasiga ega.
BM200A elektr uzatma bunkeri qisqa tutashtirgichli rotordan har birini quvvati 45 kVtdan iborat bo’lgan to’rtta yuritgichdan tarkib topgan.
Bunkerning elektr asbob-uskunalari portlamaydigan tayrlash va siljiydigan sig’imga yuklash va tushirish darajasidan qat’iy nazar avtomatik joylashtirishni ta’minlaydi, oldindan organni tortish tarangligi nominalligini nazorat qilish, blokirovka va xavfsiz ishlashn ta’minlash uchun signalizatsiya.
Konveyerlarni boshqarish sxemasi. Yakka konveyerlarni masofadan turib boshqarish uchun magnitli ishga tushirgichdan foydalaniladi, tegishli o’lchamli boshqarish tugmachali postining o’ta qulay joyiga kiritilgan.
Konveyer liniyalarini boshqarish sxemasi masofadan turib boshqarish PB umumiy talablariga muvofiqligiga qaramay, ta’minlashlari shart: yuk harakatiga qarshi ketma-ketlikda konveyerlarni avtomatik ishga tushirish; faqatgina oldingi konveyerda nominal ish rejimiga erishib bo’linganidan keyin navbatdagi konveyer ishga tushiriladi; konveyer liniyalarining ishga shayligini avtomatik nazorat qilish; linichni ishga tushirish oldidan tovushli signalni uzatish.
Ana shu talablarni amalga oshirish uchun navbatdagi asbob-uskunalaridan foydalaniladi: PVI ishga tushirgichlari; RSA, AUM-1A yoki RS-67 ishga tushirgichlari konveyerning qo’zg’aluvchan organini harakat tezligini nazoratini ta’minlaydi (tutashtiruvchi kontaktlar tezligi qachonki lentaning harakati yoki kurakli zanjirda tezlik nominal darajaga yetgandagina tutashadi) VSS-3 sirenasi bilan AP-3,5M komplektlangan ishga tushirish agregati signal tuzilmasi.
Liniyada bir nechta konveyer bo’lgan vaqtda ular uchun distatsion-avtomatlashtirilgan boshqarish qo’llaniladi, bunda birinchi konveyerni ishga tushirish tugmali boshqaruv postidan turib amalga oshiriladi, qolgan keyingi konveyerlar oldingi konveyerlarning ishga tushirgich kontaklari – tutashtiruvchi blokiga ulanadi.
Yuk tashuvchi konveyerlarning birtasi to’xtab qolsa avtomatik tarzda o’chib qoladi, oldindagilari esa ishni davom ettiradi. Markazlashgan holda masofadan turib boshqarishda operator boshqaruv pulьtidan birin-ketin konveyerni ishga tushirishni amalga oshiradi va navbati bilan uzib qo’yadi.
Birinchi navbatda yuk qabul qilgan konveyer o’chiriladi (lavadan, shtrek, bunkerdan va boshq.) oxirida esa belgilangan joyga yukni yetkazib beradigan konveyer uzib qo’yiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
